Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan
Azerbaijan (AZ-ər-by-JAHN; tiếng Azerbaijan: Азәрбајҹан / Azərbaycan), tên chính thức là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan (tiếng Azerbaijan: Азәрбајҹан Совет Сосиалист Республикасы / Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası, tiếng Nga: Азербайджанская Советская Социалистическая Республика [АзССР], chuyển tự Azerbaydzhanskaya Sovetskaya Sotsialisticheskaya Respublika [AzSSR]), viết tắt CHXHCNXV Azerbaijan hay Azerbaijan Xô viết, là một trong các nước cộng hòa hình thành nên Liên Xô từ năm 1922 đến năm 1991. Azerbaijan được thành lập ngày 28 tháng 4 năm 1920 khi Nga Xô viết đưa các nhân vật thân Liên Xô lên nắm chính quyền. Ban đầu, trong hai năm đầu tiên, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan là một quốc gia độc lập cho đến khi được hợp nhất vào Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz, cùng với Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia và Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia.
Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan
|
|||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tên bản ngữ
| |||||||||||||||
1920–1991 | |||||||||||||||
Tiêu ngữ: "Vô sản toàn thế giới, đoàn kết lại!" Бүтүн өлкәләрин пролетарлары, бирләшин! (Dünya proletariatı, birləşin! Dịch nghĩa: "Vô sản tất cả các nước, đoàn kết lại!") | |||||||||||||||
Lãnh thổ Azerbaijan (đỏ) trong Liên Xô. | |||||||||||||||
Tổng quan | |||||||||||||||
Vị thế | Quốc gia bán độc lập (1920–1922) Quốc gia cấu thành Transcaucasus Xô Viết (1922–1936) Các nước cộng hòa của Liên Xô (1936–1990) Quốc gia có chủ quyền (1990–1991) | ||||||||||||||
Thủ đô | Baku | ||||||||||||||
Ngôn ngữ thông dụng | Ngôn ngữ chính thức: tiếng Azerbaijan · tiếng Nga Ngôn ngữ thiểu số: tiếng Thổ Nhĩ Kỳ · tiếng Gruzia | ||||||||||||||
Tên dân cư | Người Azerbaijan Người Liên Xô | ||||||||||||||
Chính trị | |||||||||||||||
Chính phủ | Đơn nhất Marx–Lenin đơn đảng xô viết xã hội chủ nghĩa cộng hòa (1920–1990) Nhất thể tổng thống chế cộng hòa (1990–1991) | ||||||||||||||
Bí thư thứ nhất | |||||||||||||||
• 1920 | Mirza Davud Huseynov | ||||||||||||||
• 1990–1991 | Ayaz Mutallibov | ||||||||||||||
Thủ tướng chính phủ | |||||||||||||||
• 1920–1922 | Nariman Narimanov | ||||||||||||||
• 1990–1991 | Hasan Hasanov | ||||||||||||||
Lịch sử | |||||||||||||||
Lịch sử | |||||||||||||||
• Tuyên bố cộng hoà | 28 tháng 4 năm 1920 | ||||||||||||||
• Trở thành một phần của Ngoại Kavkaz Xô viết | 30 tháng 12 năm 1922 | ||||||||||||||
• Tái lập | 5 tháng 12 năm 1936 | ||||||||||||||
• Tuyên bố chủ quyền | 23 tháng 12 năm 1989 | ||||||||||||||
19–20 tháng 1 năm 1990 | |||||||||||||||
• Đổi tên thành Cộng hòa Azerbaijan | 5 tháng 2 năm 1991 | ||||||||||||||
• Tuyên bố độc lập | 18 tháng 10 năm 1991 | ||||||||||||||
• Hoàn tất độc lập | 26 tháng 12 năm 1991 | ||||||||||||||
Địa lý | |||||||||||||||
Diện tích | |||||||||||||||
• 1989 | 86.600 km2 (33.436 mi2) | ||||||||||||||
Dân số | |||||||||||||||
• 1989 | 7.037.867 | ||||||||||||||
Kinh tế | |||||||||||||||
Đơn vị tiền tệ | Rúp Xô viết (руб) (SUR) | ||||||||||||||
Thông tin khác | |||||||||||||||
Mã điện thoại | 7 892/895 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Hiện nay là một phần của | Azerbaijan |
Vào tháng 12 năm 1922, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz trở thành một bộ phận của Liên bang Xô viết mới thành lập. Hiến pháp của Azerbaijan đã được Đại hội Xô viết bất thường toàn Azerbaijan khóa IX thông qua vào ngày 14 tháng 3 năm 1937. Ngày 19 tháng 11 năm 1990, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan đổi tên thành "Cộng hòa Azerbaijan," tiếp tục là một phần của Liên Xô trước khi độc lập vào năm 1991. Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan chấm dứt hoàn toàn tồn tại vào năm 1995, khi thông qua Hiến pháp mới của Azerbaijan.
Chính phủ
sửaNguyên thủ
sửaChủ tịch Ban Chấp hành Trung ương
sửa- Mukhtar Gajiyev (1921–1922)
- Samed Aliyev (1922–1929)
- Gazanfar Musabekov (1929–1931)
- Sultan Medjid Efendiev (1932–1937)
- Mir Bashir Kasumov (1937–1938)
Chủ tịch và đoàn Chủ tịch Xô viết Tối cao
sửa- Mir Teymur Yaqubov (1938)
- Mir Bashir Kasumov (1938–1949)
- Nazar Geydarov (1949–1954)
- Mirza Ibrahimov (1954–1958)
- Mustafa Topchubashov (1955–1958)
- Abdulla Bayramov (1958)
- Gazanfar Jafarli (1958–1959)
- Ilyas Abdullayev (1958–1959)
- Saftar Jafarov (1959–1961)
- Ali Tagi-zade (1959–1963)
- Mammad Isgandarov (1961–1969)
- Mammad Dadashzade (1963–1967)
- Gurban Khalilov (1969–1985)
- Suleyman Rustam (?-1989)
- Elmira Gafarova (1990–1992)
Tổng thống
sửaTham khảo
sửa- История государства и права Азербайджанской ССР. Б., Академия наук ССР, 1964.
- Гражданский кодекс Азербайджанской ССР. Б., Верховный совет, 1964.
- Madatov, G. Azerbaijan During the Great Patriotic War. Baku, 1975.
- Независимая газета, ngày 12 tháng 8 năm 1992, pp. 1–2.
Liên kết ngoài
sửa- Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898 – 1965
- Сталинские списки: Азербайджанская ССР Lưu trữ 2018-10-26 tại Wayback Machine
- Azerbaijan: A Land in Bloom by Mamed Iskenderov
- Ismailov, Eldar: "1937: "Great Terror" in Azerbaijan" in the Caucasus Analytical Digest No. 22