Pad Thái (tiếng Thái: ผัดไทย hay ผัดไท, tiếng Anh: pad thai hay phad thai) là món mì xào truyền thống của Thái Lan. Thành phần của món ăn gồm có mì gạo hoặc hủ tiếu xào với trứng, đậu phụ, thêm một chút ớt đỏ, bột me, nước mắm và đường thốt nốt. Đĩa pad được trộn cùng lạc rang giã nhỏ, tôm tươi hoặc khô, tỏi hoặc hẹ tây. Khi ăn, vắt thêm một chút chanh để tạo vị chua.[1] Một vài phiên bản pad Thái khác có thể có thêm giá đỗ, hẹ, cải củ hoặc củ turnip muối hay thậm chí là cua, mực, thịt lợn, thịt gà.

Pad Thái
Một đĩa pad Thái ở Chiang Mai
Tên khácPad thai, phad thai, phat thai
LoạiSợi
Xuất xứThái Lan
Ẩm thực quốc gia kết hợpẨm thực Thái Lan
Nhiệt độ dùngNóng
Thành phần chínhMì gạo khô, trứng, đậu phụ,
bột me, nước mắm, tôm tươi/khô, tỏi hoặc hẹ tây, ớt đỏ, đường thốt nốt, chanh, lạc

Lịch sử

sửa

Mặc dù các món từ mì sợi đã được du nhập vào Thái Lan từ Trung Quốc cách đây nhiều thế kỷ, nhưng tới khoảng giữa thế kỷ 20, pad Thái mới được phát minh ra.[2] Học giả Mark Padoongpatt[3] cho biết pad "không phải là một món truyền thống xuất hiện cách đây hàng trăm năm trong ẩm thực Thái Lan, mà nó được phát minh vào khoảng những năm 1930 khi tất cả tập trung vào phát triển đất nước,[4] món ăn được tạo ra với tên gọi Pad Thái để khơi dậy lòng yêu nước".[5]

Một số thông tin khác cho rằng món này có nguồn gốc từ Thế Chiến II khi Thái Lan thiếu hụt gạo do chiến tranh và lũ lụt. Để tiết kiệm, thủ tướng đương thời Plaek Phibunsongkhram đưa ra các chính sách khuyến khích ăn mì để thay thế.[6][7] Kết quả là một món ăn mới có tên sen chan pad thai ra đời. Trải qua thời gian, nó trở thành món pad Thái ngày nay.[8][9][10]

Tác giả chuyên về ẩm thực người Mỹ gốc Thái Kasma Loha-unchit không đồng tình với ý kiến này và đặt ra giả thuyết rằng món này thực tế là do những người Hoa nhập cư phát minh ra.[11] Các món mì sợi được du nhập vào hầu hết các nước Đông Nam Á từ những người nhập cư miền nam Trung Quốc trong thế kỷ 19-20. Loha-unchit khẳng định cộng đồng người Hoa ở đây nắm được khẩu vị của người miền trung Thái Lan và đã sáng tạo ra những món xào kèm gia vị chua cay mặn ngọt.[12]

Ít nhất từ năm 2001, chính phủ Thái Lan đã bắt đầu quảng bá pad Thái dưới dạng một kiểu "quyền lực mềm", tức sử dụng văn hoá để thu hút khách quốc tế.[13] Nước này "sáng lập ra tổ chức ẩm thực quốc gia Global Thai Restaurant Company, Ltd. với mục tiêu mở ít nhất 3000 nhà hàng Thái trên toàn cầu".[14] Kế hoạch có sự hợp tác của nhiều tổ chức chính phủ ở Thái Lan, kết quả là sau 17 năm, số nhà hàng mở được là gần gấp ba mục tiêu đề ra.[14]

Pad Thái xếp hạng năm trong danh sách bình chọn "50 món ăn ngon nhất thế giới" của tờ CNN Go vào năm 2011.[15]

Văn hóa đại chúng

sửa
  • Ngày 7 tháng 11 năm 2017, logo Google Doodle với món pad Thái xuất hiện trên trang chủ của Google tại Hoa Kỳ, Canada, Cuba, Thái Lan, Đài Loan, Uc, New Zealand, Israel, và một vài quốc gia khác ở châu Âu và Nam Mỹ.[16][17]

Hình ảnh

sửa

Xem thêm

sửa

Chú thích

sửa
  1. ^ “Pad Thai - ผัดไทยกุ้งสด”. thaitable.com. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 28 tháng 7 năm 2013.
  2. ^ “The Truth About Pad Thai”. BBC. 28 tháng 4 năm 2015.
  3. ^ Padoongpatt, Mark (tháng 9 năm 2017). Flavors of Empire: Food and the Making of Thai America. American Crossroads (Book 45) (ấn bản thứ 1). Berkeley: University of California Press. ISBN 9780520293748. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2019.
  4. ^ Mayyasi, Alex (7 tháng 11 năm 2019). “The Oddly Autocratic Roots of Pad Thai”. Gastro Obscura. Atlas Obscura. Truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2019.
  5. ^ Belle, Rachel (16 tháng 7 năm 2019). “Why there are so many Thai restaurants in Seattle”. My Northwest. KIRO Radio. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2019.
  6. ^ Pungkanon, Kupluthai (13 tháng 5 năm 2018). “All wrapped up and ready to go”. The Nation. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2018.
  7. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên obscura2
  8. ^ Tapia, Semina (15 tháng 8 năm 2011). “Thai National Foods”. Ifood.tv. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 2 năm 2013.
  9. ^ dgbrittany (12 tháng 10 năm 2020). “The History of Pad Thai: How the Amazing Dish Came to Be”. Thai Ginger (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2023.
  10. ^ ไพวรรณ์, กฤษดา. “วัฒนธรรมการกิน : กินแบบชาตินิยมสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม”. Official of Art and Culture: Muban Chombueng Rajabhat University (bằng tiếng Thái). Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 3 năm 2018. Truy cập ngày 15 tháng 3 năm 2018.
  11. ^ Quartz, Roberto A. Ferdman (17 tháng 4 năm 2014). “The Non-Thai Origins of Pad Thai”. The Atlantic (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2022.
  12. ^ “Pad Thai Recipe”. www.thaifoodandtravel.com. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2022.
  13. ^ Kelley, Ryan. “What Is Sportswashing (and Does It Work)?”. Freakonomics (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2022.
  14. ^ a b “The Surprising Reason that There Are So Many Thai Restaurants in America”. www.vice.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2022.
  15. ^ “Your pick: World's 50 most delicious foods”. CNN Go. 7 tháng 9 năm 2011. Bản gốc lưu trữ 11 Tháng mười một năm 2012. Truy cập 11 tháng Mười năm 2011.
  16. ^ “Doodles: Celebrating Pad Thai”. Google. ngày 7 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 7 tháng 11 năm 2017.
  17. ^ “What is Pad Thai & How to Cook Pad Thai?”. Truy cập 11 tháng 11 năm 2017.