Mùa thứ ba của chương trình Bài hát hay nhất được phát sóng trên kênh VTV3 từ ngày 2 tháng 10 năm 2022 đến ngày 26 tháng 2 năm 2023. Mùa thứ ba này giới thiệu một phiên bản hoàn toàn mởi của chương trình với tên gọi là Big Song Big Deal. Thanh Thanh Huyền đảm nhiệm vai trò là người dẫn chương trình của mùa này,[1] cùng với sự góp mặt của các cố vấn âm nhạc, giám khảo và nhà đầu tư bao gồm nhiều nghệ sĩ nổi tiếng cũng như đại diện trong lĩnh vực tài chính ngân hàng và các công ty quản lý nghệ sĩ cùng tham gia.[2][3]
Phiên bản Big Song Big Deal có luật chơi hoàn toàn khác so với những mùa trước đây của chương trình Bài hát hay nhất. Kết quả chung cuộc của thí sinh được tính dựa trên 50% điểm số tích lũy thông qua các tập phát sóng của chương trình[a] và 50% còn lại dựa trên bình chọn của khán giả.[b] Thí sinh giành được điểm tích lũy cao nhất sẽ trở thành quán quân của chương trình.
5 thí sinh tham gia trong mỗi tập phát sóng sẽ trải qua 4 vòng thi đấu. Mỗi thí sinh trong một tập sẽ chuẩn bị một bài hát mà mình sáng tác và thể hiện trực tiếp trên sân khấu. Bất kỳ giám khảo, nhà đầu tư hay khán giả nào trong trường quay cũng đều có thể đầu tư cho các tiết mục của các thí sinh.
Ở vòng 1, các thí sinh hé lộ tóm tắt ý nghĩa của bài hát mà mình sẽ trình diễn để thuyết phục ban giám khảo, hội đồng cố vấn và 100 khán giả có mặt tại trường quay. Kết thúc vòng 1, người có tỷ lệ bình chọn thấp nhất từ khán giả sẽ bị loại và phải thể hiện trọn vẹn tiết mục của mình.
Ở vòng 2, các thí sinh công bố teaser của bài hát mà mình sẽ thể hiện. Ban giám khảo sẽ chọn ra 3 thí sinh đi tiếp vào vòng trong, thí sinh còn lại sẽ bị loại và phải thể hiện trọn vẹn tiết mục của mình.
Ở vòng 3, mỗi thí sinh sẽ bày tỏ quan điểm của mình về bài hát của các đối thủ, đồng thời bảo vệ cho bài hát của mình. Họ sẽ thể hiện một đoạn mà họ cho là hay nhất trong bài hát mà mình sẽ thể hiện nhằm thuyết phục ban giám khảo, hội đồng cố vấn và khán giả tại trường quay. Kết thúc vòng 3, người có tỷ lệ bình chọn thấp nhất từ khán giả sẽ bị loại và phải thể hiện trọn vẹn tiết mục của mình.
Vòng cuối cùng, các thí sinh thể hiện trọn vẹn tiết mục mà mình sáng tác. Kết thúc phần trình diễn của các thí sinh, ban giám khảo và khán giả sẽ bình chọn cho thí sinh mà mình yêu thích nhất (điểm bình chọn của ban giám khảo được nhân 5). Thí sinh có tỷ lệ bình chọn cao hơn sẽ giành chiến thắng.
Bài hát hay nhất phiên bản Big Song Big Deal đã được chương trình công bố sản xuất vào giữa năm 2022. Theo thông báo của chương trình, với phiên bản mới này, chương trình sẽ tiếp tục mang đến cho khán giả những sáng tác của nhiều tác giả trẻ. Tuy nhiên lần này, chúng sẽ được đưa lên sàn giao dịch, từ đó giúp người chơi vừa có thể thỏa đam mê, vừa có thể kinh doanh chính tác phẩm mà mình tạo ra. Ngoài ra, trong mỗi số phát sóng của chương trình còn có sự xuất hiện của các khách mời là những gương mặt nổi tiếng, họ đến để tham gia đấu giá các ca khúc mà họ thấy "ưng" nhất, tạo ra sự kịch tính, thú vị cho chương trình. Các sản phẩm trong chương trình cũng được phân phối trên nền tảng NFTOpenSea nhằm tạo độ phổ biến và nâng tầm sáng tác của các thí sinh tham gia chương trình.
Các buổi tuyển chọn thí sinh đã diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 19 đến 21 tháng 7 và tại Hà Nội từ ngày 23 đến 25 tháng 7 năm 2022.[6] Trong buổi tuyển chọn tại Thành phố Hồ Chí Minh, nhạc sĩ Dương Khắc Linh - một trong những giám khảo lựa chọn ra các nhân tố tốt nhất - cho biết bản thân anh ấn tượng từ ca từ, giai điệu trong các sáng tác của các thí sinh. Bên cạnh đó, anh còn bất ngờ trước những chất giọng đặc biệt đến từ các thí sinh tham gia buổi tuyển chọn.
Vòng tuyển chọn của chương trình đã được phát sóng trên kênh YouTube chính thức của nhà sản xuất vào lúc 20:30 thứ 4 và chủ nhật hàng tuần từ ngày 28 tháng 7. Khán giả cũng có thể tham gia bình chọn cho các thí sinh để quyết định một phần cho các thí sinh có cơ hội bước tiếp vào vòng tuyển chọn tiếp theo thông qua ứng dụng bình chọn của nhà tài trợ.
Theo format của chương trình, 100 thí sinh có tổng số điểm cao nhất từ hội đồng giám khảo và khán giả được bước tiếp vào các vòng tuyển chọn sau.[7] Sau ba vòng tuyển chọn, 25 thí sinh đã được lựa chọn để bước tới vòng đấu chính thức.[8]
Buổi công bố chương trình Bài hát hay nhất phiên bản Big Song Big Deal diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 27 tháng 9 năm 2022, thu hút sự tham gia của nhiều nghệ sĩ nổi bật như Ngọc Sơn, Lưu Thiên Hương, Sara Lưu, Dương Khắc Linh... Điểm mới của mùa này là các nhạc sĩ trẻ không chỉ thể hiện khả năng sáng tác, biểu diễn mà còn được kinh doanh, đấu giá tác phẩm của chính mình. Ban tổ chức cho biết, cuộc thi hướng tới ba tiêu chí: "Sáng tác mới - Bài hát hay nhất - Chốt deal cao nhất", từ đó chương trình hứa hẹn sẽ có những màn tranh quyền đầu tư ca khúc giữa các giám khảo kiêm nhà đầu tư.[9] Ngoài ra, ban giám khảo không cố định xuyên suốt mà mỗi tập sẽ xuất hiện những giám khảo khách mời. Họ sẽ đưa ra nhận xét, chia sẻ và có thể tham gia đấu giá tại cuộc thi.[10]
Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng Giám đốc Công ty Cát Tiên Sa cho biết: "Suốt nhiều tháng liền, chúng tôi tìm từ hàng trăm thí sinh xuống còn 100 thí sinh, từ đó còn 25 thí sinh cuối cùng. Họ là những người trẻ tài năng, hiện rõ bản lĩnh âm nhạc rất cao, sáng tác đủ mọi thể loại, từ Việt Nam thịnh vượng cho đến quê hương đất nước. Các em dù không phải là những nghệ sĩ, ca sĩ chuyên nghiệp nhưng vẫn thể hiện tốt phần thi của mình một cách rất xuất sắc".[11]
Tại buổi họp báo, khái niệm "big deal" (tạm dịch là "giao dịch lớn"), chuyện đấu giá và quyền đầu tư bài hát ngay trên sân khấu cũng được báo chí xem là một vấn đề có thể gây ra sự nhạy cảm. Ông Nguyễn Quang Minh trả lời: "Chúng tôi không muốn nhấn mạnh chuyện mua bán trên sân khấu, mà thay vào đó, chúng tôi mở rộng khái niệm là đầu tư. Nhà đầu tư và một bài hát không chỉ có nghĩa về thương mại, số tiền đó không chỉ dùng để mua bán. Thậm chí, chúng tôi chỉ sử dụng từ đầu tư, đầu tư cả hoàn cảnh nghệ sĩ sáng tác và mọi thứ xoay quanh ca khúc. Hy vọng với cách ứng biến, xử lý thì mọi thứ sẽ nhẹ bớt". Ông nói thêm: "Trong những năm gần đây, nhu cầu của khán giả trẻ muốn nghe những ca khúc mới là rất lớn, ngoài chất lượng nghệ thuật, họ cũng yêu cầu sự thành công ngay lập tức của ca khúc đó ở khía cạnh thị trường. Đây là một điều rất khó với những người làm chương trình như chúng tôi. May mắn là đợt vừa rồi mọi thứ đã được giải quyết. Nói là kinh doanh, là big deal, nhưng đó chỉ là một thăm dò, còn sự tử tế với nhau trong làm nghề mới là điều quan trọng nhất".[12]
VPBank Prime là nhà tài trợ chính của mùa này. Chia sẻ tại buổi họp báo, ông Phùng Duy Khương - đại diện nhà tài trợ cho biết, bản thân ông và ban lãnh đạo ngân hàng rất ấn tượng với 2 mùa đầu tiên của chương trình. "Đây không chỉ là gameshow thuần túy mà còn là sân chơi, bệ phóng hết sức nhân văn với kỳ vọng từ đây sẽ chắp cánh ước mơ cho những nhạc sĩ trẻ của Việt Nam", ông nói. Về lý do đồng hành cùng chương trình, ông cho biết, ý tưởng của chương trình này có nét tương đồng với tinh thần của thương hiệu, đó là, hướng đến thế hệ trẻ sống bứt phá - dám ước mơ, dám hành động, theo đuổi đam mê để vươn tới thành công.[13][14]
Mùa thứ ba của Bài hát hay nhất được lên sóng từ ngày 2 tháng 10 năm 2022 lúc 21:15 chủ nhật hàng tuần trên kênh VTV3.[2][10] Các tập phát sóng của chương trình được công chiếu lúc 21:45 cùng ngày trên kênh YouTube chính thức của nhà sản xuất.
Sau vòng tuyển chọn toàn quốc, từ 500 thí sinh, chương trình đã tìm ra được 25 ứng viên xuất sắc bước vào các vòng thi tiếp theo. Các thí sinh được đánh giá có tư duy làm nhạc văn minh, hiện đại, với các sáng tác mang nhiều phong cách hiện đại, dân ca, truyền thống, bolero...[10][15]
Ít có cuộc thi nào hiện nay hội tụ đông đảo thí sinh Gen Z như Bài hát hay nhất phiên bản Big Song Big Deal. Vốn là một cuộc thi theo đuổi việc tìm kiếm, tôn vinh những thí sinh trong lĩnh vực sáng tác, trình diễn, ở mùa thi này, chương trình còn nâng độ khó bằng việc yêu cầu thí sinh phải "đấu loại" thông qua việc giới thiệu, thuyết trình về ca khúc. Thông qua đó, các ca khúc cần nhận được sự ủng hộ từ giám khảo, khán giả ngay từ khâu ý tưởng, thông điệp, cũng như ngay từ lúc những giai điệu đầu tiên được hé lộ. Hướng đi này được coi là tạo nên lợi thế cho những thí sinh Gen Z - vốn là các nhà sáng tạo nội dung hoạt động sôi nổi trên mạng xã hội, có hàng triệu người đăng ký và theo dõi. Nhờ việc thường xuyên tương tác, lắng nghe, nắm bắt thị hiếu giới trẻ, nhạy bén với các xu hướng, sẽ không quá khó để những nhân tố vốn rất đình đám như Ngô Lan Hương, Di Di, 14 Casper... vượt qua các vòng thử thách để có nhiều hơn cơ hội đưa ca khúc tới thương lượng với các nhà đầu tư cũng như danh hiệu Bài hát hay nhất mỗi tuần.[26]
Tuy nhiên, sự nổi tiếng không hẳn mang tính quyết định ở sân chơi đề cao yếu tố chuyên môn này. Thực tế đã cho thấy một số nhân tố Gen Z tuy có độ nhận diện trên mạng xã hội không quá "khủng" nhưng lại tỏa sáng ở sân khấu chương trình với những ca khúc mới được đánh giá cao, lập nên các thành tích đáng ngạc nhiên. Đó là Bùi Trường Linh với "Yêu người có ước mơ", "hit" riêng thu hút nhiều lượt xem nhất của chương trình chỉ riêng trên nền tảng YouTube. Đặng Minh Trí (Trid Minh) – một trong những thí sinh có điểm tích lũy cao nhất nhờ thành tích qua từng vòng thi đấu tuần – với loạt ca khúc chiếm trọn trái tim người nghe như "Cứ để mọi thứ tự nhiên", "Người yêu toàn thời gian", "Một vòng quanh Mặt trời"... Cảm xúc, suy nghĩ, phong cách, tư duy âm nhạc... của thế hệ Gen Z đã mang tới mùa thi thứ ba của Bài hát hay nhất không khí trẻ trung, sôi nổi, cập nhật xu hướng. Tuy nhiên, có lẽ vì còn trẻ nên đội ngũ sáng tác thiên nhiều về đề tài tình yêu đôi lứa, đưa nhiều vào các ca khúc những trào lưu thịnh hành, mang đậm ảnh hưởng từ mạng xã hội mà hơi thiếu vắng những câu chuyện, thông điệp xã hội đủ sức nặng, thể hiện trải nghiệm sâu sắc về những giá trị cuộc sống hay tạo nên những đột phá về ý tưởng. Khán giả chờ đợi sẽ chứng kiến sự bứt phá mạnh mẽ hơn từ các thí sinh Gen Z, để từ những nhân tố tiềm năng trên màn ảnh nhỏ vươn lên trở thành những nghệ sĩ mới được công chúng đón nhận, yêu mến.[26]
^Mỗi thí sinh có 4 lượt thi đấu để tích lũy điểm số trong quá trình thi đấu. Cách tính điểm đối với 5 thí sinh trong cùng 1 tập như sau:
Hạng nhất tập: 4 điểm
Hạng nhì tập: 3 điểm
Hạng 3 tập: 2 điểm
Hạng 4 tập: 1 điểm
Hạng 5 tập: 0 điểm
^Kết quả bình chọn được tổng hợp trên trang tạp chí điện tử Saostar và ứng dụng VPBank Neo của nhà tài trợ từ ngày phát sóng tập đầu tiên (2 tháng 10 năm 2022) đến hết 17:00 ngày 24 tháng 2 năm 2023. Cách tính điểm:
Trên trang Saostar và app đối với khán giả chưa có tài khoản: 1 lượt bình chọn = 1 điểm.
Trên app đối với khán giả đã có tài khoản và đã đăng nhập: 1 lượt bình chọn = 3 điểm.
^Tổng điểm quy đổi từ ban giám khảo và bình chọn của khán giả.