Broad Peak
Broad Peak (đỉnh rộng; tiếng Urdu: بروڈ پیک)[2] là ngọn núi cao thứ 12 trên thế giới ở độ cao 8.051 m (26.414 ft) trên mực nước biển. Việc dịch chữ "Broad Peak" sang Falchan Kangri theo nghĩa đen (ཨི ྰན་ ཨངརི་) không được người Balti chấp nhận [3]. Tên tiếng Anh được giới thiệu vào năm 1892 bởi nhà thám hiểm Martin Conway của Anh, được đặt theo tên ngọn núi Breithorn tương tự ở dãy Alps.[4]
| Broad Peak بروڈ پیک | |
|---|---|
| Falchan Kangri | |
 Broad Peak từ Concordia | |
| Độ cao | 8.051 m (26.414 ft)[1] hạng 12 |
| Phần lồi | 1.701 m (5.581 ft)[1] |
| Danh sách | đỉnh núi cao trên 8000 mét Ultra |
| Vị trí | |
 Vị trí ở Biên giới Pakistan - Trung Quốc | |
| Vị trí | Gilgit–Baltistan, Pakistan Xinjiang, Trung Quốc |
| Dãy núi | Karakoram |
| Tọa độ | 35°48′42″B 76°33′54″Đ / 35,81167°B 76,565°Đ |
| Leo núi | |
| Chinh phục lần đầu | 9 tháng 6 năm 1957 bởi một đoàn người Áo (Lên núi lần đầu tiên vào mùa đông 5 tháng 3 năm 2013 Maciej Berbeka, Adam Bielecki, Tomasz Kowalski và Artur Małek) |
| Hành trình dễ nhất | leo núi tuyết/băng |
Địa lý
sửaBroad Peak là một phần của dãy núi Gasherbrum ở Baltistan nằm trên biên giới Pakistan và Trung Quốc.[1] Nó nằm trong dãy núi Karakoram, cách khoảng 8 km (5,0 dặm) từ K2. Nó có một đỉnh cao dài hơn 1,5 km (0,93 dặm), do đó được gọi là "Broad Peak".[5]
Núi có nhiều đỉnh: Broad Peak (8051 m), Rocky Summit (8028 m), Broad Peak Central (8011 m), Broad Peak North (7490 m), và Kharut Kangri (6942 m).
Lịch sử leo núi
sửaCuộc leo núi lên đỉnh đầu tiên của Broad Peak được thực hiện giữa ngày 8 đến 9 tháng 6 năm 1957 bởi Fritz Wintersteller, Marcus Schmuck, Kurt Diemberger, và Hermann Buhl thuộc đoàn thám hiểm của Áo do Marcus Schmuck dẫn đầu. Một nỗ lực đầu tiên của nhóm đã được thực hiện vào ngày 29 tháng 5, nơi Fritz Wintersteller và Kurt Diemberger đạt tới đỉnh trước (8.030 m). Điều này cũng được hoàn thành mà không có sự trợ giúp của oxy bổ sung, những người khiên vác lên cao hay sự hỗ trợ của trại căn cứ.[3]
Cùng một cuộc thám hiểm, Marcus Schmuck và Fritz Wintersteller đã lên đỉnh núi Skil Brum (7.360 m) một cách chớp nhoáng vào ngày 19 tháng 6 năm 1957 theo phong cách leo núi cao thuần trong 53 tiếng.[3]
Hermann Buhl té chết khi ông và Diemberger cố gắng leo lên đỉnh Chogolisa (7.654 m) gần đó vào ngày 27 tháng 6 năm 1957.[3]
Tháng 7 năm 2007, một đội leo núi người Áo đã leo lên đỉnh Broad Peak và lấy xác của Markus Kronthaler, người đã chết trên núi một năm trước, từ trên 8000 m.[6][7]
Vào mùa hè 2012, năm thành viên của đoàn người Slovenia "Koroška 8000" - (do Gregor Lačen) lãnh đạo đã lên được đỉnh núi (không có oxy bổ sung và không có những người khuân vác lên cao). Họ theo con đường trong tuyết sâu từ trại 4 đến đỉnh và mở đường cho 7 người khác từ các đoàn thám hiểm khác. Họ cùng lên đỉnh vào ngày 31 tháng 7 năm 2012.[8]
Vào ngày 5 tháng 3 năm 2013, Maciej Berbeka, Adam Bielecki, Tomasz Kowalski và Artur Małek của một đoàn leo núi người Ba Lan đã thực hiện chuyến đi mùa đông đầu tiên.[9] Trong khi đi xuống từ đỉnh, Maciej Berbeka và Tomasz Kowalski đã không đến được Trại 4 (khoảng 7400 m) và bị loan báo là mất tích. Vào ngày 7 tháng 3, người đứng đầu chuyến viễn chinh Krzysztof Wielicki nói rằng "không có cơ hội" nào trong việc tìm kiếm cứu sống Maciej Berbeka 58 tuổi và Tomasz Kowalski, 27 tuổi.[10] Vào ngày 8 tháng 3 cả hai nhà leo núi được tuyên bố là đã chết và cuộc thám hiểm kết thúc.[11]
Vào tháng 7 năm 2013, một nhóm năm nhà leo núi ở Iran đã cố gắng vượt qua một tuyến đường mới từ phía tây nam. Ba trong số họ - Aidin Bozorgi, Pouya Keivan, và Mojtaba Jarahi - đã lên thành công nhưng trong suốt quá trình đi xuống, cả ba người đều bị mất tích và bị tuyyeen bố là đã chết[12][13]
Xem thêm
sửaTham khảo
sửa- ^ a b c “Broad Peak”. Peakbagger.com.
- ^ “Broad Peak: 12th Highest Mountain in the World”. About.com. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2017.
- ^ a b c d “Broad Peak: Some background and History”. Everest News. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2014.
- ^ Richard Sale and John Cleare, Climbing the World's 14 Highest Mountains: The History of the 8, 000-Meter Peaks, The Mountaineers, 2000
- ^ “Broad Peak”. Peakware World Mountain Encyclopedia. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2014.
- ^ „Broad Peak 2007“ Lưu trữ 2017-09-22 tại Wayback Machine Expedition in memoriam Markus Kronthaler, June to August 2007 (German)
- ^ “Highest-Altitude Body Recovery in History”. Alpinist. ngày 25 tháng 7 năm 2007. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2014.
- ^ “Koroska 8000 - Broad Peak”. Climbing in Slovenia (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 14 tháng 3 năm 2016.
- ^ “Polish mountaineers make first winter ascent of Broad Peak”. thenews.pl. ngày 5 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2014.
- ^ “Head of expedition says no chance of finding alive 2 Polish climbers missing in Himalayas”. Associated Press. ngày 7 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2013.
- ^ “Broad Peak: all hope lost for Maciej Berbeka and Tomasz Kowalski”. Planetmountain. ngày 8 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 9 tháng 3 năm 2013.
- ^ “Iranian Broad Peak New Route: Complications on Descent”. Explorer's Web. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2014.
- ^ Rescue attempts for Iranian climbers http://altitudepakistan.blogspot.com/2013/07/broad-peak-new-route-iranian-climbers.html#u3
Đọc thêm
sửa- Richard Sale, Broad Peak, 2004. English published by Carreg Ltd in the UK. ISBN 0-9538631-1-5
- Marcus Schmuck, Broad Peak 8047m Meine Bergfahrten mit Hermann Buhl, 1958. German published by Verlag "Das Bergland-buch" in Salzburg/Stuttgart.
- Kurt Diemberger, Spirits of the Air, 1994. Mountaineers Books, ISBN 0-89886-408-9
- Hermann Buhl, Achttausand: Druber und Drunter, 1955, Munchen. Afterward by Kurt Diemberger describes the Broad Peak expedition.
- Zvezdnate noči (Starry Nights) by Dušan Jelinčič, ISBN / EAN: 961-6387-75-8
- Anna Czerwińska Broad Peak'83 tylko dwie (Broad Peak'83 only two) "Sport i Turystyka", Warszawa 1989, ISBN 83-217-2658-5
- Jacek Hugo-Bader, Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak, Polish published by Znak, Cracow 2014, ISBN 978-83-240-2993-8
Liên kết ngoài
sửa