Bún bò Nam Bộ
Bún bò Nam Bộ (còn gọi là bún bò xào) là một món ăn Việt Nam phổ biến ở vùng Nam Bộ.[4]
Tên khác | Bún bò xào |
---|---|
Vùng hoặc bang | Nam Bộ[1] Hà Nội[2][3] |
Thành phần chính | Bún, thịt bò, giá, đậu phộng, rau, gia vị, hành phi, nước mắm |
Nguồn gốc
Tại Miền Nam (Việt Nam) , món bún thịt xào đã xuất hiện từ năm 1926[5] với cách chế biến và nguyên liệu giống như món Bún bò Nam bộ ngày nay :
"… năm 1926, có một ông già, từ Thủ Đức gánh bò bún bánh hỏi xuống bán, tháp tùng xe lửa nới tiền, xin nhớ bò bún, thịt nướng hay xào và bún rau thơm, không phải bún bò, món ăn đặc biệt của Huế. Ông ấy tuy già nhưng khương kiện, tiếng rao lảnh lót, chủ nhựt ngồi chơi bài, nghe tiếng rao lật đật gọi, mỗi đứa một tràn bánh, giá hai cắc, rượu nguyên chai sâm banh hiệu Veuve Amiot, chín cắc một chai, đủ gật gù say say, tuổi chưa tới ba mươi, ăn sắt cũng tiêu hóa được, và hạnh phúc đã qua rồi mới biết!”( Vương Hồng Sển, Nửa đời còn lại, trang 64-65). " [6]
Có câu chuyện cho rằng món ăn này hoàn toàn xuất xứ ở Hà Nội vào thập niên 80. Sở dĩ có tên như vậy vì món ăn này được xuất phát từ phố Nam Bộ, nay là đường Lê Duẩn, Hà Nội. Quán đầu tiên bán món bún này nằm trên vỉa hè của Khách sạn Đồng Lợi. Quán gốc là do một người phụ nữ tên Can mở vào khoảng những năm 1980. Đầu tiên có tên là bún bò trộn, dần theo thời gian người ăn quen miệng gọi là bún bò trên phố Nam Bộ hay còn gọi là món bún bò Nam Bộ.[7][8]
Một lý giải có thể dung hòa hai quan điểm trên là món ăn này có xuất xứ từ miền Nam Việt Nam vì người miền Nam có khẩu vị thiên về vị ngọt[9], nhưng từ "Nam Bộ" gắn với tên gọi của món ăn này có thể xuất phát từ miền Bắc (vì món ăn xuất hiện tại miền Nam trước nên người miền Nam không cần gắn địa danh vào tên gọi để phân biệt, sau này khi xuất hiện tại miền Bắc thì để dễ phân biệt với món bún bò thông thường, người miền Bắc đã thêm địa danh "Nam Bộ" vào tên gọi của món ăn).
Nguyên liệu
Nguyên liệu của món ăn gồm thăn bò, bún, đậu phộng, giá, hành phi, rau thơm, chanh, tỏi, nước mắm, giấm, đường, tiêu và bột nêm.[10][11]
Chế biến
- Thịt bò xắt miếng vừa ăn để riêng một dĩa
- Cho 2 muỗng canh dầu ăn, tiêu và ít sả bằm vào trộn đều.
- Làm nóng chút dầu ăn trong chảo, thêm sả bằm vào cho thơm, hơi cháy vàng rồi cho hành tây vào chung với sả, hành tây đã xào mềm chút thì bỏ thịt bò vào xào lửa lớn cho đến khi thịt bò chín, thêm tí bột nêm.
- Thính gạo: Một nắm gạo và chút xíu nếp rửa sơ qua nước rồi đem rang lên lửa cho chín vàng thì đem xay mịn.
- Đồ chua : 2 củ cà rốt bào vỏ và rửa sạch, vắt sơ bớt nước. Cho một chén nước (250ml), nửa chén giấm vào một cái tô lớn, thêm 100g đường vào và khuấy tan. Cho cà rốt vào và ngâm.
- Đậu phộng rang vàng và bóc vỏ hoặc bỏ vào máy chiên không dầu Air Fryer thì 200 độ C khoảng 3 phút cho một nắm tay đậu phộng là vàng đều. Đậu bóc vỏ và giã dập.
- Nước mắm chua ngọt : Xay tỏi ớt hoặc giã nhuyễn 3 tép tỏi và 2 trái ớt sừng, 1 trái ớt xiêm rồi cho vào tô, thêm 50g đường và một chén nước (250ml), khuấy tan đều. Cho từ từ từng muỗng nước mắm vào, khuấy và nếm cho đến khi ưng ý thì ngưng lại và nặn khoảng 1 trái chanh vào.
- Mỡ hành : Làm nóng mỡ heo (hoặc dầu ăn) rồi tắt bếp, cho hành lá đã cắt nhỏ vào.
- Bỏ bún vào tô, rau thơm , giá, dưa leo, đồ chua, cho thính gạo, đậu phộng rang giã dập, mỡ hành và đến phần thịt bò bỏ vào rồi tới nước mắm chua ngọt chan lên.
Đánh giá
Theo CNN, bún bò Nam Bộ nằm trong danh sách 40 món ăn ngon của ẩm thực Việt Nam,[12] top 10 món ăn đường phố Việt Nam.[13]
Xem thêm
Tham khảo
- ^ Vương, Hồng Sển. Nửa đời còn lại. Thành phố Hồ Chí Minh: NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. tr. 64–65. ISBN 9786045893258.
- ^ 232783284061600. “Tranh cãi nguồn gốc Bún bò Nam Bộ sau khi được CNN 'vinh danh'”. travelmag.vn. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 10 năm 2022. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2022.Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả (liên kết)
- ^ BaoHaiDuong. “Xuất xứ không thể ngờ của món bún bò Nam Bộ”. BaoHaiDuong (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2022.
- ^ Thi Ngoan (ngày 6 tháng 10 năm 2011). “Vị ngon của 40 món ăn Việt qua góc nhìn CNN”. VnExpress. Truy cập ngày 21 tháng 1 năm 2022.
- ^ Bảnh, Nguyễn Văn (16 tháng 5 năm 2022). “Bún bò Nam Bộ xuất xứ ở Hà Nội là sai sự thật”. Người Nam Kỳ (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2022.[liên kết hỏng]
- ^ Vương, Hồng Sển. Nửa đời còn lại. Thành phố Hồ Chí Minh: NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. tr. 64–65. ISBN 9786045893258.
- ^ 232783284061600. “Tranh cãi nguồn gốc Bún bò Nam Bộ sau khi được CNN 'vinh danh'”. travelmag.vn. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 10 năm 2022. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2022.Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả (liên kết)
- ^ BaoHaiDuong. “Xuất xứ không thể ngờ của món bún bò Nam Bộ”. BaoHaiDuong (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2022.
- ^ “Gia vị trong ẩm thực 3 miền”.
- ^ “Cách làm bún bò Nam Bộ chuẩn vị, thơm ngon”. Báo điện tử VnExpress. VnExpress. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2022.
- ^ “Bí quyết làm Bún bò Nam Bộ”. Báo điện tử VnExpress. VnExpress. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2022.
- ^ By Helen Clark, Karryn Miller. “Vietnamese food: 40 delicious dishes you'll love”. cnn.com (bằng tiếng Anh). CNN. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2022.
- ^ Staff. “Street food in Vietnam: Your Top 10 dishes”. cnn.com (bằng tiếng Anh). CNN. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2022.
Liên kết ngoài
- Bún bò Nam Bộ và kỷ niệm 'ra mắt' nhớ mãi không quên - Báo Thanh niên
- Công chúa Thụy Điển thưởng thức bún bò Nam Bộ tại quán ăn bình dân - Báo Lao động
- Bún bò Nam Bộ - món ngon lọt tầm ngắm CNN - Báo Giao thông