Nguyễn Tiến Liêu

Nguyễn Tiến Liêu sinh năm 1938 tại Hà Tĩnh, sống tại Khánh Hòa, là nhạc sĩ Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2022.

Nhạc sĩ

Nguyễn Tiến Liêu
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Nguyễn Tiến Liêu
Ngày sinh	1938 (85–86 tuổi)
Nơi sinh	Kỳ Anh, Hà Tĩnh
Quốc tịch	Việt Nam
Đảng chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Nghề nghiệp	nhạc sĩ, nhạc công
Đào tạo	Trường Âm nhạc Việt Nam Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
Lĩnh vực	âm nhạc
Khen thưởng	Huân chương Quân công hạng Ba  Huân chương Kháng chiến hạng Nhất  Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất
Sự nghiệp âm nhạc
Bút danh	Nguyễn Minh Thiết Nguyễn Kỳ Anh Tiến Liêu Miên
Vai trò	nhạc sĩ, nhạc công
Tác phẩm	Khi tôi hát về Người Khúc ca đảo gió
Giải thưởng	Danh sách
Sự nghiệp quân sự
Thuộc	Quân đội nhân dân Việt Nam
Quân chủng	Tổng cục Chính trị Hải quân
Năm tại ngũ	1953 - 1998
Đơn vị	Đoàn Ca Múa Tổng cục Chính trị Học viện Hải quân
Giải thưởng
Giải thưởng Nhà nước 2022 Văn học Nghệ thuật

Tiểu sử

Nguyễn Tiến Liêu (bút danh Nguyễn Minh Thiết, Nguyễn Kỳ Anh, Tiến Liêu Miên) sinh năm 1938 tại huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh, trong một gia đình nho học, có truyền thống yêu nước và cách mạng.

Ông vào bộ đội tình nguyện từ năm 1953, lúc mới 15 tuổi, được biên chế vào Sư đoàn 304, trực tiếp chiến đấu chống Pháp ở mặt trận Trung Lào. Do có năng khiếu âm nhạc, các năm 1956-1958, ông được cử đi học các lớp violoncelle do Tổng cục Chính trị mở, đến năm 1963-1965, ông tiếp tục học tại Trường Âm nhạc Việt Nam, các năm 1977-1981, ông theo học chuyên ngành Âm nhạc tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội.

Nguyễn Tiến Liêu từng công tác ở nhiều đơn vị trong quân đội: Đoàn Văn công Quân khu IV; Đoàn Ca Múa Tổng cục Chính trị; Đoàn Văn công Quân đội Nam Bộ; Đoàn Văn công Bộ Tư lệnh Hải quân; Trợ lý văn hóa, văn nghệ của Học viện Hải quân tại Nha Trang. Công việc chính mà ông đảm nhận là nhạc công chơi đàn violoncelle trong dàn nhạc.

Ông là đảng viên được nhận huy hiệu 55 năm tuổi Đảng. Hiện ông nghỉ hưu tại Nha Trang, Khánh Hòa.

Sự nghiệp

Sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Tiến Liêu gắn liền với các chủ đề chính: Đảng, Bác Hồ, người chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam.

Con đường sáng tác âm nhạc của ông bắt đầu từ năm 1981, khi ông được cử về làm Trợ lý văn hóa văn nghệ của Học viện Hải quân. Những ca khúc đầu tiên được ông sáng tác để phục vụ việc dàn dựng, biểu diễn của đoàn nghệ thuật Học viện. Đến nay, ông đã có khoảng 500 ca khúc, nhiều bài hát trong số này đã được phát thường xuyên trên Đài Phát thanh và Đài Truyền hình Việt Nam.

Những ca khúc viết về Bác Hồ của Nguyễn Tiến Liêu là những ca khúc có ấn tượng và thành công hơn cả. Hầu hết các ca khúc đều có tiết tấu âm nhạc vừa phải, sâu lắng, mang cảm xúc tự hào, thành kính, thiết tha, mong nhớ. Lời của các ca khúc do ông tự sáng tác hay phổ thơ của các tác giả khác đều thể hiện sự dung dị, gần gũi, thân thương trong từng hình ảnh, câu ca để khắc họa bóng dáng của Bác. Một số ca khúc đáng chú ý: "Khi tôi hát về Người", "Nhớ ngày Bác đến thăm", "Hương cau quê Bác", "Trồng cây - trồng người", "Nhớ người thầy xưa", "Rừng cây của Bác", "Người đánh thức ban mai", "Hồi ức về Người"… Một số ca khúc tiêu biểu khác của ông: “Hoa thắm dâng Đảng”, “Lá thư gửi từ đảo nhỏ”, “Lời ru của cha”, “Biển lặng”, “Ca khúc Xứ Trầm Hương”… Về khí nhạc ông có: “Khúc ngẫu hứng biển” cho đàn violoncelle và piano.

"Tôi vinh dự có 3 lần được trực tiếp gặp Bác Hồ. Chính điều này đã hun đúc niềm cảm xúc của cá nhân tôi đối với Bác và cũng là một lợi thế khi tôi viết các ca khúc về Bác"

Nhạc sĩ Nguyễn Tiến Liêu,

Là người đa tài, Nguyễn Tiến Liêu không chỉ say mê sáng tác nhạc, ông còn làm rất nhiều thơ và có những bài hay như: “Mưa và nỗi nhớ trung đoàn”, “Chiều nay nghe em hát”, “Lời ru của cha”… Ông cũng sáng tác hàng ngàn bài thơ châm biếm đã đăng ở nhiều báo khác nhau (hiện chưa tập hợp và in thành sách).

Ông là người đầu tiên của thành phố Nha Trang đến với thơ haiku-Việt, sau đó ông là người gây dựng, sáng lập ra Câu lạc bộ Thơ haiku-Việt Nha Trang. Hiện ông có khoảng trên 200 bài thơ haiku.

Ông đã xuất bản 3 tập ca khúc, gồm: Tôi có một tình yêu (2008, NXB Âm nhạc Việt Nam), Giọt đàn nghiêng (2013, NXB Âm nhạc Việt Nam), Những ca khúc về Đảng và Bác Hồ (2016, NXB Thanh Hoá).

Ông đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Ba, Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba.

Năm 2022, ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật với các ca khúc: "Khi tôi hát về Người", "Khúc ca đảo gió".

Tác phẩm chính

Ca khúc

• "Khi tôi hát về Người",
• "Khúc ca đảo gió"
• "Nhớ ngày Bác đến thăm",
• "Hương cau quê Bác",
• "Trồng cây - trồng người",
• "Nhớ người thầy xưa",
• "Rừng cây của Bác",
• "Người đánh thức ban mai",
• "Hồi ức về Người"
• “Hoa thắm dâng Đảng”,
• “Lá thư gửi từ đảo nhỏ”,
• “Lời ru của cha”,
• “Biển lặng”,
• “Ca khúc Xứ Trầm Hương”…

Khí nhạc:

• “Khúc ngẫu hứng biển” cho đàn violoncelle và piano.

Tập ca khúc

• Tôi có một tình yêu (2008, NXB Âm nhạc Việt Nam),
• Giọt đàn nghiêng (2013, NXB Âm nhạc Việt Nam),
• Những ca khúc về Đảng và Bác Hồ (2016, NXB Thanh Hoá).

Giải thưởng

• Giải Ba Hội Nhạc sĩ Việt Nam (năm 1983) cho ca khúc "Khi tôi hát về Người"
• Giải Nhì (không có giải nhất) Cuộc thi sáng tác ca khúc về hình ảnh người chiến sĩ biên phòng do Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức, cho ca khúc "Khúc ca đảo gió" (sáng tác năm 2003).
• Giải khuyến khích Hội Nhạc sĩ Việt Nam (năm 2008) cho ca khúc "Lời Người bên sông" (thơ Lê Bá Dương).

Khen thưởng

• Huy hiệu 55 năm tuổi Đảng
• Huân chương Quân công hạng Ba
• Huân chương Kháng chiến hạng Nhất
• Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba.

Vinh danh

• Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật (2022)

Xem thêm

• Giải thưởng Nhà nước
• Giải thưởng Nhà nước đợt V (2022)