Wikipedia

Trợ giúp:URL

Trang này viết về các URL khác nhau của Wikipedia và các máy chủ Wikimedia khác. Đối với cách đánh dấu các liên kết, xem Trợ giúp:Liên kết.

Giống như tất cả các trang trên World Wide Web, các trang do máy chủ của Wikimedia cung cấp đều có URL để xác định chúng. Chúng là những địa chỉ xuất hiện trong thanh địa chỉ của trình duyệt khi bạn xem một trang. Các biên tập viên Wikipedia cũng có khả năng tạo các siêu liên kết đến các URL đã chọn, trỏ đến các trang trong Wikipedia và các dự án Wikimedia khác, hoặc các trang khác trên Web.

Liên kết với các URL

sửa

Khi chỉnh sửa một trang, các siêu liên kết đến các trang khác trong Wikipedia (hoặc các dự án Wikimedia khác) thường được tạo dưới dạng các liên kết wiki hoặc liên kết liên wiki, sử dụng cú pháp [[...]] được mô tả tại Trợ giúp:Liên kết. Tuy nhiên, nếu bạn muốn liên kết đến một trang web bên ngoài hoặc đến một số trang Wikimedia đặc biệt (chẳng hạn như phiên bản trước đó của một bài viết), bạn cần phải cung cấp URL đầy đủ. Điều này được thực hiện bằng cách sử dụng cú pháp liên kết ngoài.

Có ba dạng cú pháp liên kết ngoài:

  • Nếu URL chỉ bao gồm trong mã wiki, không có dấu ngoặc vuông, thì URL sẽ xuất hiện như được viết và một siêu liên kết được tạo ra: https://meta.wikimedia.org/ sẽ cho ra https://meta.wikimedia.org/
  • Nếu URL được đặt trong dấu ngoặc vuông, thì siêu liên kết sẽ được tạo với số sêri làm tiêu đề của nó: [https://meta.wikimedia.org/] sẽ cho ra [1]
  • Nếu URL được đặt trong dấu ngoặc vuông, theo sau là khoảng trắng và một số văn bản, thì văn bản đó được sử dụng làm tiêu đề cho siêu liên kết: [https://meta.wikimedia.org/ Wikimedia] sẽ cho ra Wikimedia

Việc tạo liên kết đến nơi khác trên cùng một máy chủ với wiki có thể được đơn giản hóa bằng cách sử dụng {{SERVER}}. Ví dụ: [{{SERVER}}/relative/url].

Để loại bỏ biểu tượng liên kết ngoài, hãy đặt liên kết ngoài giữa thẻ <span class="plainlinks">...</span>.

Sửa các liên kết có các ký tự không được hỗ trợ

sửa
Viết tắt
  • URL phải bắt đầu bằng URI scheme được hỗ trợ. http:// và https:// luôn được hỗ trợ. gopher://, irc://, ircs://, ftp://, news://, nntp://, worldwind://, telnet://, svn://, git://, mms:// và mailto: sẽ tạo một liên kết và một biểu tượng nhưng yêu cầu cần phải đăng ký trong trình duyệt.
  • Các URL chứa các ký tự nhất định sẽ hiển thị và liên kết không chính xác trừ khi các ký tự đó được mã hóa phần trăm. Ví dụ: một khoảng trắng phải được thay thế bằng %20 (điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng tùy chọn PATH của hàm phân tích cú pháp {{urlencode:}}).
Danh sách này không đầy đủ, bạn cũng có thể giúp mở rộng danh sách.
khoảng trắng " ' , ; < > ? [ ] { | }
%20 %22 %27 %2C %3B %3C %3E %3F %5B %5D %7B %7C %7D
Dấu nháy đơn không cần mã hóa, nhưng nếu có từ hai dấu nháy đơn liên tiếp trở lên và chưa được mã hóa sẽ được phân tích cú pháp thành chữ nghiêng hoặc đậm.
  • Tiêu đề chứa các ký tự nhất định sẽ hiển thị và liên kết không chính xác trừ khi các ký tự đó được mã hóa bằng các tham chiếu ký tự HTML.
dòng mới [ ] |
khoảng trắng &#91; &#93; &#124;
  • Mặc dù urlencode() của PHP tự động mã hóa phần trăm chúng, các ký tự này không được mã hóa URL bởi wfUrlencode(). Biểu tượng ":" là một ngoại lệ - nó không được mã hóa ở bất kỳ đâu ngoại trừ IIS 7.0.
; @ $ ! * ( ) , / ~ :
%3B %40 %24 %21 %2A %28 %29 %2C %2F %7E %3A

URL của các trang Wikipedia

sửa
Viết tắt

URL của Wikipedia tiếng Việt bắt đầu với https://vi.wikipedia.org/. Địa chỉ đó tự động chuyển hướng đến Trang Chính.

Tên trang có thể bao gồm tiền tố không gian tên (chẳng hạn như "Trợ giúp:" trong trang này). Với một số trang đặc biệt, nó cũng có thể bao gồm một tham số, như trong https://vi.wikipedia.org/wiki/Đặc_biệt:Đóng_góp/Jimbo_Wales (nhưng đối với hầu hết các tham số của các trang đặc biệt, hãy xem bên dưới).

Các URL khác được liên kết với một trang được tạo bằng cách thêm một chuỗi truy vấn. Chuỗi có thể được thêm vào một trong các dạng trên (như trong https://vi.wikipedia.org/wiki/Tàu_hỏa?action=history), nhưng trong trường hợp này, hệ thống mặc định ở dạng thứ hai, tức là nó mở rộng chỉ mục chuỗi truy vấn index.php "title=Tên_trang".

Các URL mở rộng được sử dụng:

Nếu tạo URL cho các trang Wikipedia, hãy nhớ chuyển đổi các khoảng trắng thành các dấu gạch dưới (_) và mã hóa phần trăm các ký tự đặc biệt nếu cần, như được mô tả trong phần trước. (Để biết cách thực hiện việc này trong mã bản mẫu, hãy xem mục Bản mẫu và lập trình ở bên dưới.)

Nhiều loại thông báo lỗi khác nhau có thể xuất hiện nếu một URL không hợp lệ hoặc một URL mà bạn không có quyền truy cập được gửi đến. Trong các trường hợp khác, URL có thể chuyển hướng đến một URL hợp lệ (ví dụ: tiêu đề trang được chuyển đổi sang dạng chuẩn như khi chúng xuất hiện trong các liên kết wiki).

Rút gọn URL

sửa

Wikipedia:URLShortener cung cấp một cách rút gọn URL cho các trang Wikipedia.

Trang web chuyển hướng không chính thức được đề cập tại Thành viên:Tl-lomas/enwp.org cũng cung cấp các URL ngắn.

  • https://enwp.org/fullpagename
  • https://enwp.org?curid=pageid

enwp.org không được Wikimedia Foundation điều hành, vì vậy nó có thể ngừng hoạt động hoặc thay đổi mục đích bất cứ lúc nào.

Dạng thứ hai có thể biến một tên trang dài thành một đoạn mã ngắn. Nó sử dụng pageid, vẫn chính xác ngay cả khi trang được di chuyển. Pageid có tối đa 8 chữ số, được hiển thị bằng cách nhấp vào "Thông tin trang" trong "Công cụ" ở phía bên trái của trang.

URL của các dự án Wikimedia khác

sửa

Các dự án khác sử dụng các URL tương tự như của Wikipedia tiếng Anh, ngoại trừ tên miền khác nhau: https://meta.wikimedia.org/ (Meta), https://fr.wikipedia.org/ (Wikipedia tiếng Pháp), https://de.wiktionary.org/ (Wiktionary tiếng Đức), ...

Lưu ý rằng https://www.wikipedia.org dẫn đến một trang Wikipedia quốc tế, nhưng các URL khác bắt đầu bằng tiền tố đó thì chúng sẽ chuyển hướng đến Wikipedia tiếng Anh.

Các dự án khác cũng có thể sử dụng các chuỗi ký tự khác nhau thay cho "/w/" và "/wiki/" trong URL. Để biết chi tiết, hãy xem trang trợ giúp URL trên Meta.

Bản mẫu và lập trình

sửa

Để sử dụng trong các bản mẫu, các URL chính xác có thể được tạo ra bằng cách sử dụng các từ ma thuật nhất định và các hàm phân tích cú pháp như fullurl, urlencode và các hàm khác. Chi tiết về những điều này có thể được tìm thấy tại mw:Help:Magic words.

Hầu hết các tương tác có lập trình với Wikipedia có thể được thực hiện hiệu quả nhất bằng cách sử dụng API, các URL bắt đầu bằng https://vi.wikipedia.org/w/api.php được sử dụng. Để biết chi tiết, hãy xem mw:API.

Xem thêm

sửa
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Trợ_giúp:URL&oldid=69024920”