Eta Carinae
Eta Carinae (η Carinae, η Car) từng được biết đến với tên gọi Eta Argus, là một hệ sao trong chòm sao Thuyền Để, ở khoảng cách 7.500 năm ánh sáng. Hệ sao chứa ít nhất hai ngôi sao có độ sáng gấp 5 triệu lần Mặt Trời. Hai ngôi sao chính có quỹ đạo lệch tâm với chu kỳ khoảng 5.5 năm.
Ảnh của Kính viễn vọng không gian Hubble cho thấy Eta Carinae và tinh vân lưỡng cực Homunculus bao quanh các ngôi sao. Tinh vân Homunculus một phần đã được hình thành trong sự suy sụp của sao Eta Carinae, ánh sáng của nó tiến gần đến Trái Đất vào năm 1843. Eta Carinae xuất hiện như một đốm trắng nằm gần trung tâm của bức ảnh, nơi hai thùy của tinh vân Homunculus tiếp cận. | |
Dữ liệu quan sát Kỷ nguyên J2000 Xuân phân J2000 | |
---|---|
Chòm sao | Thuyền Để |
Xích kinh | 10h 45m 03.591s[1] |
Xích vĩ | −59° 41′ 04.26″[1] |
Cấp sao biểu kiến (V) | −0.8 to 7.9[2] (4.ngày 6 tháng 2 năm 2012)[3] |
Các đặc trưng | |
Kiểu quang phổ | BIae-0 / OI[4] |
Chỉ mục màu U-B | -0.45 |
Chỉ mục màu B-V | 0.61 |
Kiểu biến quang | LBV[2] & hệ sao đôi |
Trắc lượng học thiên thể | |
Vận tốc xuyên tâm (Rv) | −25.0[1] km/s |
Chuyển động riêng (μ) | RA: −7.6[1] mas/năm Dec.: 1.0[1] mas/năm |
Cấp sao tuyệt đối (MV) | -7 (nay) |
Chi tiết | |
Khối lượng | 120 / 30[5] M☉ |
Bán kính | ~240[6][n 1] / 24[4] R☉ |
Độ sáng | 5,000,000 / 1,000,000[4] L☉ |
Nhiệt độ | ~15,000[7] / 37,200[4] K |
Tuổi | ~ <3 × 106 năm |
Tên gọi khác | |
Trong đó ngôi sao chủ là một ngôi sao sao cực kỳ bất thường, tương đồng với sao biến quang màu xanh lam (LBV - luminous blue variable) mà ban đầu có khối lượng khoảng 150 M☉(khối lượng mặt trời), trong khi nó đã mất đi ít nhất là 30M☉. Ngôi sao thứ hai được sếp vào sao loại A, khối lượng gấp 30 đến 80 Mặt Trời.
Hệ Eta Carinae được bao quanh trong tinh vân Homunculus, đến lượt tinh vân này lại là một phần của tinh vân Carina lớn hơn nhiều, và hiện đang có một độ sáng bolometric kết hợp của hơn năm triệu lần mặt trời.[5]
Ở độ xích vĩ −59° 41′ 04.26″ Eta Carinae là một sao quanh trục cực nam Trái Đất, nên không thể nhìn thấy được từ phía bắc từ vĩ độ 30°B và phía nam quanh vùng cực vĩ tuyến 30°N. Do khối lượng và các giai đoạn của cuộc sống của nó, người ta dự kiến nó sẽ phát nổ như một siêu tân tinh hoặc hypernova trong tương lai gần thiên văn học.
Chú thích
sửa- ^ The mass is so high that there is no clearly defined boundary between the star and the surrounding nebula. The effective temperature and radius correspond to a position where τ(ross) is around unity.
Tham khảo
sửa- ^ a b c d e “SIMBAD query result: V* eta Car – Variable Star”. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2008.—some of the data is located under "Measurements"
- ^ a b “GCVS Query=Eta+Car”. General Catalogue of Variable Stars @ Sternberg Astronomical Institute, Moscow, Russia. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2010.
- ^ Fernández Lajús, Eduardo (ngày 19 tháng 12 năm 2011). “Optical monitoring of Eta Carinae”. Universidad Nacional de La Plata. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2011.
- ^ a b c d “The Binarity of η Carinae Revealed from Photoionization Modeling of the Spectral Variability of the Weigelt Blobs B and D”. The Astrophysical Journal. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2012.—some of the data is located under "Measurements".
- ^ a b doi:10.1016/j.newast.2008.04.003
Hoàn thành chú thích này - ^ doi:10.1017/S1743921310009890
Hoàn thành chú thích này - ^ doi:10.1086/426885
Hoàn thành chú thích này - ^ “VIZIER Details for Eta Carinae in Gould's Uranomatria Argentina”. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Truy cập ngày 14 tháng 2 năm 2011.
Liên kết ngoài
sửa- Goddard Media Studios NASA Missions Take an Unparalleled Look into Superstar Eta Carinae
- Fernández-Lajús, Eduardo. “Optical monitoring of Eta Carinae”. Facultad de Ciencias Astronómicas y Geofísicas, Universidad Nacional de La Plata, Argentina. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2014.
- Eta Carinae profile at Solstation
- X-ray Monitoring by RXTE
- The 2003 Observing Campaign Lưu trữ 2006-03-19 tại Wayback Machine
- AAVSO comparison chart Lưu trữ 2019-12-22 tại Wayback Machine
- ESO: Highest Resolution Image of Eta Carinae including photos and animation