Chương trình Gemini
Chương trình Gemini (hay Dự án Gemini; tiếng Anh: Project Gemini) là chương trình chuyến bay vũ trụ có con người thứ hai của NASA. Chương trình Gemini là dự án phối hợp với hai chương trình Mercury và Apollo, với 10 chuyến bay có người lái trong các năm 1965 và 1966.
| Chương trình Gemini | |
|---|---|
 | |
| Thời gian | 1962-1966 |
| Mục tiêu | Chuyến bay không gian dài ngày; điều chỉnh quỹ đạo, lật ngược và kết nối tàu không gian; khời động các thiết bị bay khi phi hành gia ở ngoài vũ trụ; trở lại Trái Đất an toàn |
| Thành công | Thực hiện được chuyến bay 8 ngày phục vụ cho chương trình Apollo; thực hiện chuyến bay dài 14 ngày; người Hoa Kỳ đầu tiên bước ra không gian; lần đầu tiên lật ngược tàu; lần đầu tiên kết nối tàu không gian; chứng tỏ con người có thể làm việc lâu ngày trong không gian mà không ảnh hưởng tới sức khỏe |
| Phi hành đoàn | 2 |
| Tàu | Phóng: Tên lửa Titan II GLV Tàu kết nối: Agena |
| Cơ quan | NASA |
| Chương trình liên quan | Mecury và Apollo |
Mục tiêu của chương trình nhằm phát triển các kỹ thuật du hành không gian để hỗ trợ cho chương trình Apollo, chương trình có mục tiêu đưa người đổ bộ lên Mặt Trăng. Gemini đã thành công với chuyến bay dài ngày đến Mặt Trăng và quay trở lại mặt đất, thực hiện hoàn hảo các hoạt động thiết bị khi phi hành gia bước ra ngoài không gian, và điều khiển điều chỉnh quỹ đạo tàu cũng như lật ngược và kết nối hai tàu không gian. Mọi chuyến bay có người lái của chương trình Gemini đều được phóng từ mũi Canaveral, Florida bằng tên lửa Titan II GLV.[1][Note 1] Gemini là chương trình đầu tiên sử dụng trung tâm điều khiển nhiệm vụ mới được xây dựng tại trung tâm vũ trụ có trụ sở tại Houston để điều khiển chuyến bay [Note 2] Các phi hành gia phi hành gia hỗ trợ Chương trình Gemini bao gồm "Mercury Seven", "The New Nine", và phi hành gia năm 1963. Trong chương trình này, ba phi hành gia đã chết trong các vụ va chạm không khí trong quá trình huấn luyện, bao gồm cả phi hành đoàn chính của Gemini 9. Nhiệm vụ này được thực hiện bởi phi hành đoàn sao lưu, thời gian duy nhất đã xảy ra trong lịch sử của NASA cho đến nay.
Gemini đã đủ mạnh để Lực lượng Không quân Hoa Kỳ lên kế hoạch sử dụng nó cho chương trình MOL (Meneded Manned Orbital Laboratory, Phòng thí nghiệm quỹ đạo có người Meneded), mà sau đó đã bị hủy bỏ. Nhà thiết kế trưởng của Gemini, Jim Chamberlin, cũng đã lên kế hoạch chi tiết cho các phi vụ hạ cánh mặt trăng và mặt trăng vào cuối năm 1961. Ông tin rằng Gemini có thể thực hiện các hoạt động trước khi dự án Apollo và chi phí ít hơn. NASA đã không chấp thuận kế hoạch đó. Năm 1969, McDonnell-Douglas đề xuất một "Big Gemini" có thể đã được sử dụng để đưa lên đến 12 phi hành gia đến các trạm không gian dự kiến trong Apollo Applications Project (AAP). Dự án AAP duy nhất được tài trợ là Skylab - sử dụng tàu vũ trụ hiện tại và phần cứng - do đó loại Big Gemini.
Nguồn gốc và mục tiêu của chương trình
sửaSau khi Chương trình Apollo đã được John F. Kennedy phê chuẩn vào ngày 25 tháng 5 năm 1961, để đưa người lên Mặt trăng, điều này trở nên rõ ràng đối với các quan chức của NASA rằng một kế hoạch tiếp theo Cho chương trình Mercury được yêu cầu để phát triển một số khả năng tàu không gian nhất định để hỗ trợ Apollo.
Cụ thể, Jim Chamberlin, người đứng đầu kỹ thuật tại Nhóm Tác vụ Không gian (STG), đã được chỉ định để bắt đầu làm việc trên một chương trình cầu nối giữa Mercury và Apollo tháng 2 năm 1961.[2] Ông đã trình ra hai phiên bản ban đầu của Gemini tại cơ sở NASA ở đảo Wallops tháng 3 năm 1961.[2] Mô hình của Mercury Mark II đã được trưng bày tháng 7 năm 1961 tại trụ sở Công ty Máy bay McDonnell ở St. Louis.[2] NASA phê duyệt Chương trình Geminingày 7 tháng 12 năm 1961.[2] Công ty McDonnell được ký hợp đồng thầu xây lắp nó ngày 22 tháng 12 năm 1961.[3]
Khi được thông báo công khai vào ngày 3 tháng 1 năm 1962, nó đã được chính thức đặt tên lại là "Dự án Gemini". "Gemini" trong tiếng Latin có nghĩa là "cặp song sinh" hoặc "đôi", phản ánh rằng tàu vũ trụ sẽ có hai phi hành gia. Gemini cũng là tên của chòm sao thứ ba của cung hoàng đạo và các ngôi sao đôi của nó, Castor và Pollux.
Mục tiêu chính là:[4]
- Để chứng minh độ bền của con người và thiết bị trong chuyến bay trong thời gian dài, ít nhất là tám ngày để có Mặt Trăng, tối đa là hai tuần
- Thực hiện hẹn gặp và docking bằng một tên lửa đẩy khác và để điều khiển tàu vũ trụ kết hợp sử dụng hệ thống đẩy của chiếc xe mục tiêu
- Để chứng minh Extra-Vehicular Activity (EVA), hoặc không gian "đi bộ" ngoài sự bảo vệ của tàu vũ trụ, và để đánh giá khả năng của phi hành gia để thực hiện các nhiệm vụ ở đó
Để hoàn thiện kỹ thuật quay trở lại và kết nối khí quyển tại một vị trí được lựa chọn trước trên đất liền Yêu cầu một cuộc đụng độ trên đất bằng dù lượn đã bị huỷ bỏ vào năm 1964.
Phi hành đoàn
sửaHai thành viên phi hành đoàn mang theo viên Gemini được thiết kế bởi một người Canada, Jim Chamberlin. Trước đây ông từng là phi công khí động học chính trong chương trình đánh chặn máy bay chiến đấu Avro Canada Avro Arrow Chamberlin đã tham gia NASA cùng Với 25 kỹ sư cao cấp của Avro sau khi hủy bỏ chương trình Arrow, và trở thành giám đốc bộ phận kỹ thuật của Nhóm Công trình Vũ trụ Hoa Kỳ chịu trách nhiệm về Gemini.[5][6] Nhà thầu chính là McDonnell Aircraft Corporation, cũng là nhà thầu chính cho viên nang Dự án Mercury.[3]
Tham khảo
sửa- ^ Chỉ có duy nhất một lần tàu Gemini không phóng bằng tên lửa Titan II là chuyến Gemini 2 cho kiểm tra "Phòng thí nghiệm quỹ đạo" năm 1966, bằng tên lửa Titan IIIC
- ^ a b c d Gainor (2001), tr. 93, 97–99.
- ^ a b Hacker, Grimwood (1977), pages XV, 75
- ^ Loff (2013).
- ^ Murray & Cox (1989), tr. 33–34.
- ^ Reguly (1965), tr. 7.
Ghi chú
sửa- ^ The only Gemini spacecraft not on a Titan II was the re-flight of Gemini 2 for a Manned Orbiting Laboratory test in 1966, which used a Titan IIIC
- ^ Gemini 3 used the Mercury Control Center located at Cape Kennedy for flight control, as the new center was still in a test status. Gemini 4 was the first to be guided from Houston, with Mercury Control as a backup. From Gemini 5 until today, all flights are controlled from Houston.