Tranh cãi Abraham Weintraub–Wikipedia

Tranh cãi Abraham Weintraub–Wikipedia đề cập đến những sự kiện xung quanh những nỗ lực của Bộ Giáo dục Brasil (MEC), dưới sự lãnh đạo của Bộ trưởng Abraham Weintraub, nhằm ảnh hưởng đến nội dung trang Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha của ông. Bài viết được tạo ra ngay sau khi Weintraub nhậm chức vào tháng 4 năm 2019, đã ghi chép chi tiết về các tranh cãi trong sự nghiệp của ông. Vào tháng 6 năm 2019, Văn phòng Truyền thông Xã hội của MEC đã gửi thư điện tử cho một bảo quản viên Wikipedia yêu cầu xóa bỏ bài viết, do không thể chỉnh sửa nội dung. Vấn đề này đã được tiếp nối bằng một thư điện tử thứ hai vào tháng 8 đe dọa hành động pháp lý nếu trang không được mở khóa để chỉnh sửa.

Trang Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha của Weintraub vào tháng 6 năm 2019.

Cuộc tranh cãi đã thu hút sự chú ý của truyền thông, thúc đẩy các cuộc tranh luận trong cộng đồng Wikipedia, và lên đỉnh điểm khi một Hạ nghị sĩ đặt câu hỏi về vấn đề sử dụng tài sản công cho lợi ích cá nhân của Bộ trưởng Bộ Giáo dục. Weintraub sau đó đã kiện Wikimedia Foundation, nhưng vụ kiện của ông đã bị bác bỏ vào năm 2023 do thiếu bằng chứng và không nêu rõ nội dung phỉ báng.

Bối cảnh

Weintraub vào năm 2019.

Vào ngày 8 tháng 4 năm 2019, Jair Bolsonaro đã thông báo trên Twitter về việc Abraham Weintraub sẽ thay thế Ricardo Vélez Rodríguez làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục Brasil (MEC). Khoảng ba giờ sau thông báo này, một trang Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha về Weintraub đã được tạo ra. Tuy nhiên, trang này đã gặp phải nhiều đợt phá hoại, buộc bảo quản viên Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha, Chronus, phải khóa trang khỏi các sửa đổi từ những người dùng chưa tự xác nhận trong vòng 45 ngày. Bài viết đã nêu rõ nhiều tranh cãi liên quan đến vị bộ trưởng này, bao gồm cả nỗ lực không thành công của Weintraub và em trai trong việc yêu cầu tòa án tuyên bố cha họ mất khả năng hành vi pháp lý. Ngoài ra, ông cũng bị cáo buộc về việc thiên vị do vị trí của ông và gia đình tại Đại học Liên bang São Paulo hay về việc Weintraub từng tuyên bố rằng có "hỗn loạn" tại các khuôn viên đại học liên bang và đã thực hiện các cắt giảm ngân sách đối với các trường đại học và viện liên bang. Không chỉ vậy, bài viết còn đề cập đến một đoạn video trên Twitter cho thấy ông tuyên bố MEC là nạn nhân của tin giả, kèm theo nhạc nền ca khúc "Singin' in the Rain". Đồng thời chỉ ra quan điểm của ông về các cuộc biểu tình của sinh viên phản đối chính phủ, khuyến khích báo cáo giáo viên và sinh viên ủng hộ các cuộc biểu tình này.

Thư điện tử

Ngày 27 tháng 6

Vào ngày 27 tháng 6, Văn phòng Truyền thông Xã hội của MEC đã gửi thư điện tử cho Chronus yêu cầu xóa bỏ bài viết về Abraham Weintraub. Theo họ, trang này chứa "thông tin chưa được xác minh" có thể dẫn đến "các diễn giải không rõ ràng", và lý do cho yêu cầu này là do "không thể chỉnh sửa" nội dung. Văn phòng này đã cố gắng chỉnh sửa bài viết nhưng các chỉnh sửa của họ đã bị hồi sửa. Đến ngày 1 tháng 7, Chronus đã đăng thư điện tử này lên thảo luận của Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha, đề nghị sự giúp đỡ từ các biên tập viên khác về cách tiến hành. Chronus cho biết ông không có ý định trả lời thư điện tử của bộ, vì thông tin liên lạc phải được chuyển đến Wikimedia Foundation. Các biên tập viên đã gợi ý rằng thành viên này nên yêu cầu thêm thông tin rõ ràng từ MEC. Chỉ một giờ sau khi thông điệp được đăng trên diễn đàn, một biên tập viên đã đánh dấu trang của Weintraub là cần đánh giá lại. Sự kiện này đã được tờ Estadão đưa tin, và lượt xem hàng ngày của trang đã tăng từ dưới 200 vào ngày 26 tháng 6 lên hơn 23.000 vào ngày 4 tháng 7.

Trong khoảng thời gian từ ngày 1 đến ngày 4 tháng 7, đã có tổng cộng 25 chỉnh sửa được thực hiện trên trang của Weintraub, bao gồm việc xóa bỏ một phần "tranh cãi". Trong trang thảo luận của bài viết, các biên tập viên đã bàn luận về cách mô tả các cắt giảm ngân sách mà Weintraub đã thực hiện. Họ đã thảo luận để tái cấu trúc bài viết nhưng không xóa bỏ thông tin gây tranh cãi. Sau sự kiện này, các biên tập viên Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha đã viết một tuyên bố tập thể về cách thức hoạt động của Wikipedia và yêu cầu xóa bỏ bài viết của Weintraub, tuyên bố này được đặt nổi bật trên trang bài viết.

Ngày 13 tháng 8

Đến ngày ngày 13 tháng 8, MEC đã lại gửi thư điện tử cho bảo quản viên Wikipedia tiếng Bồ Đào Nha, Rodrigo Padula, yêu cầu mở khóa trang để chỉnh sửa, nhằm cho phép Weintraub "thực hiện quyền bào chữa và phản biện" của mình. Họ đã nêu rõ rằng Weintraub không đồng ý với cách mô tả các cắt giảm ngân sách của ông được nêu trên trang. MEC đã đe dọa sẽ hành động pháp lý, tuyên bố rằng nếu Wikipedia không phản hồi trong vòng năm ngày, điều này sẽ được hiểu là "sự từ chối tuân thủ yêu cầu này, dẫn đến việc áp dụng các biện pháp pháp lý thích hợp". Padula trước đó đã liên hệ với MEC về vấn đề này, bày tỏ sẵn sàng tổ chức một buổi giảng thuyết và tổ chức đào tạo về cách hoạt động của Wikipedia để hướng dẫn và đào tạo cán bộ của MEC. Ngày hôm sau, Padula đã phản hồi thư điện tử ngày 13 tháng 8, giải thích các quy tắc của Wikipedia và sẵn sàng cung cấp thêm thông tin về cách thức hoạt động của trang web cho MEC. Ông cũng đã mở khóa trang, không phải vì thư điện tử mà vì cảm thấy rằng việc bảo vệ trang là không cần thiết. Tuy nhiên, sau khi trang lại bị chỉnh sửa phá hoại, nó đã được khóa một lần nữa. Lúc này, Padula đã coi lời đe dọa của MEC là một hành động cố gắng kiểm duyệt.

Vào ngày 4 tháng 9, Hạ nghị sĩ Marcelo Freixo của Đảng Xã hội chủ nghĩa và Tự do (PSOL) đã đệ đơn yêu cầu chính thức để Bộ trưởng giải thích lý do tại sao văn phòng của bộ lại được sử dụng để giải quyết các lợi ích cá nhân của Weintraub trên Wikipedia. Trong một bài phát biểu tại Hội trường Quốc hội, Freixo đã nói về vụ việc: "Đây là một vấn đề nghiêm trọng, không phải là tinh thần cộng hòa, và thật không xứng đáng cho một vị trí như Bộ trưởng Bộ Giáo dục khi có một người nông cạn như vậy, với những sáng kiến nhỏ nhen như thế". Trả lời câu hỏi của Freixo, Weintraub xác nhận bản thân đã sử dụng nhân lực của MEC để cố gắng xóa bỏ bài viết của mình.

Vụ kiện

Mặc dù không rõ thời điểm, nhưng Weintraub đã kiệnWikimedia Foundation vì trang của ông chứa "nội dung hoàn toàn phỉ báng", bao gồm cả thông tin về việc một trong những cố vấn cũ của ông đã cố gắng chỉnh sửa bài viết để phù hợp với quan điểm của ông. Vào năm 2023, Tòa án Dân sự số 8 của Tòa án Tư pháp São Paulo (TJ–SP) đã bác bỏ vụ kiện, cho rằng Weintraub không chứng minh được rằng nội dung là sai sự thật và không chỉ ra, từng điểm một, thông tin nào đã khiến ông khó chịu. Thẩm phán chủ tọa cũng đã bác bỏ vụ án.