Wikipedia

Nguyễn Thị Ngọc Bảo

con gái của Nguyễn Kim, thứ phi của chúa Trịnh Kiểm

Nguyễn Thị Ngọc Bảo (chữ Hán: 阮氏玉寶, ? - 29 tháng 9, 1586), là thứ phi của Minh Khang Thái vương Trịnh Kiểm, vị chúa đầu tiên của dòng họ Trịnh trong lịch sử Việt Nam.

Từ Nghi Vương Thái phi
慈儀王太妃
Vương phi chúa Trịnh
Thông tin chung
Sinh?
huyện Gia Miêu, Thanh Hóa
Mất1586
Thăng Long
An tánglàng Nguyệt Áng (huyện Lôi Dương), Thanh Hóa
Phu quânTrịnh Thế Tổ
Hậu duệ
Thụy hiệu
Từ Nghi Vương Thái phi (慈儀王太妃)
Tước hiệu
  • Minh Phúc vương phi (明福王妃)
  • Vương Thái phi (王太妃)
  • Quốc mẫu (國母)
  • Quốc Thái mẫu (國太母)
Hoàng tộc
Thân phụNguyễn Triệu Tổ
Thân mẫuThứ phu nhân họ Đỗ

Tiểu sử

sửa

Bà Nguyễn Thị Ngọc Bảo nguyên quán ở Gia Miêu ngoại trang, huyện Tống Sơn, xứ Thanh Hoa[1], là con gái trưởng của đức Chiêu Huân Tĩnh công Nguyễn Kim[2], người lãnh đạo ban đầu của phong trào chống Mạc và khôi phục triều Lê. Không rõ bà chào đời vào năm nào. Theo gia phả họ Nguyễn ở Bồng Trung thì mẹ ruột của bà là người họ Đỗ.

Sau khi trưởng thành, bà được đem gả cho ông Trịnh Kiểm, một tướng lĩnh dưới quyền của Nguyễn Kim, dù khi đó Trịnh Kiểm đã có vợ là bà Lại Thị Ngọc Trân sinh ra con trưởng Trịnh Cối. Thông qua cuộc hôn nhân, Trịnh Kiểm từng bước thăng tiến trong triều đình nhà Lê, đạt tới chức Đại tướng quân, Dực quận công năm 1539, chỉ đứng dưới Nguyễn Kim trong hàng các võ tướng[3].

Năm 1545, Nguyễn Kim bị hàng tướng nhà Mạc là Dương Chấp Nhất hạ độc giết chết[4]. Trước khi mất, Nguyễn Kim giao lại binh quyền cho con rể là Trịnh Kiểm[5]. Sau khi nắm được quyền hành, Trịnh Kiểm tìm cách hãm hại con trưởng của Nguyễn Kim là Lãng quốc công Nguyễn Uông để trừ mối hậu hoạn, lại định hại cả người con thứ là Nguyễn Hoàng. Nguyễn Hoàng lo sợ, cầu xin riêng với bà Ngọc Bảo nhờ nói giùm Trịnh Kiểm cho mình vào trấn giữ đất Thuận Hóa vừa khôi phục từ tay nhà Mạc. Năm 1558, Trịnh Kiểm mới chấp thuận vào Nguyễn Hoàng vào ở đất Thuận Hóa, về sau dần lớn mạnh, mở đầu cho sự nghiệp 9 đời chúa Nguyễn ở Nam Hà[6].

Năm 1550, bà Ngọc Bảo sinh cho Trịnh Kiểm một người con trai, và đây chính là Bình An vương Trịnh Tùng sau này. Ngày 24 tháng 3 năm 1570, Trịnh Kiểm qua đời, con trưởng là Trịnh Cối (do bà Lại Thị Ngọc Trân sinh ra) lên nối giữ binh quyền. Trịnh Tùng không chịu phục, bèn cử binh chống lại, cuối cùng trục xuất được Trịnh Cối, mà nắm lấy được chính quyền nhà Lê, mở ra thời kỳ vua Lê, chúa Trịnh.

Ngày 17 tháng 8 ÂL niên hiệu Quang Hưng triều vua Lê Thế Tông, tức 29 tháng 9 năm 1586, phủ đệ của Trịnh Tùng tại An Trường gặp phải hỏa hoạn, bà Ngọc Bảo bị chết trong đám cháy. Được truy tặng là Vương thái phi (王太妃), thụy hiệu Từ Nghi (慈儀)[7].

Gia quyến

sửa

Xem thêm

sửa

Tham khảo

sửa
  • Lịch triều hiến chương loại chí, tập 1, 2, Nhà xuất bản giáo dục, 2007.
  • Hội đồng trị sự Nguyễn Phúc Tộc (1995), Nguyễn Phúc Tộc thế phả, Nhà Xuất bản Thuận Hóa.
  • Trịnh Như Tẩu (1933), Trịnh gia chính phả

Chú thích

sửa
  1. ^ Nay thuộc xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa
  2. ^ Trịnh gia chính phả, trang 88
  3. ^ Lịch triều hiến chương loại chí, tập 1, 2007, các trang 250-251.
  4. ^ Đại Việt thông sử, sách đã dẫn, trang 348
  5. ^ Trịnh gia chính phả, trang 13
  6. ^ Nguyễn Phước tộc thế phả, trang 105
  7. ^ Nguyễn Phước tộc thế phả, trang 108
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nguyễn_Thị_Ngọc_Bảo&oldid=71368448”