Thảo luận:Đợt lạnh
Đây là trang thảo luận để thảo luận cải thiện bài Đợt lạnh. Đây không phải là một diễn đàn để thảo luận về đề tài. |
|||
| Chính sách về bài viết
|
Bài này đóng góp cho dự án Wikipedia:Tháng viết bài Khoa học tự nhiên Wikipedia 2017. |
Tên bài
sửaCold wave không nhất thiết phải dịch là sóng lạnh, có lẽ tên bài đợt lạnh có vẻ hợp lý hơn. Sóng lạnh làm người ta lầm tưởng là cơn sóng có nhiệt độ lạnh. A l p h a m a Talk 23:59, ngày 18 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Một số nguồn dùng "sóng lạnh": Kinh tế đô thị, VTV, Sài Gòn Giải Phóng. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 01:41, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Cũng nhắc đến cùng nội dung của "Kinh tế đô thị", Tuổi trẻ, BBC tiếng Việt, VOA tiếng Việt, Thanh niên và Người lao động dùng "Không khí lạnh" hay "đợt giá rét", "đợt băng giá". Tưong tự còn có Vnexpress dùng "đợt không khí lạnh". ꧁༒𝓷𝓱𝓪𝓬𝓷𝔂༒꧂ Nhắn gửi ♥ 05:20, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
Cần tìm các nguồn về tên gọi được đăng trước khi bài này được tạo ra. Đức Anh (thảo luận) 07:24, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Sách "Khí hậu Việt Nam" xuất bản 1964 có dùng "sóng lạnh" (xem ở đây). Đây là một nguồn hàn lâm. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 09:10, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
Hiện tại, không có nguồn hàn lâm có thể chứa đồng thời "cold wave" và một cụm tiếng Việt, tạm thời chỉ xuất hiện 1 số từ điển. Các nguồn hàn lâm khi tra từ "khí hậu" kèm theo 1 trong các từ sau đây:
- đợt lạnh 45 kết quả, đa số
- đợt không khí lạnh 72 kết quả, ít hơn đợt lạnh 1 chút
- sóng lạnh 3 kết quả, 2 nguồn.
Xét thấy có vẻ "đợt không khí lạnh" có vẻ rõ nghĩa và phổ biến hơn ở các nguồn hàn lâm, chúng ta có nên sử dụng làm tên bài chính, các tên còn lại thì đổi hướng? A l p h a m a Talk 09:54, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Còn 1 nguồn từ điển, [1], hiện tại tôi chưa thể truy cập tài liệu này. A l p h a m a Talk 09:55, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Tôi tìm được nguồn này Cold wave | English to Vietnamese | Khí tượng học (proz.com) ꧁༒𝓷𝓱𝓪𝓬𝓷𝔂༒꧂ Nhắn gửi ♥ 11:51, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Mấy cái từ điển online thì nhiều mà bạn chỉ là không rõ tính xác thực mà thôi. A l p h a m a Talk 12:03, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Từ điển online thì "sóng lạnh" có 2 nguồn: vtudien và vi glosbe. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 12:24, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Nếu so về từ điển hàn lâm thì kết quả là 1-1 cho "sóng lạnh" và "không khí lạnh". Từ "đợt lạnh" không tìm thấy. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 12:27, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Như vậy "sóng lạnh" xem ra có 2 nguồn hàn lâm chất lượng hậu thuẫn. Tôi đang thiên về tên này. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 12:30, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Bạn xem nguồn hàn lâm ở trên tôi đưa, nếu tìm như vậy thì đợt không khí lạnh mới chiếm đa số [2]. A l p h a m a Talk 23:49, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Như vậy "sóng lạnh" xem ra có 2 nguồn hàn lâm chất lượng hậu thuẫn. Tôi đang thiên về tên này. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 12:30, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Nếu so về từ điển hàn lâm thì kết quả là 1-1 cho "sóng lạnh" và "không khí lạnh". Từ "đợt lạnh" không tìm thấy. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 12:27, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Từ điển online thì "sóng lạnh" có 2 nguồn: vtudien và vi glosbe. ~ Nguyenhai314 (thảo luận) 12:24, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Mấy cái từ điển online thì nhiều mà bạn chỉ là không rõ tính xác thực mà thôi. A l p h a m a Talk 12:03, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Tôi tìm được nguồn này Cold wave | English to Vietnamese | Khí tượng học (proz.com) ꧁༒𝓷𝓱𝓪𝓬𝓷𝔂༒꧂ Nhắn gửi ♥ 11:51, ngày 19 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Dường như Sóng lạnh dịch từ "Cold wave", là thuật ngữ do U.S. National Weather Service dùng để nói về hiện tượng thời tiết đặc thù vùng cận địa cực. Nó mô tả dạng Frông lạnh cực đoan, hình thành từ vùng nhiệt -40°C thổi xuống phía nam mà không bị núi chắn, dẫn đến nhiệt độ giảm nhanh và gây ra chết chóc ở Hoa Kỳ. Tại VN không có "sóng lạnh" mà chỉ có "gió mùa Đông Bắc" là loại có Frông lạnh mạnh nhưng chưa đến mức chết chóc. Do đó về mặt hàn lâm thì nên để nguyên Sóng lạnh và Frông lạnh. Còn bài Không khí lạnh thì chỉ liệt kê vài hiện tượng "lạnh" và thiếu/sai về quy tắc thời tiết, nên xóa đi. BacLuong (thảo luận) 04:18, ngày 21 tháng 12 năm 2020 (UTC)
Tôi vừa hỏi người quen làm ở viện khí tượng thì được biết là cụm từ này chưa có văn bản nào đề cập đến cách dịch chính thức, tuy nhiên thường thì ở đó họ dùng cụm từ "đợt lạnh". Ngoài ra theo như tại đây thì cụm từ "cold wave" có tồn tại ở Việt Nam và được Trung tâm Chính sách và Kỹ thuật phòng chống thiên tai gọi là "Rét hại" (Không phải tôi đề xuất cách dịch này mà là tôi đang muốn trả lời bạn BacLuong là có vẻ như Việt Nam cũng có hiện tượng Cold wave). Còn về thuật ngữ thì tôi cũng nghĩ ta nên dùng cụm không khí lạnh hoặc đợt lạnh chứ sóng lạnh đúng là không chính xác. Tiểu Phương Bluetpp 10:00, ngày 21 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- @Bluetpp: Cảm ơn bạn đã chia sẻ. Tuy nhiên chuyện "vui" là ở chỗ "đợt lạnh" và "Rét hại" bao quát một kỳ lạnh sâu với nhiệt độ có thể ít thay đổi, cũng như "cold wave" có ở Việt Nam và được TTCS & KT mô tả là "Updating data" chứ đâu có "lạnh". Trong khi đó bên en-Wiki họ gọi là "a cold wave is a rapid fall in temperature within a 24-hour period", và đó là Frông lạnh cực đoan, và vì thế mà "chưa có văn bản nào đề cập đến cách dịch chính thức". BacLuong (thảo luận) 11:16, ngày 21 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- @BacLuong Tức ý bạn là từ cold wave mà dịch thành đợt lạnh hay rét hại đều không chính xác? Vậy bạn đề xuất cái tên nào nhỉ? Tiểu Phương Bluetpp 13:31, ngày 21 tháng 12 năm 2020 (UTC)
Bài enwiki cũng có vấn đề là xoáy quá nhiều về Hoa Kỳ, hãy xem các ngôn ngữ khác:
- frwiki: "Une vague de froid est une période prolongée de basses températures le plus souvent négatives diurnes et nocturnes sur un vaste territoire par invasion d'une masse d'air froid" -- khoảng thời gian nhiệt độ thấp kéo dài, thường âm nhất vào ban ngày và ban đêm, trên một lãnh thổ rộng lớn do sự xâm nhập của một khối không khí lạnh.
- eswiki: "Una ola u oleada de frío es un periodo de temperaturas muy bajas asociado con la invasión del territorio por masas de aire polar o continental." -- một đợt hay đợt lạnh là thời kỳ nhiệt độ rất thấp liên quan đến sự xâm nhập lãnh thổ của các khối không khí vùng cực hoặc lục địa.
Vì vậy vin vào enwiki có khi chưa đúng. Tôi vẫn nghĩ đợt lạnh hay đợt không khí lạnh vẫn tốt hơn cho tên bài. A l p h a m a Talk 10:49, ngày 22 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Nếu đổi thì đề nghị đổi luôn cả Sóng nhiệt. BacLuong (thảo luận) 12:16, ngày 22 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Sóng nhiệt thì đã có nguồn hàn lâm là đợt nóng, vậy dễ xử rồi https://scholar.google.com/scholar?hl=vi&as_sdt=0%2C5&q=%22heat+wave%22%2B%22%C4%91%E1%BB%A3t+n%C3%B3ng%22&btnG=], [3]. A l p h a m a Talk 12:28, ngày 22 tháng 12 năm 2020 (UTC)
Tên bài 2
sửaĐể đồng nhất "cold wave" và "heat wave" tôi sẽ đổi tên thành "đợt lạnh" và "đợt nóng", mời các bạn thông qua ý kiến để đồng thuận. A l p h a m a Talk 12:30, ngày 22 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Nguyenhai314 — Bluetpp — BacLuong: Mấy bạn cho ý kiến, chúng ta đồng thuận luôn cho nhanh. A l p h a m a Talk 03:20, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Đồng ý Hai bài như vậy là phù hợp, cũng dễ hiểu hơn. ꧁༒𝓷𝓱𝓪𝓬𝓷𝔂༒꧂ Nhắn gửi ♥ 15:18, ngày 22 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Đồng ý Tôi đồng ý để tên là "đợt lạnh" và "đợt nóng", ngoài ra có lẽ nên để tên bổ sung là đợt không khí lạnh, đợt không khí nóng? Tiểu Phương セロラ 10:26, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- 2 tên đó là sẽ là tên phụ của hai bài. A l p h a m a Talk 11:32, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Đồng ý Trân trọng đề nghị bạn Bluetpp là người khởi tạo hai bài này có ý kiến. Tôi không có ý kiến rõ ràng. Tại Việt Nam có thể gán "cold wave" với "đợt lạnh" hay "rét hại" đều có vẻ được.
● Tôi xin phép đổi phiếu sang đồng thuận và đề nghị Alphama tiến hành đổi tên. BacLuong (thảo luận) 07:48, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)- Tôi đã đổi tên theo đồng thuận này, nếu có khúc mắc thì thảo luận thêm hoặc mở đồng thuận mới. A l p h a m a Talk 11:33, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)
@Alphama: Nhờ bạn ngó qua và đổi tên cả Bản mẫu:Sóng lạnh và Các trang liên kết tới Bản mẫu này nữa, cảm ơn bạn. Tiểu Phương セロラ 12:16, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)
- Ok, tạm đổi bản mẫu trước. A l p h a m a Talk 04:02, ngày 25 tháng 12 năm 2020 (UTC)