Utopia
Bạn có thể mở rộng bài này bằng cách dịch bài viết tương ứng từ Tiếng Nga. (tháng 1/2024) Nhấn [hiện] để xem các hướng dẫn dịch thuật.
|
Utopia (tiếng Hy Lạp: οὐτόπος, phiên âm: outópos), là một cộng đồng hoặc xã hội gần lý tưởng hoặc hoàn hảo trên mọi mặt. Thuật ngữ "Utopia" lần đầu tiên được một vị linh mục Công giáo người Anh tên là Sir Thomas More sử dụng trong cuốn sách cùng tên "Utopia" của ông (bằng tiếng Latin) trong đó miêu tả mô hình xã hội trên một hòn đảo giả tưởng ở Đại Tây Dương. "Utopia" thường xuất hiện với một chủ đề tách biệt trong văn học giả tưởng. Một số cộng đồng có ý định kiến tạo xã hội lý tưởng cũng sử dụng thuật ngữ này. Ngoài ra, dựa vào "utopia," người ta còn tạo ra thêm một vài thuật ngữ liên quan, trong đó phổ biến và gần với "utopia" nhất là "dystopia." Cụm từ này cũng còn được sử dụng để mô tả về chủ nghĩa bình quân.
Từ nguyên
sửaThuật ngữ utopia bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp bởi Thomas More trong cuốn sách Utopia năm 1516 mô tả một xã hội hòn đảo viễn tưởng trong Đại Tây Dương.
Từ này đến từ tiếng Hy Lạp: οὐ ("không") và τόπος ("địa điểm") và nghĩa là "không có địa điểm", và miêu tả bất cứ xã hội không tồn tại nào 'được mô tả chi tiết đáng kể'. Tuy nhiên, trong việc sử dụng tiêu chuẩn, ý nghĩa của từ này nghĩa là thu hẹp và bây giờ thường mô tả một xã hội không tồn tại mà có ý là tốt hơn đáng kể so với xã hội hiện tại.[1] Eutopia, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp εὖ ("tốt") và τόπος ("địa điểm"), nghĩa là "địa điểm tốt", và nói về một thuật ngữ chính xác để mô tả một utopia tích cực. Trong tiếng Anh, eutopia và utopia là hai từ đồng âm khác nghĩa và cách viết, mà có thể tạo ra nghĩa khác nhau.[1][2]
Các chủ đề
sửaSinh thái học
sửaSinh thái xã hội utopia miêu tả những cách mới mà con người liên kết với thiên nhiên. Nó lĩnh hội một khoảng cách ngày càng mở rộng giữa cách sống phá hủy môi trường của phương Tây hiện đại[3] và một cách sống truyền thống hơn trước khi công nghiệp hóa. Hệ sinh thái utopia có thể hỗ trợ một xã hội lâu bền hơn. Theo nhà triết học người Hà Lan Marius de Geus, hệ sinh thái utopia có thể là nguồn cảm hứng cho phong trào liên quan đến chính trị xanh.[4]
Kinh tế
sửaĐặc biệt vào đầu thế kỉ thứ 19, nhiều ý tưởng về utopia xuất hiện, nhằm để đáp trả lại tình hình trì trệ của xã hội vào thời điểm ấy, nguyên nhân do chủ nghĩa trọng thương và chủ nghĩa tư bản. Những ý tưởng này được gọi chung thành chủ nghĩa xã hội không tưởng do đặc tính chia sẻ trong cộng đồng.
Bình đẳng giới
sửaThuật ngữ "không tưởng" được bắt nguồn từ tên một tác phẩm của Thomas More (1478-1535), với nhan đề Utopia (tiếng Hy Lạp có nghĩa là " Không tồn tại ở đâu cả " ). Ở trên đảo Utopia, mọi người sống với nhau bình đẳng, không có tư hữu, không có giàu nghèo, tất cả cùng lao động và cùng hưởng hạnh phúc.
Xem thêm
sửa- Dystopia - phiên bản ngược của Utopia
Tham khảo
sửa- ^ a b Lyman Tower, Sargent (2005). Rüsen, Jörn; Fehr, Michael; Reiger, Thomas W. (biên tập). The Necessity of Utopian Thinking: A Cross-National Perspective. Thinking Utopia: Steps Into Other Worlds (Bản báo cáo) (bằng tiếng Anh). New York, USA: Berghahn Books. tr. 11. ISBN 9781571814401.
- ^ Lodder, C.; Kokkori, M; Mileeva, M (2013). Utopian Reality: Reconstructing Culture in Revolutionary Russia and Beyond (bằng tiếng Anh). Leiden, The Netherlands: Koninklijke Brill NV. tr. 1–9. ISBN 9789004263208.
- ^ Kirk, Andrew G. (2007). Counterculture green: the Whole earth catalog and American environmentalism. University Press of Kansas. p. 86. ISBN 978-0-7006-1545-2.
- ^ Geus, Marius de (1996). Ecologische utopieën- Ecotopia's en het milieudebat. Uitgeverij Jan van Arkel.