AFC Challenge League
AFC Challenge League (viết tắt là ACGL) là một giải bóng đá cấp câu lạc bộ lục địa thường niên do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức.
 | |
| Cơ quan tổ chức | AFC |
|---|---|
| Thành lập | 2005 (với tên Cúp Chủ tịch) |
| Khu vực | Châu Á |
| Số đội | 20 (vòng bảng) |
| Giải đấu liên quan | AFC Champions League Elite (hạng 1) AFC Champions League Two (hạng 2) |
| Đội vô địch hiện tại |  FC HTTU(lần thứ 1) |
| Câu lạc bộ thành công nhất |  Regar TadAZ(3 lần) |
| Trang web | https://www.the-afc.com/en/club/afc_challenge_league.html |
 AFC Challenge League 2024–25 | |
Tiền thân của giải đấu này là Cúp Chủ tịch AFC (tiếng Anh: AFC President's Cup), được thành lập vào năm 2005. Khi mới tổ chức, Cúp Chủ tịch chủ yếu quy tụ các các câu lạc bộ từ các quốc gia có thứ hạng thấp không có suất vào thẳng trực tiếp ở AFC Champions League hoặc Cúp AFC trên bảng xếp hạng giải đấu cấp câu lạc bộ. Năm 2024, AFC thay đổi toàn diện cấu trúc các giải đấu cấp câu lạc bộ, trong đó có sự ra mắt của AFC Challenge League. Toàn bộ thành tích và kết quả của Cúp Chủ tịch AFC sẽ được chuyển giao cho giải đấu mới.
Thể thức
sửaTừ mùa giải 2005 đến 2007, 8 câu lạc bộ được chia thành hai bảng 4 đội; hai đội nhất nhì mỗi bảng đấu sẽ tiến vào bán kết. Tất cả các trận đấu được tổ chức tại một nước chủ nhà.
Năm 2008, giải đấu được tăng lên 11 câu lạc bộ. Một vòng loại đã được lập ra với 11 câu lạc bộ chia làm 3 bảng (hai bảng 4 đội và một bảng 3 đội), mỗi bảng thi đấu tại một địa điểm khác nhau. Các đội đầu bảng và đội nhì bảng có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền thi đấu ở vòng chung kết.
Năm 2011, giải đấu được tăng lên 12 câu lạc bộ, với ba bảng 4 đội tại vòng loại. Hai đội đứng đầu mỗi bảng sẽ lọt vào vòng kế tiếp với hai bảng 3 đội; đội nhất mỗi bảng sẽ tham dự trận chung kết.[1]
Vào tháng 11 năm 2013, AFC thông báo Cúp Chủ tịch 2014 sẽ là mùa giải cuối cùng của giải đấu.[2] Kể từ năm 2015, các nhà vô địch quốc gia đến từ "các quốc gia mới nổi" đủ điều kiện để tham dự vòng loại và vòng play-off của Cúp AFC.[3] Vòng loại của Cúp AFC 2016, với thể thức tương tự AFC President's Cup (ngoại trừ việc không có vòng chung kết), được tổ chức vào tháng 8 năm 2015 nhằm chọn ra hai đội vào vòng play-off của AFC Cup.[4]
Sau khi tái cấu trúc vào năm 2024, thể thức mới bao gồm 20 câu lạc bộ tham dự chia thành năm bảng. Các đội trong bảng thi đấu vòng tròn một lượt tại địa điểm tập trung, với 8 đội đứng đầu lọt vào vòng tứ kết. Các trận tứ kết và bán kết diễn ra trong hai lượt, riêng trận chung kết chỉ diễn ra trong một lượt.[5][6]
Các quốc gia tham dự
sửa
Từ năm 2008, các câu lạc bộ từ Bangladesh và Turkmenistan đã được tham dự.
Từ năm 2011, các câu lạc bộ từ Palestine đã được tham dự.
Kể từ năm 2012, các câu lạc bộ từ Mông Cổ đã được tham dự.
Từ năm 2008 đến năm 2011, các câu lạc bộ từ Myanmar đã được tham dự. Trong năm 2012, Myanmar áp dụng cho nâng cấp lên Cúp AFC.
Kể từ năm 2013, các câu lạc bộ từ Philippines đã được tham dự.
Từ năm 2005 đến năm 2012, các câu lạc bộ từ Tajikistan đã được tham dự. Trong năm 2013, Tajikistan áp dụng để nâng cấp lên Cúp AFC.
Kể từ năm 2014, các câu lạc bộ từ Lào đã được tham dự. Các quốc gia khác có thể đăng ký một đội bóng, nhưng vẫn chưa góp mặt gồm: Brunei, Đông Timor, Guam, Ma Cao, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Afghanistan.
Trong tháng 3 năm 2012, AFC thông báo rằng quần đảo Bắc Mariana đã được phê duyệt để tham gia vào AFC Challenge Cup và Cúp Chủ tịch AFC nếu họ đáp ứng các tiêu chí.[7]
Kể từ năm 2013, 7 trong số 8 quốc gia sáng lập đều có thể tham gia, Nepal, Đài Loan, Bhutan, Kyrgyzstan, Sri Lanka, Pakistan và Campuchia.
Từ mùa giải 2024–25, Cúp Chủ tịch AFC được tái lập dưới tên gọi mới là AFC Challenge League. Ở phiên bản tái lập này, các liên đoàn thành viên có thứ hạng khu vực (Đông và Tây) từ 11 trở xuống sẽ tham dự.
Các trận chung kết
sửa| Năm | Địa điểm | Đội vô địch | Tỷ số | Đội hạng nhì | Sân vận động |
|---|---|---|---|---|---|
| 2024–25 chi tiết |
|||||
| 2012 chi tiết |
Tajikistan | Istiqlol |
2–1 | Markaz Shabab Al-Am'ari |
Dusanbe, Dushanbe |
| 2011 chi tiết |
Đài Loan | Taiwan Power Company |
3–2 | Phnom Penh Crown |
Cao Hùng, Cao Hùng |
| 2010 chi tiết |
Myanma | Yadanabon |
1–0 (s.h.p.) |
Dordoi-Dynamo |
Thuwunna, Yangon |
| 2009 chi tiết |
Tajikistan | Regar TadAZ |
2–0 | Dordoi-Dynamo |
Metallurg, Tursunzade |
| 2008 chi tiết |
Đài Loan | Regar TadAZ |
1–1 (s.h.p.) 4–3 (p) |
Dordoi-Dynamo |
Spartak, Bishkek |
| 2007 chi tiết |
Pakistan | Dordoi-Dynamo |
2–1 | Mahendra Police Club |
Punjab, Lahore |
| 2006 chi tiết |
Malaysia | Dordoi-Dynamo |
2–1 (s.h.p.) |
Vakhsh |
Sarawak, Kuching |
| 2005 chi tiết |
Nepal | Regar TadAZ |
3–0 | Dordoi-Dynamo |
Dashrath, Kathmandu |
Chú thích
sửa- ^ “AFC Competitions Committee meeting”. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 8 năm 2018. Truy cập ngày 30 tháng 4 năm 2013.
- ^ “ACL: East vs West final proposed”. The-afc.com. 25 tháng 11 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2013.
- ^ “AFC President's Cup: The end of a glorious journey”. AFC. 26 tháng 7 năm 2014. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 8 năm 2018. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2016.
- ^ “Stage set for 2016 AFC Cup play-off qualifiers”. AFC. 29 tháng 6 năm 2015. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2016.
- ^ “AFC Competitions Committee recommends strategic reforms to elevate Asian club football”. theAFC.com (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2022.
- ^ “Pivotal reforms approved by AFC Competitions Committee”. the-AFC (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 24 tháng 5 năm 2024.
- ^ “Competitions Committee takes key decisions”. The-afc.com. ngày 22 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2012.