Tuyến 1 (Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh)

tuyến đường sắt thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Tuyến 1 hay còn gọi là Tuyến Bến Thành – Suối Tiên là một tuyến metro thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh, vận hành vào lúc 10:00 ngày 22 tháng 12 năm 2024.[1] Tuyến đường sắt đô thị này có đoạn đi ngầm dài 2,6 km qua 3 ga và đoạn đi trên cao dài 17,1 km qua 11 ga, tổng chiều dài toàn tuyến là 19,7 km (bao gồm cả depot Long Bình).

Tuyến 1
L1
Một đoàn tàu đi trên cao của tuyến 1 song song với đường Võ Nguyên Giáp thuộc thành phố Thủ Đức
Tổng quan
Tình trạngĐang hoạt động
Sở hữu Đường sắt Việt Nam
Ga đầuGa Bến Thành
(Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh)
Ga cuốiGa Bến xe Suối Tiên
(Dĩ An, Bình Dương)
Nhà ga14
Địa chỉ webhttp://maur.hochiminhcity.gov.vn/web/bqlds/tuyen-so-1
Dịch vụ
KiểuMetro
Hệ thống Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh
Điều hànhBan Quản lý Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh (MAUR)
Trạm bảo trìDepot Long Bình
Thế hệ tàuHitachi, 3 toa (giai đoạn đầu)
Lịch sử
Hoạt động22 tháng 12 năm 2024
(2 tháng, 1 tuần và 5 ngày)
Hoàn thành2024
Thông tin kỹ thuật
Chiều dài tuyến19,7 km (12,2 mi)
Số đường ray2
Khổ đường sắt1.435 mm (4 ft 8+12 in) 
Khổ tiêu chuẩn
Điện khí hóaĐường dây trên cao 1500V DC
Tốc độ
  • Thiết kế:
  • 110 km/h (68 mph)
  • Vận hành:
  • 100 km/h (62 mph) (trên cao)
  • 80 km/h (50 mph) (ngầm)
Bản đồ hành trình

Up arrow An Hạ
UpperLeft arrow Tân Kiên L3
Ngã sáu Cộng Hòa
Hiệp Bình LowerRight arrow L3
Chợ Thái Bình
Left arrow Khu dân cư Hiệp Phước L4
Củ Chi UpperRight arrow L2
L1-01 Bến Thành
LowerLeft arrow Thủ Thiêm L2
Đông Thạnh Right arrow L4
L1-02 Nhà hát Thành Phố
Cầu Ba Son
L1-03 Ba Son
Kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè
Rạch Văn Thánh
Đường Nguyễn Hữu Cảnh
L1-04 Công Viên Văn Thánh
Bến Xe Cần Giuộc mới UpperRight arrow L5
Đường Điện Biên Phủ
L1-05 Tân Cảng
Sông Sài Gòn
L1-06 Thảo Điền
Left arrow Tân Kiên – Thanh Đa Right arrow L7
L1-07 An Phú
LowerLeft arrow Bến xe Sông Tắc L5
L1-08 Rạch Chiếc
Rạch Chiếc
Left arrow Long Bình – Thanh Đa Right arrow L7
L1-09 Phước Long
L1-10 Bình Thái
Left arrow Phú Hữu – Bình Triệu Right arrow L6
Đường Vành đai 2
L1-11 Thủ Đức
Đường Võ Văn Ngân
Suối Cái
Left arrow Thủ Thiêm – Tham Lương Right arrow L10
L1-12 Khu Công Nghệ Cao
Quốc lộ 1
L1-13 Đại Học Quốc Gia
Ranh giới TPHCMBình Dương
Quốc lộ 1, Xa lộ Hà Nội
L1-14 Bến Xe Suối Tiên
LowerRight arrow Thủ Dầu Một (Bình Dương)
Down arrow Biên Hòa (Đồng Nai)
Ranh giới Bình DươngTPHCM
Depot Long Bình

Dự án được phê duyệt lần đầu tiên vào năm 2007, được khởi công vào năm 2008[2] với tổng mức đầu tư hơn 17.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2011, dự án được điều chỉnh lên hơn 47.000 tỷ đồng, tăng thêm 30.000 tỷ đồng so với dự tính. Trong đó, vốn vay Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) là hơn 41.800 tỷ đồng, còn lại là vốn ngân sách thành phố. Theo kế hoạch ban đầu, dự án này được dự kiến hoàn thành xây dựng vào năm 2017 và đưa vào vận hành thương mại năm 2018, tuy nhiên vì những vấn đề về chậm giải phóng mặt bằng và bê bối xây dựng được phát hiện sau khi thanh kiểm tra dự án vào năm 2020, đến hiện tại dự án xin lùi thời gian nghiệm thu và vận hành thương mại đến tháng 7 và cuối cùng là dời đến ngày 22 tháng 12 năm 2024.

Tuyến 1 (Bến Thành – Suối Tiên) của TP.HCM còn kết nối với Tuyến 1 (Suối Tiên – Thành phố mới Bình Dương) của tỉnh Bình Dương. Từ quy hoạch năm 2024, tuyến 1 sẽ được kéo dài từ ga Bến Thành đến Depot An Hạ, nâng tổng chiều dài toàn tuyến lên đến 40,8 km.[3]

Sau khi xảy ra và phát hiện những sai phạm kỹ thuật và lỗi thiết kế nghiêm trọng, dự án xuất hiện tình trạng chối bỏ trách nhiệm của tổng thầu Nhật Bản là Liên danh Tư vấn chung (NJPT) và Liên danh Sumitomo – Cienco 6 (SCC).[4]

Vốn

sửa

Việc bố trí kế hoạch vốn ODA năm 2017 và trung hạn giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020 chưa đáp ứng nhu cầu. Năm 2017 vốn ODA được giao chỉ là 2.119 tỷ đồng trong khi nhu cầu là 5.422 tỷ đồng (đáp ứng được 39%), giai đoạn 2016–2020 nhu cầu vốn là 20.930 tỷ đồng thì tuyến metro 1 mới được giao 7.500 tỷ đồng (đáp ứng được 36%).[5]

Hiện dự án đã giải ngân vốn ODA là 69,427 tỉ Yên (tương đương 13.969 tỉ đồng, bao gồm giải ngân từ khoản tạm ứng ngân sách TP là 1.900 tỉ đồng), đạt 33% tổng vốn ODA; vốn đối ứng giải ngân được 1.465 tỉ đồng, đạt 27%.[6]

Đội vốn và trì hoãn

sửa

Theo kế hoạch, dự án được phê duyệt lần đầu tiên vào năm 2007 với tổng mức đầu tư hơn 17.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2011, dự án được điều chỉnh lên hơn 47.000 tỷ đồng, tăng thêm 30.000 tỷ đồng so với dự tính. Trong đó, vốn vay Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) là hơn 41.800 tỷ đồng, còn lại là vốn ngân sách thành phố. Thủ tướng lúc đó là Nguyễn Tấn Dũng cho phép UBND thành phố phê duyệt điều chỉnh dự án vào tháng 8/2011. Nhưng lúc này chính sách đã thay đổi, dự án thuộc diện phải trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư. Hiện, tổng mức đầu tư dự án vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền.[7]

Dự án dự kiến hoàn thành xây dựng vào năm 2017 và đưa vào khai thác vận hành năm 2018. Nhưng đến năm 2018, dự án mới thi công được 70% khối lượng nên thời gian đi vào hoạt động dự kiến từ cuối năm 2019 đến đầu năm 2020.[8] Sau thời gian dài trì hoãn đến ngày 22 tháng 12 năm 2024 tuyến số 1 đã chính thức chạy thương mại và miễn phí vé cho hành khách đến 20 tháng 1 năm 2025.

Thiếu tiền

sửa

Để vận hành đúng kế hoạch năm 2020, trong giai đoạn 2016–2020 dự án cần khoảng 28.000 tỷ đồng. Tuy nhiên vào tháng 4, Bộ Kế hoạch và Đầu tư quyết định chỉ bố trí kế hoạch vốn ODA nguồn ngân sách trung ương cho dự án là 7.500 tỷ đồng – dự án thiếu đến 20.500 tỷ. UBND TP HCM đã 4 lần tạm ứng tiền (tổng cộng 3.300 tỷ) để Ban quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM thanh toán cho các nhà thầu, chi trả cho nhân viên.

Bị nợ tiền kéo dài, hồi tháng 11, ông Umeda Kunio (Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam) đã gửi văn bản cho Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân, đề nghị lãnh đạo thành phố chỉ đạo giải quyết số tiền chậm thanh toán cho đơn vị thi công, tư vấn đã lên hơn 100 triệu USD, cảnh báo nếu đến cuối tháng 12 mà các vấn đề này không được giải quyết, dự án sẽ buộc phải ngừng thi công.[8]

Đầu máy toa xe

sửa

Ban quản lý đường sắt đô thị thành phố Hồ Chí Minh cho biết, vào đầu tháng 3/2015 người dân sẽ được vào tham gia, góp ý về kiểu dáng, màu sắc... của tàu metro. Thời gian tham quan kéo dài trong ba tháng. Sau đó, Ban quản lý đường sắt đô thị thành phố sẽ tổng hợp ý kiến, tiếp thu và đề xuất với nhà chế tạo theo yêu cầu của người dân.

Nhận xét về mô hình đầu máy toa xe metro, Ban quản lý đường sắt đô thị cho rằng thiết kế ngoại thất thể hiện hình ảnh hiện đại của đoàn tàu metro này. Màu xanh da trời được lựa chọn cho tàu để thể hiện một vẻ ngoài tươi trẻ và dễ chịu trong điều kiện môi trường của Việt Nam.[9]

Các đoàn tàu của tuyến 1 đều được sản xuất tại Nhật Bản bởi Hitachi, tốc độ thiết kế 110 km/h. Vỏ tàu làm bằng hợp kim nhôm, sơn màu chủ đạo xanh dương.

Tàu có sức chứa tối đa 930 hành khách, gồm 147 chỗ ngồi và 783 chỗ đứng (mật độ: 8 người/m²). Tay vịn, móc nắm được lắp đặt trong toa xe để đảm bảo an toàn cho hành khách. Trên toa tàu còn bố trí thêm vị trí và thiết bị hỗ trợ cho người khuyết tật (đi xe lăn).

Thông số kĩ thuật

sửa
Hạng mục Thông số chi tiết
Kích thước Toa xe Dài (không tính móc nối):
  • Mc: 20 250 mm (20 750 mm)
  • T: 19 500 mm

Rộng: 2 950 mm

Cao:

  • Từ đỉnh ray đến sàn xe: 1 150 mm
  • Từ đỉnh ray đến mui xe: 3 655 mm
  • Từ đỉnh ray đến hệ thống điều hòa không khí: 4 080 mm
Cửa lên xuống Rộng: 1 300 mm; Cao: 1 850 mm
Năng lực chuyên chở hành khách Mc: –

T: –

Hiệu suất vận hành Gia tốc
Giảm tốc (Thông hường/Khẩn cấp)
Tải trọng trục lớn nhất 16 tấn

Cấu hình

sửa

Cấu hình 3 toa xe (2M1T, dài 61,5 m): giai đoạn đầu (đã về đến depot Long Bình ngày 10/10/2020)[10]

Toa 1 > 2 3 <
Loại Mc T Mc
Phân loại UIC Bo′Bo′+2′2′+Bo′Bo′

Cấu hình 6 toa xe dự kiến (4M2T, dài 121,5 m):

Toa 1 > 2 3 > 4 < 5 6 <
Loại Mc T M M T Mc
Phân loại UIC Bo′Bo′+2′2′+Bo′Bo′+Bo′Bo′+2′2′+Bo′Bo′
  • Mc (Motorized car with driving cabin): Toa xe động lực có buồng lái
  • M (Motorized car): Toa xe động lực không có buồng lái
  • T (Trailer car): Toa xe kéo theo không có buồng lái
  • Tc (Trailer car with driving cabin): Toa xe kéo theo có buồng lái (không sử dụng)

Hướng tuyến và nhà ga

sửa

Hướng tuyến

sửa
 
Bản đồ lộ trình tuyến 1: Bến Thành – Suối Tiên

Điểm đầu của tuyến tại chợ Bến Thành, đi ngầm 2,6 km từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố và ga Ba Son tại khu đô thị Vinhomes Golden River sau đó đi trên cao 17,1 km theo rạch Văn Thánh rồi đi ngang qua sông Sài Gòn rồi chạy dọc theo xa lộ Hà Nội và kết thúc tại ga cuối Suối Tiên, ngay phía trước Bến xe Miền Đông mới.

Từ quy hoạch năm 2024, tuyến 1 sẽ kéo dài thêm đoạn từ ga Bến Thành đến Depot An Hạ với lộ trình bổ sung từ điểm đầu tại khu vực gần kênh An Hạ thuộc xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh. Từ đó đi học theo đường Thanh Niên rồi rẽ trái đi song song với đường Trần Hải Phụng đến Vĩnh Lộc B, sau đó tuyến đi thẳng đến ngã ba Mã Lò – Lê Văn Qưới rồi đi dọc theo các tuyến đường Lê Văn Qưới, Hòa Bình, Ông Ích Khiêm, Lãnh Binh Thăng, Ba Tháng Hai và Lý Thái Tổ đến Ngã Sáu Cộng Hòa. Từ nút giao này đi dọc theo một phần của tuyến 3A cũ qua chợ Thái Bình để đến ga Bến Thành.[3]

Danh sách các nhà ga

sửa

Gồm 14 nhà ga và 1 depot:

Ký hiệu ga Tên ga Khoảng cách (km)[11] Trung chuyển Vị trí
Tiếng Việt Tiếng Anh Giữa các
nhà ga
Từ ga
Bến Thành
Tuyến metro Tuyến xe buýt Tỉnh thành Quận/Thành Phường
L101 Bến Thành Ben Thanh 0,000   L1 Tuyến 1 kéo dài (trên kế hoạch)
  L2 (đang xây dựng)
  L4 (trên kế hoạch)
                                      61-6,                   155, 156, D4 TP. Hồ Chí Minh Quận 1 Phạm Ngũ Lão
L102 Nhà hát Thành phố Opera House 0,715 0,715                         155, DL01, DL02 Bến Nghé
L103 Ba Son Ba Son 0,991 1,706             155
L104 Công viên Văn Thánh Van Thanh Park 1,814 3,520   159, 160 Bình Thạnh Phường 22
L105 Tân Cảng Tan Cang 0,918 4,438   L5 (trên kế hoạch)           158, 160, 161 Phường 25
L106 Thảo Điền Thao Dien 1,158 5,596   L5 (trên kế hoạch)
  L7 (trên kế hoạch)
              60-3   72-1     157 TP. Thủ Đức Thảo Điền
L107 An Phú An Phu 0,937 6,533   L5 (trên kế hoạch)             60-3   72-1     153, 154
L108 Rạch Chiếc Rach Chiec 1,674 8,207     154 An Phú
L109 Phước Long Phuoc Long 1,506 9,713   L7 (trên kế hoạch)                       Trường Thọ
L110 Bình Thái Binh Thai 1,353 11,066   L6 (trên kế hoạch)             60-3         162, 163, 168, 169
L111 Thủ Đức Thu Duc 1,744 12,810       60-3       162, 168 Bình Thọ
L112 Khu công nghệ cao High Tech Park 2,380 15,190   L10 (trên kế hoạch)           60-3       164, 165, 167 Linh Trung
L113 Đại học Quốc gia National University 1,575 16,765               60-1, 60-2, 60-3           164, 166
L114 Bến xe Suối Tiên Suoi Tien Terminal 2,056 18,821   L1 Tuyến 1 kéo dài (trên kế hoạch)     60-1, 60-2, 60-3         Bình Dương TP. Dĩ An Bình Thắng

Khu vực Depot

sửa

Depot[a] của tuyến 1 được đặt tại phường Long Bình, thành phố Thủ Đức với diện tích khoảng 27,4 ha, là khu trung tâm điều khiển và bảo dưỡng tàu tuyến 1 đến năm 2040.[cần dẫn nguồn] Bao gồm các tòa nhà vận hành và bảo dưỡng; xưởng chính bảo dưỡng tàu; các cơ sở hạ tầng bảo dưỡng các thiết bị khác của đường ray, hệ thống điện, tín hiệu, thông tin liên lạc; bãi đỗ tàu; trạm vệ sinh tàu; mạng lưới đường nội bộ bên trong và bên ngoài khu vực; và khu văn phòng.

Tốc độ vận hành

sửa
  • 100 km/h ở phần trên cao
  • 80 km/h ở phần ngầm
  • 35 km/h ở khu vực đường vào nhà ga
  • 25 km/h ở nhà ga

Thông tin giờ tàu

sửa
Giai đoạn[12] Thời gian hoạt động Khung giờ Giãn cách chuyến
(phút/chuyến)
Thời gian Số đoàn tàu vận hành Số chuyến hoạt động trong ngày Thời gian tàu dừng tại ga
Giai đoạn 1

(6 tháng đầu)

05h00 ~ 22h00 Cao điểm 8 06h20 ~ 08h12
11h20 ~ 12h08
15h52 ~ 18h24
9 200 30 giây
Bình thường 12 05h00 ~ 06h12
08h24 ~ 11h12
12h20 ~ 15h44
18h36 ~ 22h00
6
Giai đoạn 2

(sau Giai đoạn 1)

05h00 ~ 23h30 Các ngày trong tuần
(Thứ Hai–Thứ Sáu)
Cao điểm 5 - - 276 -
Bình thường 10 - -
Thấp điểm 15 - -
Cuối tuần (Thứ Bảy, Chủ Nhật), kỳ nghỉ hè, ngày lễ Cao điểm 8 - 226 -
Bình thường 10 - -
Thấp điểm 15 - -

Giá vé

sửa

Khi đưa vào vận hành thương mại, tuyến đã miễn phí vé cho người dân trong 30 ngày đầu, từ 22/12/2024 đến 20/01/2025[13].

Mức giá vé cho tuyến số 1 đã được cố định như sau:

Giá vé theo lượt thanh toán bằng tiền mặt (đơn vị: 1.000 đ)[14]
Nhà ga Bến Thành Nhà hát Thành phố Ba Son Công viên Văn Thánh Tân Cảng Thảo Điền An Phú Rạch Chiếc Phước Long Bình Thái Thủ Đức Khu Công nghệ cao Đại học Quốc gia Bến xe Suối Tiên
Bến Thành 7 7 7 7 7 7 9 10 12 14 16 18 20
Nhà hát Thành phố 7 7 7 7 7 7 8 10 11 13 16 17 20
Ba Son 7 7 7 7 7 7 7 9 10 12 15 16 18
Công viên Văn Thánh 7 7 7 7 7 7 7 7 8 10 13 14 17
Tân Cảng 7 7 7 7 7 7 7 7 7 9 12 13 16
Thảo Điền 7 7 7 7 7 7 7 7 7 8 10 12 14
An Phú 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 9 11 13
Rạch Chiếc 9 8 7 7 7 7 7 7 7 7 8 9 11
Phước Long 10 10 9 7 7 7 7 7 7 7 7 8 10
Bình Thái 12 11 10 8 7 7 7 7 7 7 7 7 8
Thủ Đức 14 13 12 10 9 8 7 7 7 7 7 7 7
Khu Công nghệ cao 16 16 15 13 12 10 9 8 7 7 7 7 7
Đại học Quốc gia 18 17 16 14 13 12 11 9 8 7 7 7 7
Bến xe Suối Tiên 20 20 18 17 16 14 13 11 10 8 7 7 7
Các loại vé khác [15]
Loại vé Giá
Vé theo ngày 1 ngày 40.000 đ
3 ngày 90.000 đ
Vé tháng Phổ thông 300.000 đ
Học sinh, sinh viên 150.000 đ

Lưu lượng

sửa

Trong tuần đầu vận hành, Tuyến 1 đã phục vụ tổng cộng 707.161 lượt hành khách, với ngày cao điểm là Thứ Bảy, 28/12/2024, đạt 175.456 lượt. Riêng lượng hành khách trong ngày này đã lớn hơn tổng lượt khách của Tuyến 2A tại Hà Nội trong tuần đầu vận hành (165.824 lượt).[16]

Ngày Số chuyến vận hành Lưu lượng vận chuyển hành khách theo kế hoạch Lưu lượng vận chuyển hành khách đã thực hiện Lưu lượng vận chuyển hành khách đã thực hiện so với kế hoạch Chú thích
22/12/2024 177
(kế hoạch: 140)
27.257 149.870 549,8% [17][18]
23/12/2024 200 38.939 38.751 99,5%
24/12/2024 220 38.939 90.384 232,1%
25/12/2024 200 38.939 115.962 297,8%
26/12/2024 200 38.939 72.578 186,4%
27/12/2024 165 38.939 64.160 164,8% [18][19][20]
28/12/2024 200 38.939 175.456 450,6% [18][20]
29/12/2024 200 38.939 200.948 516,1% [18][21][22]
30/12/2024 200 38.939 90.015 231,2% [23][24][25]
31/12/2024 220 38.939 121.477 312,0%
01/01/2025 247 (246) 41.661 275.144 660,4% [26]
02–04/01/2025 600 116.817
05/01/2025 200 38.939
06–13/01/2025
14/01/2025 38.939 52.444 134,7%
15–17/01/2025 [27]
18/01/2025 200 38.939 120.394 154,6% [28][29][30][31]
19/01/2025 200 38.939
20/01/2025 200 38.939 51.418 132,0% [32]
21/01/2025 200 38.939 44.436 114,1% [33][34]
22/01/2025 200 38.939 53.678 137,9% [35]
Tổng cộng 6.408 2.926.468 236%
23/01/2025 >44.000
24/12/2025 168 52.844 [36]
25/12/2025 168 46.304
26/01/2025 168
(kế hoạch: 188)
45.797
27/01/2025 168
(kế hoạch: 182)
48.466
28/01/2025
(29 tháng Chạp)
168
(kế hoạch: 130)
45.166
29/01/2025
(Mùng 1 Tết)
182 92.284 168% [36][37]
30/01/2025 194 120.315 [36]
31/01/2025 184
(kế hoạch: 156)
112.176
01/02/2025 184
(kế hoạch: 160)
110.013
02/02/2025 184
(kế hoạch: 160)
88.051
Tổng cộng

Sự cố và bê bối

sửa

Quá trình thi công

sửa

Ngày 10 tháng 11 năm 2020, tại trụ P14-10, phát hiện gối dầm cầu cạn bị rơi khỏi vị trí lắp đặt làm hỏng đường ray phía trên, nguy cơ ảnh hưởng tuổi thọ công trình cũng như an toàn chạy tàu. Theo chủ đầu tư là Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR), gối cao su (gối trái theo hướng từ Bến Thành đi Suối Tiên) sử dụng cho dầm cầu cạn tại vị trí trụ P14-10 (dầm đã lắp 4 năm trước) bị rơi khỏi vị trí đá kê gối "không rõ nguyên nhân". Việc này khiến đường ray đã lắp phía trên hư hỏng, bung khỏi các bu-lông liên kết với hệ thống đỡ ở dưới; bê tông đệm đường ray ở vị trí này bị nứt. MAUR đánh giá sự cố có nguy cơ gây nứt vỡ cục bộ gối dầm khi chịu tác động. Đặc biệt cả đoạn dầm hoàn thiện sẽ chịu sự uốn xoắn bởi lực phân bổ không đều khi gối cao su rơi ra ngoài, dẫn đến phần đáy, thành dầm chữ U, nhiều khả năng cũng bị nứt. Việc này bị cho làm giảm khả năng chịu lực, ảnh hưởng tuổi thọ công trình và nguy cơ mất an toàn khi đoàn tàu chạy.[38] Qua rà soát, MAUR phát hiện 2 gối lắp trên công trình nhẹ hơn 9 kg so với hồ sơ thiết kế, và vật liệu thép dùng cho gối cầu không đúng quy định hợp đồng.[39] MAUR cho rằng tổng thầu (Liên danh Tư vấn chung (NJPT) và Liên danh Sumitomo – Cienco 6 (SCC)) có dấu hiệu chối bỏ trách nhiệm, kéo dài sự việc.[4]

Ngày 2 tháng 4 năm 2021, phát hiện thêm bốn gối cầu bị sự cố. Bốn gối cầu nằm ở vị trí trụ P9-05 đoạn cầu cạn VD19 và trụ P11-06 đoạn cầu VD11, thuộc gói thầu CP2 (đoạn trên cao và depot) tuyến Metro số 1. Các gối bị xê dịch khỏi đá kê 7–11 mm. Trong số này, hai gối sản xuất từ nhà máy Megaba (Hàn Quốc), còn lại từ nhà máy Kawakin (Nhật Bản). Chưa rõ nguyên nhân bốn gối dịch chuyển. Việc tiếp tục xảy ra sự cố, cùng hai gối bị phát hiện trước đó khiến MAUR nhận định sự dịch chuyển gối lệch khỏi đá kê "có tính chất hệ thống". MAUR yêu cầu khẩn trương làm rõ nguyên nhân nhằm giảm tối đa ảnh hưởng, thiệt hại công trình. Do công trình chưa bàn giao nên liên danh Sumitomo – Cienco 6 (SCC – đơn vị phụ trách gói thầu) phải chịu trách nhiệm về các vấn đề trên.[40]

Vận hành

sửa

Vào khoảng 18:30, ngày 26/12/2024, đoàn tàu mang số hiệu 1700 xuất phát từ ga Bến xe Suối Tiên đến ga Bến Thành đã tạm dừng tại ga Ba Son để kiểm tra kỹ thuật. Nguyên nhân ban đầu được xác định do lỗi tín hiệu trong hệ thống điều khiển, khiến tàu phát tín hiệu cảnh báo sai. Sự cố này dẫn đến việc đoàn tàu trước đó khi đến ga Công viên Văn Thánh phải tạm dừng chờ. Một số hành khách không chờ đợi được nên đã rời khỏi ga, tìm phương tiện khác để di chuyển. Sau khi sự cố được xử lí bởi đội ngũ kỹ thuật, đoàn tàu tiếp tục hành trình sau khoảng 10 phút.[41][42]

Chiều ngày 27/12/2024, TP.HCM hứng chịu cơn mưa lớn trái mùa kèm dông lốc và sấm sét. Vào khoảng 17:25, hệ thống bảo vệ an toàn điện của tuyến kích hoạt, khiến MAUR và Công ty TNHH MTV đường sắt đô thị số 1 TP. HCM (HURC1) tạm dừng vận hành tuyến, đưa các tàu về các ga để kiểm tra toàn bộ hệ thống và đảm bảo an toàn cho hành khách, đồng thời nhân viên nhà ga hỗ trợ và trấn an hành khách trong thời gian chờ đợi. Sau khi xác nhận không có bất thường, hệ thống tuyến hoạt động trở lại lúc 19h05.[42][43][44][45][46]

Trưa ngày 03/01/2025, vận hành tuyến gặp gián đoạn khi một đoàn tàu dừng tại ga Phước Long chưa thể rời ga. Sự cố này khiến đoàn tàu ở ga Rạch Chiếc, nhà ga trước đó, phải chờ đợi. Theo đại diện HURC1, đơn vị vận hành tuyến, nguyên nhân là do cửa chắn ke (PSD) tại ga Phước Long gặp lỗi, chưa thể đóng lại. Sau khoảng 20 phút tạm dừng để xử lý sự cố, đoàn tàu tại 2 nhà ga đã tiếp tục lộ trình.[42][47]

Ngày 05/01/2025, sự cố tín hiệu khiến 141/200 chuyến tàu bị chậm trễ, gồm 18 chuyến xuất bến và 123 chuyến về bến.[42]

Vào khoảng 17h00, ngày 14/01/2025, Mưa lớn khiến 3 đoàn tàu trượt bánh khi vào ga, dẫn đến 5 đoàn tàu phải tạm dừng trong 30 phút. Ngoài ra, hệ thống PSD tại ga Khu Công nghệ caoga Bến xe Suối Tiên gặp lỗi.[42]

Vào 15h18, ngày 25/01/2025, Đoàn tàu số 1505 buộc phải ngưng khởi hành do hành khách cản trở cửa tàu đóng.[42]

Hình ảnh

sửa

Xem thêm

sửa

Ghi chú

sửa
  1. ^ tiếng Pháp: dépôt, phát âm tiếng Pháp: [de.po], phiên âm: "đề-pô", là nơi tập kết tàu để bảo dưỡng, sửa chữa, thực hiện các tác nghiệp kỹ thuật khác, trích khoản 8, điều 3, luật Đường sắt, Luật số: 06/2017/QH14

Tham khảo

sửa
  1. ^ “Metro số 1 lại lùi tiến độ”. thanhnien.vn. 14 tháng 3 năm 2024. Truy cập ngày 18 tháng 3 năm 2024.
  2. ^ “21-2-2008: khởi công tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên”. Tuổi Trẻ Online. 19 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2022.
  3. ^ a b Tuấn Kiệt (4 tháng 2 năm 2025). “Chi tiết 12 tuyến metro của TPHCM, sẽ kết nối đến Cần Giờ và Củ Chi”. Báo VietnamNet. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2025.
  4. ^ a b “Vụ trượt gối dầm metro số 1: Nhà thầu có dấu hiệu chối bỏ trách nhiệm?”. znews.vn. 7 tháng 12 năm 2020. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2022.
  5. ^ “Khát vốn ODA, TPHCM "gồng gánh" tiền làm metro”.
  6. ^ “Tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên bây giờ ra sao?”.
  7. ^ “Bốn rắc rối tại tuyến metro đầu tiên của Sài Gòn”.
  8. ^ a b “Vì sao dự án Metro Bến Thành - Suối Tiên đội vốn hơn 30.000 tỷ đồng so với dự kiến?”.
  9. ^ “Hé lộ tàu metro hiện đại, người dân được góp ý kiến”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 22 tháng 10 năm 2018.
  10. ^ “Tàu metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên cập cảng Khánh Hội”. 8 tháng 10 năm 2020.
  11. ^ “Dự án Xây dựng Tuyến đường sắt đô thị số 1 Thành phố Hồ Chí Minh (Bến Thành – Suối Tiên)” (PDF). JICA. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2025.
  12. ^ “Chi tiết thời gian hoạt động tàu metro số 1 TPHCM”. Báo điện tử Tiền Phong. 28 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2024.
  13. ^ “TP.HCM miễn phí đi metro số 1 trong 30 ngày, từ ngày 22.12”.
  14. ^ https://image.plo.vn/w850/Uploaded/2025/liwbzivo/2024_11_21/anh-chup-man-hinh-2024-11-21-luc-095833-136.png.webp
  15. ^ https://tuoitre.vn/tp-hcm-chinh-thuc-chot-gia-ve-di-tau-dien-metro-so-1-20241121100826513.htm
  16. ^ Phi Long (15 tháng 11 năm 2021). “Đường sắt Cát Linh-Hà Đông vận hành thế nào sau 1 tuần khai thác?”. Báo Điện tử VOV. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2024.
  17. ^ Phunuvietnam (27 tháng 12 năm 2024). “Metro số 1 tạm dừng hoạt động 10 phút sau 5 ngày vận chuyển gần nửa triệu hành khách”. BÁO PHỤ NỮ VIỆT NAM ĐIỆN TỬ. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2024.
  18. ^ a b c d Gia Minh (30 tháng 12 năm 2024). “Hơn 900.000 lượt khách đi metro Bến Thành - Suối Tiên tuần đầu vận hành”. VnExpress. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2024.
  19. ^ “Metro 1 của TP.HCM đã đón hơn nửa triệu lượt khách”. VOV.VN. 28 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2024.
  20. ^ a b NLD.COM.VN. “Lý do Metro số 1 thu hút hơn 700.000 lượt khách trong tuần đầu tiên”. Báo Người Lao Động Online. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2024.
  21. ^ Minh Tuấn (30 tháng 12 năm 2024). “Tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên xác lập "kỷ lục" mới về số lượng hành khách đi lại”. Báo Hànộimới. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2024.
  22. ^ Hà Khánh (2024-30-12). “Hai ngày cuối tuần, khách đi metro 1 chiếm hơn 40% tổng lượng khách”. Báo Điện tử VOV. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2024. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |date= (trợ giúp)
  23. ^ Vũ Quyền (31 tháng 12 năm 2024). “Metro số 1 tăng cường 14 chuyến tàu trong ngày đầu năm mới 2025”. Báo Phụ Nữ. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2025.
  24. ^ Tuấn Kiệt (31 tháng 12 năm 2024). “Metro số 1 tăng giờ, số chuyến tàu phục vụ người dân dịp Tết Dương lịch 2025”. VietNamNet. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2024.
  25. ^ SGGPO (1 tháng 1 năm 2025). “Ngày 31-12, hành khách đi metro Bến Thành - Suối Tiên tăng 312%”. Báo SÀI GÒN GIẢI PHÓNG. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2025.
  26. ^ Gia Minh (2 tháng 1 năm 2025). “Metro Bến Thành - Suối Tiên đón 1,4 triệu lượt khách sau 11 ngày vận hành”. VnExpress. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2025.
  27. ^ Kim Sáng (18 tháng 1 năm 2025). “Khách đi Metro TP.HCM vượt chỉ tiêu 246%”. Công lý (báo). Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  28. ^ Đào Trang (20 tháng 1 năm 2025). “Ngày mai bắt đầu bán vé tàu metro số 1, thanh toán không tiền mặt giá rẻ hơn”. Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh (báo). Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  29. ^ Tuấn Kiệt (20 tháng 1 năm 2025). “Ngày mai metro Bến Thành - Suối Tiên thu phí, ưu đãi thanh toán không tiền mặt”. VietNamNet. Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  30. ^ Hà Tuấn (20 tháng 1 năm 2025). “Cách mua vé tàu metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) sau 1 tháng miễn phí”. Hànộimới. Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  31. ^ Ngọc Quý (20 tháng 1 năm 2025). “Từ ngày 21-1, metro số 1 chính thức thu phí”. Người Lao Động (báo). Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  32. ^ Thanh Vũ; Tiến Lực. “Nhiều khách phải mua vé giấy ngày đầu metro Bến Thành-Suối Tiên thu phí”. VietnamPlus. Truy cập ngày 21 tháng 1 năm 2025.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  33. ^ Châu Tuấn (22 tháng 1 năm 2025). “Metro số 1 ngày đầu thu tiền: Lượng khách đông hơn dự kiến”. Tuổi Trẻ (báo). Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  34. ^ “Ngày thứ hai metro thu phí: Không còn vé viết tay”. Sài Gòn Giải Phóng. 22 tháng 1 năm 2025. Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.
  35. ^ Ngọc Quý; Khắc Hiếu (23 tháng 1 năm 2025). “Metro số 1: Con số đáng kinh ngạc chỉ sau 1 tháng”. Người Lao Động (báo). Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2025.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  36. ^ a b c Hoài Hương (3 tháng 2 năm 2025). “Metro Bến Thành – Suối Tiên thu hơn 11,7 tỉ đồng trong 10 ngày Tết Ất Tỵ”. Kinh tế Sài Gòn (tạp chí). Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2025.
  37. ^ Ngọc Quý (30 tháng 1 năm 2025). “Hơn 55.000 người đi metro ngày mùng 1 Tết Ất Tỵ”. Người Lao Động (báo). Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2025.
  38. ^ “Dầm cầu cạn Metro Số 1 bị sự cố”. VnExpress. 10 tháng 11 năm 2020.
  39. ^ “Sự cố Metro Số 1 chủ yếu 'do quá trình lắp ray'. VnExpress. 15 tháng 3 năm 2021.
  40. ^ “Thêm bốn gối cầu Metro Số 1 bị sự cố”. VnExpress. 2 tháng 4 năm 2021.
  41. ^ Phunuvietnam (27 tháng 12 năm 2024). “Metro số 1 tạm dừng hoạt động 10 phút sau 5 ngày vận chuyển gần nửa triệu hành khách”. BÁO PHỤ NỮ VIỆT NAM ĐIỆN TỬ. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2024.
  42. ^ a b c d e f Minh Quân (24 tháng 2 năm 2025). “Metro số 1 TPHCM từng bị sét đánh, trượt bánh do mưa lớn”. Lao Động (báo). Truy cập ngày 27 tháng 2 năm 2025.
  43. ^ Đình Sơn; Hà Mai (27 tháng 12 năm 2024). “Tàu metro số 1 lại phải tạm dừng vì sự cố”. Thanh Niên. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2024.
  44. ^ Nhóm PV (27 tháng 12 năm 2024). “Metro số 1 ở TPHCM phải tạm dừng hoạt động vì mưa lớn”. Lao Động. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2024.
  45. ^ Nhóm PV (27 tháng 12 năm 2024). “Metro số 1 hoạt động trở lại, ga Bến Thành đông nghẹt khách”. Lao Động. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2024.
  46. ^ Mỹ Quỳnh (27 tháng 12 năm 2024). “TP.HCM mưa quá lớn, tuyến metro số 1 phải tạm dừng”. Báo Giao thông. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2024.
  47. ^ Thư Trần (3 tháng 1 năm 2025). “Metro số 1 TPHCM gián đoạn 20 phút vì không khép được cửa chắn”. Báo điện tử Dân trí. Truy cập ngày 4 tháng 1 năm 2025.