Virus viêm miệng tái tổ hợp virut Zaire Ebola virus (Recombinant vesicular stomatitis virus–Zaire Ebola virus - rVSV-ZEBOV) là một loại vắc-xin thử nghiệm để bảo vệ chống lại bệnh do vi-rút Ebola.[1][2] Khi được sử dụng trong tiêm chủng vòng, rVSV-EBOV đã cho thấy mức độ bảo vệ cao.[3][4][5] Khoảng một nửa số người được tiêm vắc-xin có tác dụng phụ nhẹ đến trung bình bao gồm đau đầu, mệt mỏi và đau cơ.[3]

rVSV-ZEBOV là vắc-xin tái tổ hợp, có khả năng nhân rộng.[6] Nó bao gồm một loại virus viêm miệng mụn nước (VSV), đã được biến đổi gen để biểu hiện glycoprotein từ Zaire ebolavirus để kích thích phản ứng miễn dịch trung hòa đối với virus Ebola.

Nó được tạo ra bởi các nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm vi sinh quốc gia ở Winnipeg, Manitoba, Canada, một phần của Cơ quan Y tế Công cộng Canada (PHAC).[7] PHAC đã cấp phép cho một công ty nhỏ, NewLink Genetic, bắt đầu phát triển vắc-xin; NewLink lần lượt cấp phép cho Merck vào năm 2014.[8] Nó đã được sử dụng trong DR Congo trong đợt bùng phát năm 2018 ở tỉnh Équateur,[9] và từ đó đã được sử dụng rộng rãi trong vụ dịch Kivu Ebola 2018, với hơn 90.000 người được tiêm phòng.[5]

Sử dụng trong y tế

sửa

Gần 800 người đã được tiêm vắc-xin trên cơ sở khẩn cấp với VSV-EBOV khi một vụ dịch Ebola khác xảy ra ở Guinea vào tháng 3 năm 2016.[10] Vào năm 2017, trước sự bùng phát mới của Ebola tại Cộng hòa Dân chủ Congo, Bộ Y tế đã phê chuẩn việc sử dụng khẩn cấp vắc-xin,[11][12], nhưng nó đã không được triển khai ngay lập tức.[13]

Tham khảo

sửa
  1. ^ Trad, MA; Naughton, W; Yeung, A; Mazlin, L; O'sullivan, M; Gilroy, N; Fisher, DA; Stuart, RL (tháng 1 năm 2017). “Ebola virus disease: An update on current prevention and management strategies”. Journal of Clinical Virology: The Official Publication of the Pan American Society for Clinical Virology. 86: 5–13. doi:10.1016/j.jcv.2016.11.005. PMID 27893999. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 2 năm 2019. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2019.
  2. ^ Pavot, Vincent (ngày 1 tháng 12 năm 2016). “Ebola virus vaccines: Where do we stand?”. Clinical Immunology. 173: 44–49. doi:10.1016/j.clim.2016.10.016. PMID 27910805.
  3. ^ a b Medaglini, D; Siegrist, CA (tháng 4 năm 2017). “Immunomonitoring of human responses to the rVSV-ZEBOV Ebola vaccine”. Current Opinion in Virology. 23: 88–94. doi:10.1016/j.coviro.2017.03.008. PMID 28460340.
  4. ^ Mole, Beth (ngày 16 tháng 4 năm 2019). “As Ebola outbreak rages, vaccine is 97.5% effective, protecting over 90K people”. Ars Technica (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2019.
  5. ^ a b “Ebola Ring Vaccination Results ngày 12 tháng 4 năm 2019” (PDF). www.who.int. ngày 12 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2019.
  6. ^ Marzi, Andrea; và đồng nghiệp (tháng 11 năm 2011). “Vesicular Stomatitis Virus–Based Ebola Vaccines With Improved Cross-Protective Efficacy”. Journal of Infectious Diseases. 204 (suppl 3): S1066–S1074. doi:10.1093/infdis/jir348. PMC 3203393. PMID 21987743. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2015.
  7. ^ Denise Grady for the New York Times. ngày 23 tháng 10 năm 2014 Ebola Vaccine, Ready for Test, Sat on the Shelf
  8. ^ “Merck & Co. Licenses NewLink's Ebola Vaccine Candidate”. Genetic Engineering & Biotechnology News. ngày 24 tháng 11 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 1 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2019.
  9. ^ McKenzie, David (ngày 26 tháng 5 năm 2018). “Fear and failure: How Ebola sparked a global health revolution”. CNN. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2018.
  10. ^ “WHO coordinating vaccination of contacts to contain Ebola flare-up in Guinea”. World Health Organization (bằng tiếng Anh). tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 14 tháng 5 năm 2016.
  11. ^ “Congo approves use of Ebola vaccination to fight outbreak”. Reuters. ngày 29 tháng 5 năm 2017. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2017.
  12. ^ Maxmen, Amy (2017). “Ebola vaccine approved for use in ongoing outbreak”. Nature. doi:10.1038/nature.2017.22024.
  13. ^ “Ebola virus disease: Democratic Republic of the Congo: External Situation Report 22” (PDF). WHO. ngày 8 tháng 6 năm 2017. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2018.