Vừng hay còn gọi là (danh pháp hai phần: Sesamum indicum, mè là Sesame ) là một loại cây ra hoa thuộc chi Vừng (Sesamum), họ Vừng (Pedaliaceae). Nguồn gốc tự nhiên chính xác của cây vừng vẫn chưa được xác định, dù nhiều loài cây trong hoang dã có liên quan hiện diện ở châu Phi và một số nhỏ hơn ở Ấn Độ. Đây là một cây được thuần hóa ở các vùng nhiệt đới khắp thế giới và được trồng để lấy hạt ăn do hạt có hàm lượng chất béo và chất đạm cao. Đây là một cây cao cỡ 1-1,5m. Lá đơn và kép 3 lá phụ, có lông, hoa vàng nhạt, nang có khía, hạt nhỏ. Hạt vừng chứa từ 38 đến 50% dầu. Dầu vừng là một loại dầu ăn tốt. Ở xứ lạnh, dầu vừng có ưu điểm hơn dầu ô liu vì nó khó đông đặc lại.

Cây vừng
Cây mè
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Angiospermae
(không phân hạng)Eudicots
(không phân hạng)Asterids
Bộ (ordo)Lamiales
Họ (familia)Pedaliaceae
Chi (genus)Sesamum
Loài (species)S. indicum
Danh pháp hai phần
Sesamum indicum
L.

Lá và rễ cây vừng được dùng để gội đầu cho mọc tóc.

Món ăn

sửa
 
Một loại bánh rắc vừng ở Hy Lạp.

Vừng sao qua, giã nhỏ, trộn thêm muối và các thành phần khác là món ăn phổ biến tại Việt Nam, nhất là đối với những người ăn chay. Món ăn này thường là trộn với cơm ăn có vị bùi, hay cơm vừng.

Ngoài ra do vị bùi của nó mà vừng sau khi rang thường được rắc lên một số món ăn khác, hoặc như bánh đa vừng...

Dinh dưỡng

sửa
Thông tin dinh dưỡng - vừng rang và vừng sống
Sesame seed kernels, toasted
Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g (3,5 oz)
Năng lượng2.372 kJ (567 kcal)
26.04 g
Đường0.48 g
Chất xơ16.9 g
48.00 g
16.96 g
Tryptophan0.371 g
Threonine0.704 g
Isoleucine0.730 g
Leucine1.299 g
Lysine0.544 g
Methionine0.560 g
Cystine0.342 g
Phenylalanine0.899 g
Tyrosine0.710 g
Valine0.947 g
Arginine2.515 g
Histidine0.499 g
Alanine0.886 g
Acid aspartic1.574 g
Acid glutamic3.782 g
Glycine1.162 g
Proline0.774 g
Serine0.925 g
Vitamin và khoáng chất
VitaminLượng
%DV
Vitamin C
0%
0.0 mg
Chất khoángLượng
%DV
Calci
10%
131 mg
Sắt
43%
7.78 mg
Magiê
82%
346 mg
Phốt pho
62%
774 mg
Kali
14%
406 mg
Natri
2%
39 mg
Kẽm
65%
7.16 mg
Thành phần khácLượng
Nước5.00 g
Tỷ lệ phần trăm được ước tính dựa trên khuyến nghị Hoa Kỳ dành cho người trưởng thành,[1] ngoại trừ kali, được ước tính dựa trên khuyến nghị của chuyên gia từ Học viện Quốc gia.[2]
Sesame seed kernels, dried
Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g (3,5 oz)
Năng lượng2.640 kJ (630 kcal)
11.73 g
Đường0.48 g
Chất xơ11.6 g
61.21 g
20.45 g
Tryptophan0.330 g
Threonine0.730 g
Isoleucine0.750 g
Leucine1.500 g
Lysine0.650 g
Methionine0.880 g
Cystine0.440 g
Phenylalanine0.940 g
Tyrosine0.790 g
Valine0.980 g
Arginine3.250 g
Histidine0.550 g
Alanine0.990 g
Acid aspartic2.070 g
Acid glutamic4.600 g
Glycine1.090 g
Proline1.040 g
Serine1.200 g
Hydroxyproline0.000 g
Vitamin và khoáng chất
VitaminLượng
%DV
Vitamin C
0%
0.0 mg
Chất khoángLượng
%DV
Calci
5%
60 mg
Sắt
36%
6.4 mg
Magiê
82%
345 mg
Phốt pho
53%
667 mg
Kali
12%
370 mg
Natri
2%
47 mg
Kẽm
101%
11.16 mg
Thành phần khácLượng
Nước3.75 g
Tỷ lệ phần trăm được ước tính dựa trên khuyến nghị Hoa Kỳ dành cho người trưởng thành,[1] ngoại trừ kali, được ước tính dựa trên khuyến nghị của chuyên gia từ Học viện Quốc gia.[2]

Hình ảnh

sửa

Chú thích

sửa
  1. ^ a b United States Food and Drug Administration (2024). “Daily Value on the Nutrition and Supplement Facts Labels”. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2024.
  2. ^ a b National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine; Health and Medicine Division; Food and Nutrition Board; Committee to Review the Dietary Reference Intakes for Sodium and Potassium (2019). Oria, Maria; Harrison, Meghan; Stallings, Virginia A. (biên tập). Dietary Reference Intakes for Sodium and Potassium. The National Academies Collection: Reports funded by National Institutes of Health. Washington (DC): National Academies Press (US). ISBN 978-0-309-48834-1. PMID 30844154.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)

Tham khảo

sửa