Vòng lục giác (CONCACAF)

Trong bóng đá, thuật ngữ Vòng lục giác hay Vòng 6 đội (tiếng Anh: Hexagonal, thường được gọi tắt là the Hex[1]) được dùng để chỉ thể thức thi đấu dành cho giai đoạn cuối cùng của vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới khu vực Bắc, Trung Mỹ và Caribe (CONCACAF).[2] Thể thức vòng tròn tính điểm hai lượt với sáu đội tuyển tham dự đã được CONCACAF sử dụng trong các vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới từ 1998 đến 2018. Thể thức này dựa trên thể thức được áp dụng tại Giải vô địch bóng đá CONCACAF trong giai đoạn 1965-1989.[3] Tại Giải vô địch bóng đá thế giới 2022, vòng đấu này được mở rộng lên 8 đội (còn gọi là Vòng bát giác hay Vòng 8 đội, tiếng Anh: Octagonal).

Hoa Kỳ, MéxicoCosta Rica là những đội tuyển duy nhất góp mặt ở tất cả các Vòng lục giác.[4] México là đội tuyển duy nhất vượt qua vòng loại và giành quyền tham dự Giải vô địch bóng đá thế giới ở tất cả các lần thể thức này được sử dụng.

Vòng đấu này được đặt tên theo hình lục giác (hình 6 cạnh) do còn sáu đội tuyển của khu vực CONCACAF chưa bị loại tính đến thời điểm diễn ra vòng đấu.[5]

Kình địch Hoa Kỳ v México

sửa

Hoa Kỳ và México là những đội tuyển thành công nhất tại vòng đấu này, với México đang vượt qua vòng loại cho mỗi kỳ Cúp Thế giới kể từ năm 1994. Thật vậy, kình địch bóng đá México-Hoa Kỳ đã được tranh tài sôi nổi trong tất cả các trận đấu thuộc Hexagonal. Các trận đấu giữa hai đội do México đăng cai tại sân vận động Azteca với 100.000 chỗ ngồi ở thành phố México thường trong tình trạng "cháy vé"; các trận đấu được Hoa Kỳ đăng cai thường được tổ chức ở các thành phố lạnh lẽo phía bắc như Columbus, Ohio.

Vòng lục giác đầu tiên diễn ra từ ngày 2 tháng 3 đến ngày 16 tháng 11 năm 1997. México kết thúc vòng đấu ở vị trí nhất bảng với thành tích bất bại, và là đội tuyển duy nhất làm được điều này.[6] Jamaica có lần đầu tiên (và duy nhất cho đến nay) vượt qua vòng loại.[7] Đây là lần duy nhất Canada tham dự Vòng lục giác, và cũng là lần cuối cùng họ lọt vào vòng loại cuối của Giải vô địch bóng đá thế giới,[8] cho đến khi họ làm được điều này một lần nữa vào năm 2022, rồi giành quyền tham dự World Cup lần đầu tiên kể từ năm 1986.

VT Đội ST T H B BT BB HS Đ Giành quyền tham dự            
1   México 10 4 6 0 23 7 +16 18 Vượt qua vòng loại đến Giải vô địch bóng đá thế giới 1998 0–0 6–0 3–3 5–0 4–0
2   Hoa Kỳ 10 4 5 1 9 8 +1 17 2–2 1–1 1–0 4–2 3–0
3   Jamaica 10 3 5 2 7 12 −5 14 0–0 0–0 1–0 1–0 1–0
4   Costa Rica 10 3 3 4 13 12 +1 12 0–0 3–2 3–1 0–0 3–1
5   El Salvador 10 2 4 4 11 16 −5 10 0–1 1–1 2–2 2–1 4–1
6   Canada 10 1 3 6 5 20 −15 6 2–2 0–3 0–0 1–0 0–0
Nguồn: FIFA
Quy tắc xếp hạng: Các tiêu chí vòng loại

Lần thứ hai của The Hex được thi đấu vào năm 2001, trong khoảng thời gian từ ngày 28 tháng 2 đến ngày 11 tháng 11. Costa Rica, đội có tổng số kỷ lục 23 điểm, giành ngôi nhất bảng.[9] Costa Rica đánh dấu đánh bại đầu tiên mà México từng có tại một trận đấu vòng loại Cúp Thế giới trên sân nhà, trong một trận đấu được gọi là El Aztecazo.[10]

VT Đội ST T H B BT BB HS Đ Giành quyền tham dự            
1   Costa Rica 10 7 2 1 17 7 +10 23 Vượt qua vòng loại đến Giải vô địch bóng đá thế giới 2002 0–0 2–0 2–2 2–1 3–0
2   México 10 5 2 3 16 9 +7 17 1–2 1–0 3–0 4–0 3–0
3   Hoa Kỳ 10 5 2 3 11 8 +3 17 1–0 2–0 2–3 2–1 2–0
4   Honduras 10 4 2 4 17 17 0 14 2–3 3–1 1–2 1–0 0–1
5   Jamaica 10 2 2 6 7 14 −7 8 0–1 1–2 0–0 1–1 1–0
6   Trinidad và Tobago 10 1 2 7 5 18 −13 5 0–2 1–1 0–0 2–4 1–2
Nguồn: FIFA
Đội ST T H B BT BB HS Đ            
  Hoa Kỳ 10 7 1 2 16 6 +10 22 2–0 3–0 1–0 2–0 2–0
  México 10 7 1 2 22 9 +13 22 2–1 2–0 2–0 5–2 5–0
  Costa Rica 10 5 1 4 15 14 +1 16 3–0 1–2 2–0 3–2 2–1
  Trinidad và Tobago 10 4 1 5 10 15 −5 13 1–2 2–1 0–0 3–2 2–0
  Guatemala 10 3 2 5 16 18 −2 11 0–0 0–2 3–1 5–1 2–1
  Panama 10 0 2 8 4 21 −17 2 0–3 1–1 1–3 0–1 0–0
Đội tuyển
St Điểm
  Hoa Kỳ 10 20
  México 10 19
  Honduras 10 16
  Costa Rica 10 16
  El Salvador 10 8
  Trinidad và Tobago 10 6
             
Costa Rica   1–0 2–0 0–3 4–0 3–1
El Salvador   1–0 0–1 2–1 2–2 2–2
Honduras   4–0 1–0 3–1 4–1 2–3
México   2 –0 4–1 1–0 2–1 2–1
Trinidad và Tobago   2–3 1–0 1–1 2–2 0–1
Hoa Kỳ   2–2 2–1 2–1 2–0 3–0


Sáu đội tuyển đã lọt vào vòng 4 đã tạo thành một vòng tròn hai lượt, bảng sân nhà và sân khách có biệt danh là "Hexagonal". Ba đội tuyển hàng đầu được vượt qua vòng loại cho Giải vô địch bóng đá thế giới 2010. Đội xếp thứ tư được vượt qua vòng loại cho một trận play-off trên sân nhà và sân khách đấu với đội xếp thứ năm từ CONMEBOL.

Trong vòng 4, ba đội nhất và ba đội nhì bảng từ vòng 3 đã thi đấu vòng tròn hai lượt, bao gồm trận đấu trên sân nhà và sân khách đấu với năm đội tuyển khác từ ngày 6 tháng 2 đến ngày 15 tháng 10 năm 2013. Lễ bôc thăm cho 'The Hex' được FIFA tiến hành vào ngày 7 tháng 11 năm 2012.[11]

Ba đội tuyển hàng đầu được vượt qua vòng loại trực tiếp cho vòng chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới 2014, trong khi đội xếp thứ tư sẽ thi đấu một loạt trận sân nhà và sân khách đấu với New Zealand, đội vô địch của châu Đại Dương. Các đội tuyển được xếp hạng đầu tiên bằng tổng số điểm trong tất cả đại hội thể thao, sau đó, nếu tỷ số hòa, bởi hiệu số bàn thắng thua tốt nhất trong tất cả đại hội thể thao, sau đó bằng tổng số bàn thắng trong tất cả đại hội thể thao. Nếu vẫn tỷ số hòa, các tiêu chí tương tự được áp dụng cho đại hội thể thao giữa các đội tuyển đều tỷ số hòa.

Team
Pld Pts
  Hoa Kỳ 10 22
  Costa Rica 10 18
  Honduras 10 15
  México 10 11
  Panama 10 8
  Jamaica 10 5
  Đội giành quyền tham dự vòng chung kết
  Đội giành quyền tham dự vòng play-off
VT Đội ST T H B BT BB HS Đ Giành quyền tham dự            
1   México 10 6 3 1 16 7 +9 21 Giành quyền tham dự World Cup 2018 2–0 1–0 3–0 1–1 3–1
2   Costa Rica 10 4 4 2 14 8 +6 16 1–1 0–0 1–1 4–0 2–1
3   Panama 10 3 4 3 9 10 −1 13 0–0 2–1 2–2 1–1 3–0
4   Honduras 10 3 4 3 13 19 −6 13 Giành quyền tham dự trận play-off 3–2 1–1 0–1 1–1 3–1
5   Hoa Kỳ 10 3 3 4 17 13 +4 12 1–2 0–2 4–0 6–0 2–0
6   Trinidad và Tobago 10 2 0 8 7 19 −12 6 0–1 0–2 1–0 1–2 2–1
Nguồn: FIFA
Quy tắc xếp hạng: Các tiêu chí vòng bảng
  • México, Costa RicaPanama được vượt qua vòng loại trực tiếp cho Giải vô địch bóng đá thế giới 2018.
  • Honduras giành quyền vào vòng play-off CONCACAF–AFC; họ thua Úc với tổng tỷ số 1–3.
  • Hoa Kỳ không vượt qua vòng loại World Cup lần đầu kể từ khi vòng Hexagonal được giới thiệu; họ đã vượt qua vòng loại của mọi kỳ World Cup từ năm 1990 đến năm 2014.

Kỷ lục

sửa

Xếp hạng các đội tuyển

sửa
Đội tuyển Hạng nhất Hạng nhì Hạng ba Hạng tư Hạng năm Hạng sáu Số lần
VQVL
  México 2 (1998, 2018) 3 (2002, 2006, 2010) 1 (2014*^) 6
  Hoa Kỳ 3 (2006, 2010, 2014) 1 (1998) 1 (2002) 1 (2018) 5
  Costa Rica 1 (2002) 2 (2014, 2018) 1 (2006) 2 (1998, 2010*) 4
  Honduras 2 (2010, 2014) 2 (2002, 2018*) 2
  Jamaica 1 (1998) 1 (2002) 1 (2014) 1
  Panama 1 (2018) 1 (2014) 1 (2006) 1
  Trinidad và Tobago 1 (2006*^) 3 (2002, 2010, 2018) 1
  El Salvador 2 (1998, 2010) 0
  Guatemala 1 (2006) 0
  Canada 1 (1998) 0
* = Đội tuyển được vượt qua vòng loại đến vòng play-off liên lục địa (Kể từ vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2006, vòng loại thứ 4 đến vòng play-off).
^ = Đội tuyển được vượt qua vòng loại đến vòng play-off liên lục địa và Giải vô địch bóng đá thế giới.

Bảng mọi thời đại

sửa

3 điểm mỗi trận thắng, 1 điểm mỗi trận hòa và 0 điểm mỗi trận thua.

Đội tuyển Tổng số Đội nhà Đội khách
ST T H B BT BB +/- Đ ST T H B BT BB +/- Đ ST T H B BT BB +/- Đ
  Hoa Kỳ 60 32 14 14 95 57 +38 110 30 24 3 3 61 18 43 75 30 8 11 11 34 39 −5 35
  México 60 30 18 12 102 53 +49 108 30 22 6 2 70 16 54 72 30 8 12 10 32 37 −5 36
  Costa Rica 60 29 14 17 87 63 +24 101 30 21 7 2 57 21 36 70 30 8 7 15 30 42 −12 31
  Honduras 40 16 10 14 60 59 1 58 20 11 4 5 38 22 16 37 20 5 6 9 22 37 −15 21
  Trinidad và Tobago 40 8 6 26 32 74 –42 30 20 6 5 9 22 27 −5 23 20 2 1 17 10 47 −37 7
  Jamaica 30 5 12 13 19 39 –20 27 15 4 7 4 11 11 0 19 15 1 5 9 8 28 −20 8
  Panama 30 4 11 15 23 45 –22 23 15 4 7 4 16 17 −1 19 15 0 4 11 7 28 −21 4
  El Salvador 20 4 6 10 20 31 –11 18 10 4 4 2 16 12 4 16 10 0 2 8 4 19 −15 2
  Guatemala 10 3 2 5 16 18 –2 11 5 3 1 1 10 5 5 10 5 0 1 4 6 13 −7 1
  Canada 10 1 3 6 5 20 –15 6 5 1 3 1 3 5 −2 6 5 0 0 5 2 15 −13 0

Đội tuyển

sửa
  • Tham dự nhiều nhất:   Costa Rica,   México  Hoa Kỳ: 6.
  • Số lần vượt qua vòng loại nhiều nhất đến Giải vô địch bóng đá thế giới:   México: 6.
  • Đội vô địch:
  • Điểm nhiều nhất:   Hoa Kỳ, 110.
    • Điểm nhiều nhất trên sân nhà:   Hoa Kỳ, 75.
    • Điểm nhiều nhất trên sân khách:   México, 36.
  • Trận thắng nhiều nhất:   Hoa Kỳ, 32.
  • Trận hòa nhiều nhất:   México, 18.
    • Trận hòa nhiều nhất trên sân nhà:   Costa Rica,   Jamaica  Panama, 7.
    • Trận hòa nhiều nhất trên sân khách:   México, 12.
  • Trận thua nhiều nhất:   Trinidad và Tobago, 26.
  • Tỷ số bàn thắng nhiều nhất:   México, 100.
    • Tỷ số bàn thắng nhiều nhất trên sân nhà:   México, 70.
    • Tỷ số bàn thắng nhiều nhất trên sân khách:   Hoa Kỳ, 33.
  • Trận thắng nhiều nhất trong một giải đấu:   Costa Rica (7 vào năm 2002),   México (7 vào năm 2006) và   Hoa Kỳ (7 vào năm 2006, 2014).
  • Trận thắng ít nhất trong một giải đấu:   Panama (0 vào năm 2006) và   Jamaica (0 vào năm 2014).
  • Trận hòa nhiều nhất trong một giải đấu:   México, 6 (1998).
  • Trận hòa ít nhất trong một giải đấu:   Trinidad và Tobago, 0 (2018).
  • Trận thua nhiều nhất trong một giải đấu:   Panama, 8 (2006).
  • Trận thua ít nhất trong một giải đấu:   México, 0 (1998).
  • Điểm nhiều nhất trong một giải đấu:   Costa Rica, 23 (2002).
  • Điểm ít nhất trong một giải đấu:   Panama, 2 (2006).
  • Tỷ số bàn thắng nhiều nhất trong một giải đấu:   México, 23 (1998).
  • Tỷ số bàn thắng ít nhất trong một giải đấu:   Panama, 4 (2006).
  • Bàn thắng kín đáo nhiều nhất trong một giải đấu:   Trinidad và Tobago, 22 (2010).
  • Bàn thắng kín đáo ít nhất trong một giải đấu:   Hoa Kỳ, 6 (2006).
  • Hiệu số tốt nhất trong một giải đấu:   México, +16 (1998).
  • Hiệu số xấu nhất trong một giải đấu:   Panama, -17 (2006).
  • Kết quả tốt nhất:   México 6-0   Jamaica (1998) và   Hoa Kỳ 6-0   Honduras (2018).

Cá nhân

sửa
#
bàn thắng
Cầu thủ Trận đấu Vượt qua vòng loại
4   Francisco Fonseca   México 5-2   Guatemala 2006
3   Carlos Hermosillo   México 6-0   Jamaica 1998
3   Carlos Pavon   Honduras 3-1   México 2002
3   Jozy Altidore   Hoa Kỳ 3-0   Trinidad và Tobago 2010
3   Clint Dempsey   Hoa Kỳ 6-0   Honduras 2018

Cầu thủ ghi bàn hàng đầu

sửa
Hạng Cầu thủ Cầu thủ ghi bàn Số trận Bàn thắng
mỗi trận
Vượt qua vòng loại
1   Carlos Pavón 12 17 0.71 2002, 2010
2   Jozy Altidore 11 29 0.38 2010, 2014, 2018
3   Paulo Wanchope 10 20 0.50 1998, 2002, 2006
4   Carlo Costly 9 17 0.53 2010, 2014
  Stern John 9 23 0.40 2002, 2006, 2010
6   Carlos Hermosillo 8 10 0.80 1998
  Cuauhtémoc Blanco 8 19 0.42 1998, 2002, 2006, 2010
  Álvaro Saborío 8 21 0.38 2006, 2010, 2014
  Clint Dempsey 8 28 0.29 2006, 2010, 2014, 2018
10   Jared Borgetti 7 14 0.50 2002, 2006
  Landon Donovan 7 26 0.27 2002, 2006, 2010, 2014
12   Francisco Fonseca 6 9 0.66 2006
  Bryan Ruiz 6 27 0.22 2010, 2014, 2018
14   Benjamín Galindo 5 8 0.62 1998
  Rolando Fonseca 5 16 0.31 1998, 2002, 2006
  Michael Bradley 5 24 0.21 2010, 2014, 2018
  Celso Borges 5 26 0.20 2010, 2014, 2018
  Christian Pulisic 5 10 0.50 2018

Cầu thủ ghi bàn hàng đầu theo giải đấu

sửa
Vượt qua vòng loại Cầu thủ ghi bàn hàng đầu Bàn thắng
  1998   Carlos Hermosillo 8
   2002   Cuauhtémoc Blanco
  Rolando Fonseca
  Carlos Pavón
5
  2006   Francisco Fonseca 6
  2010   Carlos Pavón 7
  2014   Carlo Costly
  Jerry Bengtson
  Jozy Altidore
4
  2018   Christian Pulisic 5

Tham khảo

sửa
  1. ^ “Vexed by the Hex? A Simple Guide to the Final Round of World Cup Qualifying”. USSoccer.com. United States Soccer Federation. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  2. ^ “Whitecaps FC players set for important World Cup qualifying matches”. WhiteCapsFC.com. ngày 11 tháng 10 năm 2012. Truy cập ngày 15 tháng 10 năm 2012.
  3. ^ Đồng thời là vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới trong giai đoạn 1974-1990
  4. ^ Solano, Jeison (ngày 9 tháng 9 năm 2016). “Las selecciones con mayor cantidad de presencias en la hexagonal final de Concacaf”. Diario Diez. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  5. ^ “What is the Hex?”. mls.com. ngày 1 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2017.
  6. ^ Cortés, José Antonio (ngày 6 tháng 2 năm 2013). “El Hexagonal no es un bombón”. ESPN Deportes. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  7. ^ “Jamaican footballing names that should not be forgotten”. The Jamaica Observer. ngày 2 tháng 10 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  8. ^ Hernandez, Dan. “Why Canada Will Make the Hex This Time”. Waking the Red. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  9. ^ “Solo un Aztecazo”. Al Día. ngày 9 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  10. ^ “Costa Rica, autor del primer 'Aztecazo' de la historia”. Récord. ngày 5 tháng 2 năm 2016. Truy cập ngày 20 tháng 11 năm 2016.
  11. ^ “World Cup qualifying - draw set for CONCACAF 'hex' round - ESPN FC”. Soccernet.espn.go.com. ngày 19 tháng 10 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 10 năm 2012. Truy cập ngày 6 tháng 11 năm 2012.