Những vị thần trong Tôn giáo Ai Cập cổ đại

Tôn giáo Ai Cập cổ đại là một tôn giáo theo đa thần đầu tiên. Nhưng những vị thần phụ chỉ là hỗ trợ cho những thần chính và họ không có trách nhiệm bảo vệ cho những thứ ở dưới trần gian. Những vị thần chính thì ngược lại. Họ bảo vệ, che chở cho vạn vật ở cõi trần đến ngay cả nội tạng trong cơ thể người chếtnước sông Nile. Trong số đó có một nhóm nhỏ các thần là có biểu tượng riêng. Chẳng hạn: Ra, thần Mặt Trời, có biểu tượng là chiếc đĩa Mặt Trời.

Bức tranh trên tường của các vị thần Ai Cập ở ngôi mộ của Horemheb có thần Osiris bên trái đầu tiên, thần Anubis ở giữa và Horus ở bên phải cùng của bức hình (KV57)

Danh sách một số vị thần

sửa

Sau đây là những vị thần chính của Ai Cập cổ đại:

Tên thần Tên bằng chữ tượng hình Ai Cập Biểu tượng/hình ảnh Biểu tượng cho
Aker
Ak
r
  Thần chở phà đưa người chết sang thế giới bên kia
Ammit
ammt
  Nữ thần nuốt những linh hồn bị kết tội, đôi khi được xem là Am-heh
Amentet
X1R13X1
  Nữ thần phương Tây, nữ thần chết, con gái Hathor
Am-heh
amA2C11Z1
  Con quỷ đầu chó sống trong lửa dưới địa ngục, chỉ có Atum mới trị được
Amun
imn
n
C12
  Đấng Sáng tạo, Vua của các vị thần, Thần bảo hộ Thebes; có biểu tượng là cừu đực, đôi khi được vẽ với làn da xanh
Amunet
imn
n
t
  Nữ thần nguyên thủy, đại diện cho "sự vô hình", vợ của Amun
Anhur
W25N31
N1
G7
  Thần chiến tranh, về sau đồng nhất với Shu

Vợ là nữ thần sư tử Mehit, về sau đồng nhất với Tefnut

Anuket
a
n
q
t
B1
  Nữ thần sông Nile, có biểu tượng là cây sậy.
Anubis
in
p
wE16
  Thần phán xét và là thần ướp xác có đầu chó sói, biểu tượng là cán cân công lý (là anh em của thần Horus).
Anput
M17N35
Q3
E15X1
H8
  Nữ thần tang lễ và ướp xác, vợ Anubis và mẹ Kebechet; biểu tượng là cuộn vải quấn xác ướp
Apep
O29
p p
  Con rắn địa ngục độc ác
Apis
V28Aa5
Q3
E1
  Con đực thiêng của Ptah
Aten
it
n
N5
  Thần do Amenhotep IV (tức Akhenaten) sáng lập ra với ý muốn rằng Tôn giáo Ai Cậptôn giáo độc thần. Aten có biểu tượng là đĩa Mặt Trời tỏa sáng, khác với đĩa Mặt Trời thông thường
Ash
A
S
C7
  Vị thần sa mạc Libya và các ốc đảo phía tây Ai Cập
Atum
t
U15
A40
  Thần sáng tạo, "Cha của các pharaoh"
Babi
D58G29N33CD58M17M17
  Con khỉ đầu chó Hamadryas được phong thần; Thần tình dục của người chết, nuốt những linh hồn có tội (như Ammit)
Bat
D58G29N33CD58M17M17
  Nữ thần bò thời kỳ đầu Ai Cập, sau nhập với Hathor
Bennu
G31G32
  Thần gắn liền với sáng tạo, tái sinh. Biểu tượng là con diệc
Banebdjedet
E10nbDdDdt
niwt
  Thần đầu cừu của Mendes; "Chúa tể của những linh hồn", là đại diện của các thần khác; chồng của nữ thần Hatmehit
Bes
D58G29G1Aa18Z5
  Thần bảo vệ gia đình; có biểu tượng là một người đàn ông lùn; vợ là nữ thần Beset
Bastet
W1tB1
  Nữ thần hoàng hôn, có biểu tượng là con mèo
Bốn người con của Horus
HAa5
p
ii

iim
z
tii

N14G14t
f
hoặcN14
D37
t
f

W15snsnsnf
  Bốn người con của thần Horus bảo vệ cho phổi, gan, dạ dày, ruột của xác ướp, có biểu tượng là bốn chiếc bình đầu bốn anh em, bên trong đựng nội tạng xác ướp
Geb
G39bA40
  Thần đất, có biểu tượng là một con ngỗng đực; Là thành viên trong Bộ chín vĩ đại của Heliopolis
Hapi
V28a
Q3 Z4
N23N35A
  Thần lũ lụt sông Nin; Bên trái đại diện cho Thượng Ai Cập, biểu tượng hoa sen, bên phải đại diện cho Hạ Ai Cập, biểu tượng cây cói
Hathor
O10
  Nữ thần tình yêu, nhan sắc, nghệ thuậtphụ nữ, có biểu tượng là con cái và nhạc cụ.
Heh
C11
  Thần sơ khai, đại diện cho sự vô hạn
Hesat
V28O34G39G1tE4
  Thần gia súc, vị thần cung cấp sữa
Heka
HkA
Y1
Z3A40
  Thần phép thuật, con của KhnumMenhit
Heqet (hoặc Heget)
Hq
t
I7
  Nữ thần của những đứa trẻ, "bà đỡ" có biểu tượng là một con ếch; vợ của Khnum
Horus
G5
  Vua của các pharaoh, thần có đầu chim ưng có biểu tượng là mắt Wedjat và lôi trượng

Con của Osiris và Isis, anh của thần Anubis

Iabet  Iabet (rìa trái)

Amentet (phải)

Nữ thần phương Đông, "Người tẩy uế, thanh lọc", vợ của Min
Imentet
R14X1
X1
N25
  Imentet (bên phải) chào mừng Pharaoh Horemheb Nữ thần nghĩa trang phía Tây, nữ thần thế giới bên kia liên kết chặt chẽ với Isis và Hathor
Isis
Q1tB1
  Nữ thần của các bà mẹ và phép thuật, có biểu tượng là ngai vàng và đĩa mặt trời

Vợ của Osiris và mẹ của Horus

Iusaaset   Nữ thần nguyên thủy, "Bà của các vị thần", vợ của Atum thời kỳ đầu
Kebechet
W16X1I12 H6
R12
Nữ thần rắn thanh lọc xác ướp Pharaoh, con của Anubis
Khepri
xpr
r
iC2
  Thần bình minh và tái sinh, có biểu tượng là con bọ hung
Khnum
W9E10
  Thần sáng tạo và nước, có biểu tượng là bàn xoay gốm và loài ; còn là hiện thân của Atum-Ra khi hoàng hôn
Khonsu
Aa1
N35
O34
M23G45G7
  Thần Mặt Trăng, có biểu tượng là đĩa Mặt Trăng và xác ướp; đôi khi xuất hiện dưới dạng chim ưng
Kek và Keket Keket
V31
V31
N2B1

Kek
V31
V31
Z7
y
N2A40
  Thần ban ngày và bóng đêm
Maahes
mA
ir
Hz
zA
mAi
  Thần chiến tranh đầu sư tử, con trai của Bastet
Ma'at
U5
a
tC10
  Nữ thần công lý và chính nghĩa, có biểu tượng là cọng lông
Mafdet
U2
ir
f
d
tSmsG7
  Nữ thần đầu mèo hoặc cầy mongoose; bảo vệ cung điện, đền thờ khỏi các loài có nọc; hành quyết những linh hồn mang tội
Meretseger
U7
D21
D21S29W11
D21
B1
  Nữ thần đầu rắn, người bảo vệ cho những lăng mộ hoàng gia và công nhân xây dựng; có biểu tượng là con rắn hổ mang
Meskhenet
F31S29Aa1
N35
X1
B1
  Nữ thần của sản phụ và trẻ con, có thể quyết định số phận; biểu tượng là tử cung con
Menhit
mn
n
HiitI12
 
Menhit bên trái, Khnum bên phải
Nữ thần chiến tranh của Nubia, vợ của Khnum và mẹ của Heka
Montu
m
n
T
w
  Thần chiến tranh đầu chim ưng, có biểu tượng là đĩa Mặt Trời và con bò đực Bakha
Min
R22
R12
C8
  Thần sa mạc và sinh sản của nam giới; có biểu tượng là rau diếp và bò đực
Mnevis
U7
D21
G36
D21
E1
  Con bò đực thiêng của Heliopolis, được cho là linh hồn của Ra
Mut
G14t
H8
B1
  Nữ hoàng của các vị nữ thần, vợ của Amun; biểu tượng là kền kền
Nefertem
F35X1
U15
R16
  Thần của ngành y học và thần sắc đẹp; biểu tượng là hoa súng xanh Ai Cập (Nymphaea caerulea)
Neith
n
t
R25B1
  Nữ thần chiến tranh, săn bắn, tang lễ và nghề dệt; có biểu tượng là mũi tên-khiên chắn, con thoi dệt vải và con bò thiêng
Nekhbet
n
x
bM22tmwt
  Nữ thần kền kền ở miền Thượng Ai Cập, có biểu tượng là con kền kền trên vương miện pharaoh, về sau kết hợp với nữ thần rắn Wadjet
Nemty
G7AAA40
  Thần chim ưng, được thờ phụng ở Trung Ai Cập, xuất hiện trong thần thoại với tư cách là người lái đò cho các vị thần vĩ đại
Nephthys
O9t
H8
  Nữ thần sa mạc, có biểu tượng là cái nhà, loài kền kền và vải bọc xác ướp

Là vợ của Set và mẹ của Anubis

Neper
n
p
r
i
  Thần ngũ cốc
Nut
W24 t
N1
  Nữ thần bầu trời, vợ của Geb và mẹ của ShuTefnut; Là thành viên trong Bộ chín vĩ đại của Heliopolis
Nu (hoặc Naunet)
W24 W24 W24
N1
N35AA40
  Thần nguyên thủy và vực thẳm, có biểu tượng là vùng nước thuở sơ khai, con ếch (nam tính) và rắn (nữ tính)
Osiris
Q1
D4
A40
  Trước kia là 1 pharaoh đức độ, sau khi bị Seth giết thì ngài được Anubis hồi sinh và trở thành vua của thế giới bên kia có màu xanh lá cây biểu thị cho sự tái sinh

Là cha của 2 vị thần quan trọng của Ai Cập là thần Anubis và thần Horus, có biểu tượng là gậy uốn cong và cái đập lúa.

Pe và Nekhen   Tổ tiên của các pharaoh
Pakhet
p
x
t
l
Nữ thần chiến tranh được thờ chủ yếu ở khu vực xung quanh Beni Hasan. Hình tượng sư tử cái
Ptah
p
t
HA40
  Thần sáng tạo và quyền lực, xác ướp với làn da màu xanh, có biểu tượng là con đực Apis
Ra
r
a
N5
Z1
C2
  Thần Mặt Trời, buổi sáng là con bọ hung đẩy đĩa mặt trời lên, trưa và chiều là chim ưng đội đĩa mặt trời, tối là con cừu đực lăn đĩa mặt trời xuống núi.
Ra-Horakhty Thần Mặt Trờibầu trời, ghép lại từ Ra-thần Mặt Trời và người cháu là thần Horus-thần bầu trời. Là biến thể của thần Ra.
Renenutet
D21
N35
W24
G43X1
X1
  Nữ thần mùa màng và thu hoạch, mẹ của 2 thần rắn: Neper (thần thóc lúa) và thần canh giữ địa ngục Nehebkau
Satis (hay Satet)
S29F29X1
X1
B1
 
Satis (trái)
Nữ thần lũ lụt sông Nile; Vợ của Khnum và là mẹ của Anuket, tức Bộ ba Elephantine
Sekhmet
S42Aa1
t
B1
  Nữ thần sư tử, là nữ thần phá hoại, hung bạo và có khả năng tránh khỏi bệnh tật, người bảo vệ các pharaoh lãnh đạo trong chiến tranh, vợ của Ptah
Seker (hay Sokar)
z
k
r
P3
  Chim ưng thần của Thebes, thường kết hợp thành bộ ba Sokar-Osiris-Ptah
Serket
z
r
N29
t
B1
  Nữ thần bảo vệ và nữ thần bọ cạp, có biểu tượng là con bọ cạp
Set
swWt
x
E20A40
  Thần bão tố, sấm sét và sa mạc, là em trai và là người đã từng hại chết Osiris có đầu quái thú thường bị nhầm lẫn là Anubis hoặc cha của Anubis.
Seshat
R20tB1
  Nữ thần bản thảotrí thức
Shu
N37H6G43A40
  Thần giókhông khí
Sobek
S29D58V31
I3
  Thần sông Nin có đầu cá sấu, màu mỡ, người bảo trợ cho Quân đoàn và quân sự Ai Cập thời cổ đại
Sopdet
M44N14X1
H8
  Nữ thần của sao Thiên Lang, vợ của thần Sahu - đại diện của chòm Orion
Sopdu
M44G43
  Thần chiến tranh, chúa tể phương Đông, đại diện là sao Kim, vợ là nữ thần Khensit
Tatenen
N16
V13
M22M22C18
 
Tatenen bên phải; kết hợp với Ptah
Thần thiên nhiên và thức ăn
Taweret
X1G1G36
D21
X1I12
  Nữ thần sinh nở, của các bà mẹ và trẻ sơ sinh; có biểu tượng là con hà mã
Tefnut
t
f
n
t
I13
  Nữ thần độ ẩm, có biểu tượng là con sư tử cái
Thoth
G26t
Z4
A40
  Thần thông thái và Mặt Trăng có đầu , thường đi theo sau thần Horus và thần Anubis
Tutu
G43X1G43X1I14
  Vị thần nhân sư được thờ tại Kellis vào thời Hậu nguyên; là người canh giữ giấc ngủ
Unut
wn
n
nw
t
I12
Thần được thờ trong vùng Hermopolis, biểu trưng là thỏ và rắn
Wadjet
D10
  Nữ thần rắn ở miền Hạ Ai Cập, là "Con mắt của thần Ra", có biểu tượng là con rắn trên vương miện pharaoh, về sau kết hợp với nữ thần kền kền Nekhbet
Wadj-wer
M13G36n
n
n
  Thần sinh sản và sự màu mỡ
Werethekau
wr
t
HkA
Z2
I12
  Nữ thần bảo vệ người chết, các bà mẹ và trẻ sơ sinh, vương miện các pharaoh; Vợ của Ra-Horakhty
Weneg
E34
N35
W11
Con trai thần Ra, thần duy trì trật tự vũ trụ (chỉ xuất hiện một lần trong văn tự cổ thuộc triều đại thứ 6)
Wepwawet
wpN31
t Z2ss
E18
  Thần linh cẩu bảo trợ Asyut. Thần chiến tranh, chiến thắng, săn bắn, giám hộ người chết, "người mở đường", bảo hộ pharaoh và quân đội Ai Cập.
Wosret
F12S29D21
t
B1
Nữ thần chiến binh Ai Cập, vợ đầu tiên của Amun

Nhóm vị thần

sửa
  • Bộ chín vĩ đại của Heliopolis - gồm 9 vị thần do thần Atum tạo ra. Bộ chín gồm Atum, con là Shu và Tefnut, cháu là Geb và Nut và con của họ là Osiris, Isis, Set, và Nephthys.
  • Bốn người con của Horus - Bốn vị thần đã bảo vệ xác ướp, đặc biệt là các cơ quan nội tạng.
  • Ogdoad - 8 vị thần thời kỳ sơ khai hỗn loạn. Ogdoad gồm Amun, Nu, Heh, Kuk (nam thần, mang biểu tượng là con ếch) và Amunet, Naunet, Hauhet, Kauket (nữ thần, mang biểu tượng là con rắn).
  • Linh hồn Pe và Nekhen - Tập hợp các vị thần nhân cách hóa các tiền triều đại cai trị Thượng và Hạ Ai Cập.

Gia đình các vị thần

sửa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ra
 
 
 
Atum
 
Iusaas
 
Amun
 
Mut
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
HathorSekhmetBastetMaatShu
 
Tefnut
 
 
 
Khonsu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nut
 
Geb
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Osiris
 
 
 
Isis
 
Set
 
 
 
 
 
Nephthys
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Iabet
 
Min
 
 
 
Horus
 
HathorAnubis
 
Anput
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
AmentetImsetyDuamutefHapiQebehsenuefKebechet
 
Ammut
 
 
 
 

Tác phẩm điện ảnh

sửa

Năm 2016, Hollywood sản xuất bộ phim Gods of Egypt, lấy bối cảnh Ai Cập cổ đại thời kì các vị thần sống cùng với con người. Cốt truyện xoay quanh cuộc chiến giữa thần Horus và thần bóng tối Set.[1][2]

Xem thêm

sửa

Chú thích

sửa
  1. ^ “Gods of Egypt”.
  2. ^ “Wikipedia: Gods of Egypt (2016 film)”.

Tham khảo

sửa