Phan Hồng Giang

nhà nghiên cứu, dịch giả Việt Nam

Phan Hồng Giang (1941 – 2022) là nhà nghiên cứu, dịch giả Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2012.

Nhà nghiên cứu, dịch giả
Phan Hồng Giang
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh
Nguyễn Đức Hân
Ngày sinh
(1941-03-02)2 tháng 3, 1941
Nơi sinh
Nghệ An
Mất
Ngày mất
10 tháng 9, 2022(2022-09-10) (81 tuổi)
Nơi mất
Hà Nội
Nơi cư trúHà Nội
Giới tínhnam
Quốc tịch Việt Nam
Đảng chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam
Nghề nghiệpnghiên cứu, dịch giả
Gia đình
Cha
Hoài Thanh
Vợ
Đào tạo
Học vịTiến sĩ khoa học ngữ văn
Lĩnh vựcvăn học
Sự nghiệp văn học
Thể loạinghiên cứu, dịch giả
Tác phẩm
  • Ghi chép về tác giả và tác phẩm (phê bình, tiểu luận)
  • Chung quanh một số vấn đề văn hóa nghệ thuật (phê bình, tiểu luận)
Giải thưởngDanh sách
Giải thưởng
Giải thưởng Nhà nước 2012
Văn học Nghệ thuật

Tiểu sử

sửa

Phan Hồng Giang tên khai sinh Nguyễn Đức Hân, sinh ngày 2 tháng 3 năm 1941 ở xã Nghi Trung, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.

Từ năm 1959 đến 1960, ông theo học tiếng Nga tại Đại học Ngoại ngữ Hà Nội. Từ năm 1960 đến 1964, ông là sinh viên Khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Moskva. Từ năm 1964 đến 1974, ông là biên tập viên Tạp chí Văn học, Tạp chí Tác phẩm mới. Từ năm 1974 đến 1986, ông là cán bộ Trường Viết văn Nguyễn Du (có 6 năm đi tu nghiệp tại Liên Xô cũ). Từ năm 1986 đến 1996, ông làm Trưởng phòng Biên tập Nhà xuất bản Văn học, Nhà xuất bản Thế giới (Ngoại văn cũ) rồi là Phó Giám đốc Nhà xuất bản Thế giới kiêm Tổng biên tập Tạp chí đối ngoại New Vietnam. Từ năm 1997 đến 2002, ông làm Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật, Ủy viên Hội đồng chính sách khoa học, công nghệ quốc gia. Từ năm 2002 đến 2006, ông là Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương. Ngoài ra, ông còn làm Giám đốc Trung tâm bồi dưỡng viết văn Nguyễn Du (2005 – 2007); Ủy viên Hội đồng Lý luận phê bình (1989 – 1995); Phó chủ tịch Hội đồng Văn học dịch (1995 – 2010) thuộc Hội Nhà văn Việt Nam. Ông là Tiến sĩ khoa học Ngữ văn.[1][2]

Ông là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam; hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1981.[1]

Ngày 10 tháng 9 năm 2022, ông qua đời tại nhà riêng, hưởng thọ 81 tuổi.[3]

Sự nghiệp

sửa

Phan Hồng Giang được xem là một chuyên gia hàng đầu về văn học Nga.[4] Ông là người đã có công dịch nhiều tác phẩm văn học kinh điển của Nga sang tiếng Việt như Truyện ngắn Chekhov, Đaghextan của tôi (Rasul Gamzatov), Cánh buồm đỏ thắm (Aleksandr Grin), Nàng Lika (Ivan Alekseyevich Bunin).[3]

Năm 2012, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật với cụm tác phẩm: Ghi chép về tác giả và tác phẩm (phê bình, tiểu luận); Chung quanh một số vấn đề văn hóa nghệ thuật (phê bình, tiểu luận).[5]

Tác phẩm chính

sửa
  • Sêkhov (1979)
  • Ghi chép về tác giả và tác phẩm (1996)
  • Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc (viết chung)
  • Chung quanh một số vấn đề văn hóa nghệ thuật (Phần I:2007, Phần II: 2018)
  • Văn hóa phi vật thể thành phố Hà Nội (Chủ biên,1999)
  • Đời sống văn hóa ở nông thôn đồng bằng sông Hồng và sông Cửu Long (Chủ biên, 2005)
  • Quản lý văn hóa Việt Nam trong tiến trình đổi mới và hội nhập quốc tế (Đồng chủ biên, 2013).

Dịch

sửa
  • Truyện ngắn Sê khov, 2 tập (1978 – 1979)
  • Ngày phán xử cuối cùng (1973)
  • Đaghestan của tôi, 2 tập (Bằng Việt dịch phần thơ,1979 – 1983)
  • Cánh buồm đỏ thắm (1983)
  • Một mình với mùa thu (1983)
  • Nàng Lika (1988)

Vinh danh

sửa

Giải thưởng văn học [1]

sửa
  • Bằng khen của Hội Nhà văn Liên Xô cho dịch giả có nhiều đóng góp giới thiệu văn học Xô Viết (1983).
  • Giải thưởng văn học dịch của Hội Nhà văn Việt Nam cho cuốn Đaghestan của tôi (1987).
  • Tặng thưởng cho dịch phẩm hay nhất của Nhà xuất bản Tác phẩm mới năm 1988 cho cuốn Nàng Lika.

Đời tư

sửa

Ông là con trai thứ của nhà phê bình văn học Hoài Thanh. Năm 1990, ông kết hôn với nhà biên kịch Hồng Ngát.[3]

Tham khảo

sửa
  1. ^ a b c “Dịch giả PHAN HỒNG GIANG”. baotangvanhoc.vn. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2024.
  2. ^ Thiên Điểu (10 tháng 9 năm 2022). “Nhà nghiên cứu Phan Hồng Giang - con thứ nhà phê bình Hoài Thanh - qua đời”. Tuổi trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 10 năm 2022. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2022.
  3. ^ a b c Hà Thu (10 tháng 9 năm 2022). “Nhà nghiên cứu Phan Hồng Giang qua đời”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2022.
  4. ^ Thủy Vũ (12 tháng 9 năm 2022). “Cuộc đời và sự nghiệp của dịch giả hàng đầu về văn học Nga Phan Hồng Giang”. danviet.vn. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2025.
  5. ^ “Quyết định của Chủ tịch Nước về việc tặng các Danh hiệu vinh dự Nhà nước” (Thông cáo báo chí). Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. 15 tháng 5 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2024.

Xem thêm

sửa