RMS Lusitania
RMS Lusitania là một tàu biển chở khách thuộc sở hữu của hãng tàu Cunard Line và được chế tạo bởi hãng đóng tàu John Brown & Company tại Clydebank, Scotland. Nó bị tàu ngầm SM U-20, một chiếc U-boat của Đức phóng ngư lôi đánh chìm vào ngày 7 tháng 5 năm 1915 và bị chìm chỉ trong vòng 18 phút, cách ngoài khơi Old Head of Kinsale, Ireland, 15 km (8 dặm), giết chết 1.198 trong tổng số 1.959 người hiện diện trên tàu. Việc nó bị đánh chìm đã khiến công luận nhiều nước từ quan điểm trung lập quay sang chống lại nước Đức, và là lý do khiến Hoa Kỳ can dự vào Chiến tranh Thế giới thứ nhất.[1] Đây được xem là thảm họa tàu khách dân sự nổi tiếng thứ nhì trên thế giới từ trước đến nay, chỉ xếp sau sự kiện chiếc RMS Titanic.[2]
Việc đánh chìm chiếc Lusitania đã gây ra những sự tranh luận lớn lao kéo dài đến tận ngày nay. Ngay sau khi xảy ra việc đánh chìm, Chính phủ Đức cố gắng biện minh cho hành động này bằng cách nêu ra trong một văn kiện chính thức là con tàu đã được trang bị pháo, và có "một số lượng lớn vật liệu quân sự" trong số hàng hóa trên tàu.[3] Họ cũng nhấn mạnh rằng vì con tàu được xếp loại như một tàu tuần dương phụ trợ, nước Đức có quyền tiêu diệt nó bất kể số hành khách trên tàu, và những lời cảnh báo đã được Tòa Đại sứ Đức đưa ra trước chuyến hải hành, cũng như bản thông báo ngày 18 tháng 2 công bố sự hiện hữu của "khu vực chiến sự", đã miễn trừ Đức khỏi mọi trách nhiệm về cái chết của những công dân Mỹ trên tàu.[4] Trong khi chính xác là Lusitania được trang bị các bệ pháo như một phần của điều kiện cho các khoản vay của chính phủ cho việc đóng tàu, Giúp nó có thể chuyển đổi nhanh chóng thành một tàu buôn tuần dương vũ trang (AMC: Armed Merchant Cruiser) trong trường hợp có chiến tranh, bản thân những khẩu pháo chưa bao giờ được trang bị. Tuy nhiên, con tàu lại được đăng ký chính thức như một tàu buôn tuần dương vũ trang.[5] Số hàng hóa nó chở theo bao gồm 4.200.000 viên đạn súng trường, 1.250 vỏ đạn pháo rỗng, và 18 thùng kíp nổ,[6] tất cả đều được nêu lên trong bảng kê khai hàng hóa, nhưng số đạn nói trên không được hãng Cunard Line kê khai chính thức là đạn dược.[7] Nhiều giả thuyết khác nhau đã được đặt ra trong nhiều năm là nó đã chở theo một lượng lớn chất nổ không được khai báo, và đã bị kích nổ sau khi trúng phải ngư lôi, khiến con tàu bị chìm nhanh chóng,[8] nhưng điều này chưa bao giờ được chứng minh.
 |
Bài viết chủ đề hàng hải này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |
Tham khảo
sửa- ^ “The Sinking of the Lusitania | Causes of World War One”. Ralphmag.org. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 12 năm 2009. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2009.
- ^ “Lusitania - Murder on the Atlantic: DVD Reviews”. Web Wombat. ngày 1 tháng 4 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 10 năm 2009. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2009.
- ^ Halsey, Francis Whiting (1919). The Literary Digest History of the World War. Funk & Wagnalls. tr. 255.
- ^ “Sinking Justified, Says Dr. Dernburg; Lusitania a "War Vessel," Known to be Carrying Contraband, Hence Search Was Not Necessary.”, New York Times, tr. 4, ngày 9 tháng 5 năm 1915
- ^ Watson, Bruce (2006). Atlantic convoys and Nazi raiders. Greenwood. tr. 9. ISBN 0275988279.
- ^ Doswald-Beck, Louise (1995). San Remo Manual on International Law Applicable to Armed Conflicts at Sea. Cambridge University Press. tr. 124. ISBN 0521558646.
- ^ “Lusitania was Unarmed”, New York Times, ngày 15 tháng 5 năm 1915
- ^ Secret of the Lusitania: Arms find challenges Allied claims it was solely a passenger ship Daily Mail, 20 tháng 12 năm 2008
Đọc thêm
sửa- Bailey, Thomas A. "The Sinking of the Lusitania," The American Historical Review, Vol. 41, No. 1 (October 1935), pp. 54–73 in JSTOR
- Bailey, Thomas A. "German Documents Relating to the 'Lusitania'", The Journal of Modern History, Vol. 8, No. 3 (Sep., 1936), pp. 320–37 in JSTOR
- Bailey, Thomas A. and Paul B. Ryan. The Lusitania Disaster: An Episode in Modern Warfare and Diplomacy (1975)
- Ballard, Robert D., & Dunmore, Spencer. (1995). Exploring the Lusitania. New York: Warner Books.
- Doubleday, F.N. (1908). “A Trip On The Two Largest Ships”. The World's Work: A History of Our Time. XV: 9803–9810. Liên kết ngoài trong
|title=(trợ giúp);|ngày truy cập=cần|url=(trợ giúp) - Hoehling, A.A. and Mary Hoehling. (1956). The Last Voyage of the Lusitania. Maryland: Madison Books.
- Layton, J. Kent (2010). Lusitania: An Illustrated Biography, (Amberley Books).
- Layton, J. Kent (2007). Lusitania: An Illustrated Biography of the Ship of Splendor (Lulu Press).
- Layton, J. Kent (2009). Atlantic Liners: A Trio of Trios Lưu trữ 2007-02-25 tại Wayback Machine (Lulu Press, New Version)
- Layton, J. Kent (2005). Atlantic Liners: A Trio of Trios. CafePress Publishing.
- Ljungström, Henrik. Lusitania. The Great Ocean Liners Lưu trữ 2012-09-18 tại Wayback Machine.
- O'Sullivan, Patrick. (2000). The Lusitania: Unravelling the Mysteries. New York: Sheridan House.
- Preston, Diana. (2002). Lusitania: An Epic Tragedy. Waterville: Thorndike Press. Preston (2002 p 384)
- Simpson, Colin. LIFE (1972 p 58). The Lusitania Sinking.
- The Sunday Times, (2008) "Is The Riddle of The Lusitania About to be Solved?"
- Linda and Gary Cargill "Those Who Dream By Day"
- Timeline, The Lusitania Resource.
- Facts and Figures, The Lusitania Resource.
Liên kết ngoài
sửa
- The Sinking of the Lusitania Lưu trữ 2011-06-04 tại Wayback Machine Original reports from The Times
- The Home Port of RMS Lusitania – Lusitania.net
- RMSLusitania.info - passenger and crew lists, biographies, and deck plans of the Lusitania
- RMS Lusitania on the wrecksite
- CWGC record of Lt. Robert Matthews (Lusitania Passenger), reference only
- Clydebank Restoration Trust (Clydebank social and architectural history)
- Professor Joseph Marichal (Lusitania Passenger KIA WWI), reference only
- British Wreck Commissioner's Inquiry Lưu trữ 2007-04-30 tại Wayback Machine
- Lest We Forget Lưu trữ 2010-12-30 tại Wayback Machine Moving Passenger's Stories from the Lusitania
- Lusitania Home at Atlantic Liners.com
- Lusitania Information & photos Lưu trữ 2009-05-10 tại Wayback Machine
- Lusitania Passenger Stories Lưu trữ 2017-05-23 tại Wayback Machine
- Passport to Perdition The tragic story of Lusitania victim Thoms Silva.
- The Lusitania Memorial in Cobh Lưu trữ 2007-01-28 tại Wayback Machine
- Maritimequest RMS Lusitania Photo Gallery
- Photo of one of the Lusitania's salvaged propellers at Liverpool Maritime Museum
- The Fast Lusitania Lưu trữ 2010-12-23 tại Wayback Machine
- Welsh ballad about the sinking of the Lusitania
- “Lusitania”. Chris' Cunard Page. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 16 tháng 2 năm 2010.
- Lusitania sinking with photos from UK National Archives and BBC videos
- Some Original Documents from the British Admiralty, Room 40, regarding the sinking of the LUSITANIA Lưu trữ 2013-01-11 tại Archive.today: PhotoCopies from the The National Archives, Kew, Richmond, UK.