Chi Tinh tinh
Chi Tinh tinh (Pan) bao gồm 2 loài đang tồn tại là tinh tinh và bonobo, sinh sống ở Tây và Trung Phi. Ranh giới địa lý giữa 2 loài này là sông Congo. Về mặt phân loại học, hai loài này được gọi chung là panins;[3][4] tuy nhiên trong ngôn ngữ thông dụng, cả hai loài thường cùng được gọi bằng tên chung là tinh tinh.
| Tinh tinh và bonobo[1] | |
|---|---|
| Khoảng thời gian tồn tại: Thượng Tân giữa – hiện nay | |
_and_male_bonobo_(right).jpg)
| |
| Các thành viên của chi Pan: tinh tinh (trái) và bonobo (phải) | |
Phân loại khoa học 
| |
| Vực: | Eukaryota |
| Giới: | Animalia |
| Ngành: | Chordata |
| nhánh: | Mammaliaformes |
| Lớp: | Mammalia |
| Bộ: | Primates |
| Phân bộ: | Haplorhini |
| Thứ bộ: | Simiiformes |
| Họ: | Hominidae |
| Phân họ: | Homininae |
| Tông: | Hominini |
| Phân tông: | Panina |
| Chi: | Pan Oken, 1816 |
| Loài điển hình | |
| Simia troglodytes Johann Friedrich Blumenbach, 1776 | |
| Các loài | |
_distribution_map.svg)
| |
| Địa bàn sinh sống của Pan troglodytes (tinh tinh thường) và Pan paniscus (bonobo, màu đỏ) | |
| Các đồng nghĩa | |
| |
Tham khảo
sửa- Groves, Colin (16 tháng 11 năm 2005). Wilson, D. E. và Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, xuất bản lần thứ 3, 182-183, Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-8221-4.
- Goodall, Jane (1986). The Chimpanzees of Gombe: Patterns of Behavior. ISBN 0-674-11649-6.
- Tinh tinh là người, nghiên cứu gen cho là như vậy Lưu trữ 2006-02-21 tại Wayback Machine. New Scientist. URL truy nhập ngày 24-02-2006.
- McBrearty, S., N. G. Jablonski (01-09-2005). "First fossil chimpanzee". Nature 437: 105-108. Entrez PubMed 16136135.
- Pickrell, John. (24-09-2002). Người, tinh tinh không có quan hệ họ hàng gần như người ta nghĩ?. National Geographic.
- ^ Groves, Colin (16 tháng 11 năm 2005). Wilson D. E. và Reeder D. M. (chủ biên) (biên tập). Mammal Species of the World . Nhà xuất bản Đại học Johns Hopkins. tr. 182–3. ISBN 0-801-88221-4.
- ^ Wood, B.; và đồng nghiệp (2013). Wiley-Blackwell Encyclopedia of Human Evolution . ISBN 978-1-1186-5099-8.
- ^ Muehlenbein, M. P. (2015). Basics in Human Evolution. Elsevier Science. tr. 114–115. ISBN 9780128026526.
- ^ “Bonobo anatomy reveals stasis and mosaicism in chimpanzee evolution, and supports bonobos as the most appropriate extant model for the common ancestor of chimpanzees and humans”. nature.com. ngày 4 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2019.
Xem thêm
sửaLiên kết ngoài
sửa
Tư liệu liên quan tới Pan tại Wikimedia Commons
Dữ liệu liên quan tới Chimpanzee tại Wikispecies- Tinh tinh: Tóm tắt cuộc sống hoang dã của Quỹ động vật hoang dã châu Phi
- Tinh tinh trực tuyến Lưu trữ 2006-09-25 tại Wayback Machine
- Kanyawara Blog về tinh tinh từ Uganda (trung tâm nghiên cứu nhân loại học sinh học của trường Harvard)
- Tinh tinh-thú cảnh Lưu trữ 2009-02-28 tại Wayback Machine (trong SaveTheChimps.org)
- Nói chuyện với tinh tinh
- Trung tâm tinh tinh Jane Goodall
