Kurt Gödel (28 tháng 4 năm 190614 tháng 1 năm 1978) là một nhà toán họclogic học nổi tiếng người Áo, người đã được tờ tạp chí danh tiếng Time bình chọn là một trong 100 người có tầm ảnh hưởng nhất thế kỷ 20.[1]

Kurt Gödel
Kurt Gödel
Sinh28 tháng 4, 1906
Brno, Áo-Hung
Mất14 tháng 1, 1978
Princeton, New Jersey
Trường lớpĐại học Viên
Nổi tiếng vìCác định lý bất toàn của Gödel
Giải thưởngGiải thưởng Albert Einstein (1951)
Sự nghiệp khoa học
NgànhToán học
Nơi công tácViện Nghiên cứu Cao cấp Princeton
Người hướng dẫn luận án tiến sĩHans Hahn

Ông là tác giả của một định lý nổi tiếng trong toán học: "Định lý bất toàn" (incompleteness theorem), là một định lý được giới khoa học so sánh với thuyết tương đối của Einsteinnguyên lý bất định của Heisenberg. Định lý này khẳng định rằng bất kì một hệ tiên đề hình thức độc lập nào đủ mạnh để miêu tả số học cũng hàm chứa những mệnh đề không thể khẳng định mà cũng không thể phủ định. Được chứng minh vào năm 1930 và công bố một năm sau đó, định lý này đã đập tan niềm tin tuyệt đối của các nhà toán học vào sức mạnh của các công cụ hình thức vốn được đề xuất bởi David Hilbert và các cộng sự nhằm loại bỏ những mâu thuẫn và nghịch lý ra khỏi toán học.

Tiểu sử

sửa

Thời trẻ

sửa

Ông sinh ngày 28 tháng 4 năm 1906 tại Brünn, một trung tâm công nghiệp của Đế quốc Áo-Hung (nay là thành phố Brno của Cộng hòa Séc).

Tại Wien

sửa

Tại Princeton

sửa

Ông giảng dạy toán họcĐại học Princeton (Hoa Kỳ) từ năm 1953.

 
Gödel và Einstein tại IAS (1950)

Cuối đời

sửa

Ông sống rất sạch sẽ, thậm chí có tin đồn rằng ông mất năm 1978 vì ông sợ không dám ăn thức ăn trong bát đĩa mà ông nghi là chưa sạch. Gödel mắc bệnh hoang tưởng, luôn nghi ngờ có người âm mưu, đầu độc ông.

Định lý Gödel

sửa

Tác phẩm

sửa
  • Über formal unentscheidbare Sätze der Principia Mathematica und verwandter Systeme, Monatshefte für Mathematik und Physik, vol. 38 (1931) [1] Lưu trữ 2006-07-05 tại Wayback Machine
  • The Consistency of the Axiom of Choice and of the Generalized Continuum Hypothesis with the Axioms of Set Theory. Princeton University Press, Princeton, NJ. (1940)
  • Rotating Universes in General Relativity Theory (1950)

Tham khảo thêm

sửa
  • Dawson, John W. Logical dilemmas: The life and work of Kurt Gödel. A K Peters. ISBN 1-56881-025-3
  • Depauli-Schimanovich, Werner, & Casti, John L. Gödel: A life of logic. Perseus. ISBN 0-7382-0518-4
  • Goldstein, Rebecca (2005). Incompleteness: The Proof and Paradox of Kurt Godel (Great Discoveries). W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-05169-2
  • Hofstadter, Douglas. Gödel, Escher, Bach. ISBN 0-465-02656-7
  • Nagel, Ernst, & Newman, James R. Gödel's Proof. New York University Press. ISBN 0-8147-5816-9
  • Wang, Hao (1996). A logical journey: From Gödel to philosophy. Cambridge, MA: MIT Press.
  • Yourgrau, Palle (2004). A World Without Time: The Forgotten Legacy of Gödel and Einstein. Basic Books. ISBN 0-465-09293-4
  • Yourgrau, Palle (1999). Gödel Meets Einstein: Time Travel in the Gödel Universe. Open Court. ISBN 0-8126-9408-2

Liên kết ngoài

sửa

Xem thêm

sửa

Tham khảo

sửa
  1. ^ Hofstadter, Douglas. “Mathematician KURT GODEL”. TIME. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2021.

Liên kết ngoài

sửa