Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Ukraina

lãnh đạo trên thực tế của Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina

Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina (tiếng Ukraina: Перший Секретар ЦК КПУ, tiếng Nga: Первый Секретарь ЦК КПУ) là một lãnh đạo đảng của nhánh tại CHXHCNXV Ukraina của Đảng Cộng sản Liên Xô. Tên của chức vụ được thay đổi trong suốt lịch sử giữa Bí thư thứ nhất và Tổng Bí thư.

Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
Первый Секретарь ЦК КПУ
Перший Секретар ЦК КПУ
Quan chức cuối cùng
Stanislav Hurenko

23 tháng 6 năm 1990 – 30 tháng 8 năm 1991
Ban Chấp hành Đảng Cộng sản Ukraina
Kính ngữĐồng chí Bí thư thứ nhất
Cương vịLãnh đạo đảng (cấp nước cộng hòa)
Thành viên củaBộ Chính trị
Ban Bí thư
Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô
Dinh thựphố Bankova
Trụ sởKyiv, CHXHCNXV Ukraina
Bổ nhiệm bởiBan Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
Tuân theoĐiều lệ đảng
Thành lập
  • Bí thư Ban Tổ chức:
    20 tháng 4 năm 1918
  • Bí thư:
    12 tháng 7 năm 1918
  • Bí thư thứ nhất:
    23 tháng 11 năm 1920
    • Tổng Bí thư:
      20 tháng 3 năm 1925 – 23 tháng 1 năm 1934
Người đầu tiên giữ chứcMykola Skrypnyk
Bí thư Ban Tổ chức
Georgy Pyatakov
Bí thư thứ nhất
Người cuối cùng giữ chứcStanislav Gurenko
Bí thư thứ nhất
Bãi bỏ30 tháng 8 năm 1991[1]
Kế vị
Cấp phóBí thư thứ hai Đảng Cộng sản Ukraina

Bí thư là nhà lãnh đạo trên thực tế của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina thông qua Điều 6 Hiến pháp Liên Xô, điều này ghi Đảng Cộng sản Liên Xô là "lực lượng lãnh đạo và chỉ đạo của xã hội Xô viết". Những quyền hạn này đã bị thu hồi khi sửa đổi Điều 6 vào ngày 24 tháng 10 năm 1990 nhằm loại bỏ sự độc quyền về quyền lực của Đảng Cộng sản.[2]

Bí thư thứ nhất được bầu tại phiên họp toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương, trong khi mỗi Ban Chấp hành Trung ương của Đảng Cộng sản Ukraina được bầu tại một kỳ Đại hội Đảng. Bí thư phục vụ lâu nhất là Volodymyr Shcherbytsky[3] với khoảng 17 năm.

Thay đổi tên gọi

sửa
  • 1918–1920 Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
  • 1920–1921 Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
  • 1921–1921 Bí thư chịu trách nhiệm Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
  • 1921–1925 Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
  • 1925–1934 Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
  • 1934–1991 Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina

Phạm vi lịch sử

sửa

Chức vụ Bí thư được bầu bởi một phiên họp toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina bắt đầu từ tháng 7 năm 1918. Cho đến năm 1920, đó là một chức vụ duy nhất của Ban Bí thư Ban chấp hành Trung ương. Năm 1920, Nikolay Bestchetvertnoi bị cách chức bí thư và Ban lâm thời của Ban Chấp hành Trung ương đã bầu Stanislav Kosior làm Bí thư Đảng.

Sau đó vào năm 1920, chức vụ Bí thư thứ hai được thực thi với tư cách là cấp phó của Bí thư thứ nhất. Năm 1921 sau khi Vyacheslav Molotov bị cách chức Bí thư thứ nhất, ông được thay thế bằng Feliks Kon với tư cách là Bí thư chịu trách nhiệm. Kon trở thành quan chức đảng duy nhất có chức danh như vậy, giữ cho đến cuối năm 1921. Bắt đầu từ năm 1921, bên cạnh Bí thư thứ nhất và Bí thư thứ hai, một số bí thư bổ sung đã được bầu, người đầu tiên là Stanislav Kosior.

Vào tháng 3 năm 1925, theo một tuyên bố của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina, chức vụ do Emanuil Kviring nắm giữ đổi tên thành Tổng Bí thư. Chưa đầy một tháng sau, một hội nghị toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina đã bầu lại lãnh đạo đảng Lazar Kaganovich với chức danh mới. Vào tháng 1 năm 1934, Stanislav Kosior được bầu làm Bí thư thứ nhất, trở lại với cái tên cũ, nó được giữ cho đến khi Liên Xô tan rã.

Từ năm 1927 đến 1930, Đảng Cộng sản Ukraina cũng có các chức vụ của một ứng cử viên vào Ban bí thư. Giữa năm 1931 và 1932, có các bí thư cho các loại hình ngành nghề cụ thể cũng như bí thư riêng cho Donbas (Ivan Akulov). Vào tháng 6 năm 1937, chức vụ Bí thư thứ ba được thực hiện cho đến tháng 1 năm 1949. Vào tháng 5 năm 1940, thông lệ bầu bí thư cho ngành được phân công cụ thể đã được đổi mới và tiếp tục trong suốt Thế chiến thứ hai, cho đến khi có kế hoạch tiếp theo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina vào tháng 1 năm 1949.

Cho đến trước năm 1952, Đảng Cộng sản Ukraina chính thức được gọi là Đảng Cộng sản (Bolshevik) Ukraina (CP(b)U).

Danh sách bí thư thứ nhất

sửa
Số Ảnh Tên[4] Nhiện kỳ Bí thư
thứ hai
Đại hội[5]
Nhậm chức Bãi chức Thời gian tại nhiệm
1Georgy Pyatakov
(1890–1937)
12 tháng 7 năm 19189 tháng 9 năm 191859 ngàyKhông1
2Serafima Hopner
(1880–1966)
9 tháng 9 năm 191822 tháng 10 năm 191843 ngàyKhông1
3Emanuel Kviring
(1888–1937)
23 tháng 10 năm 19186 tháng 3 năm 1919134 ngàyKhông2
(1)Georgy Pyatakov
(1890–1937)
6 tháng 3 năm 191930 tháng 5 năm 191985 ngàyKhông3
4Stanislav Kosior
(1889–1939)
30 tháng 5 năm 191910 tháng 12 năm 1919194 ngàyKhông3
Rafail Farbman
(1893–1966)
Acting
10 tháng 12 năm 191923 tháng 3 năm 1920104 ngàyKhông3
5Nikolay Bestchetvertnoi
(1895–1937)
23 tháng 3 năm 192025 tháng 3 năm 19202 ngàyKhông4
Stanislav Kosior
(1889–1939)
Acting
25 tháng 3 năm 192017 tháng 10 năm 1920206 ngàyKhông4
6Vyacheslav Molotov
(1890–1986)
23 tháng 11 năm 192022 tháng 3 năm 1921119 ngàyDmitriy Lebed5
Feliks Kon
(1864–1941)
Acting
22 tháng 3 năm 192113 tháng 12 năm 1921266 ngàyDmitriy Lebed5
7Dmitry Manuilsky
(1883–1959)
14 tháng 12 năm 192110 tháng 4 năm 19231 năm, 117 ngàyDmitriy Lebed6
(3)Emanuel Kviring
(1888–1937)
10 tháng 4 năm 19237 tháng 4 năm 19251 năm, 362 ngàyDmitriy Lebed
Aleksei Medvedev
Ivan Klimenko
7
8
8Lazar Kaganovich
(1893–1991)
7 tháng 4 năm 192514 tháng 7 năm 19283 năm, 98 ngàyIvan Klimenko
Aleksei Medvedev
8
9
10
(4)Stanislav Kosior
(1889–1939)
14 tháng 7 năm 192827 tháng 1 năm 19389 năm, 197 ngàyAleksei Medvedev
Lavrentiy Kartvelishvili
Vasiliy Stroganov
Mendel Khatayevich
Pavel Postyshev
Mendel Khatayevich
Sergei Kudryavtsev
10
11
12
13
Nikita Khrushchev
(1894–1971)
Acting
27 tháng 1 năm 193818 tháng 6 năm 1938142 ngàyMykhailo Burmystenko
(quyền)
13
9Nikita Khrushchev
(1894–1971)
18 tháng 6 năm 19383 tháng 3 năm 19478 năm, 258 ngàyDemyan Korotchenko13
14
(8)Lazar Kaganovich
(1893–1991)
3 tháng 3 năm 194726 tháng 12 năm 1947298 ngàyDemyan Korotchenko15
(9)Nikita Khrushchev
(1894–1971)
26 tháng 12 năm 194716 tháng 12 năm 19491 năm, 355 ngàyLeonid Melnikov15
16
10Leonid Melnikov
(1906–1981)
16 tháng 12 năm 19494 tháng 6 năm 19533 năm, 170 ngàyAleksei Kirichenko16
17
11Alexei Kirichenko
(1908–1975)
4 tháng 6 năm 195326 tháng 12 năm 19574 năm, 205 ngàyNikolai Podgorny17
18
19
12Nikolai Podgorny
(1903–1983)
26 tháng 12 năm 19572 tháng 7 năm 19635 năm, 188 ngàyLeontiy Naidek
Ivan Kazanets
19
20
21
13Petro Shelest
(1908–1996)
2 tháng 7 năm 196325 tháng 5 năm 19728 năm, 328 ngàyNikolai Sobol
Oleksandr Liashko
Ivan Lutak
21
22
23
14Volodymyr Shcherbytsky
(1918–1990)
25 tháng 5 năm 197228 tháng 9 năm 198917 năm, 95 ngàyIvan Lutak
Ivan Sokolov
Oleksiy Titarenko
Vladimir Ivashko
23
24
25
26
15Vladimir Ivashko
(1932–1994)
28 tháng 9 năm 198923 tháng 6 năm 1990299 ngàyStanislav Hurenko27
16Stanislav Hurenko
(1936–2013)
23 tháng 6 năm 199030 tháng 8 năm 19911 năm, 68 ngàyLeonid Kravchuk
Hryhoriy Kharchenko
28

Thành viên khác Ban Bí thư

sửa
Bí thư thứ ba
  • Nikolay Popov (3 tháng 6 năm 1937 – 3 tháng 7 năm 1937)
  • Demyan Korotchenko (22 tháng 7 năm 1939 – 9 tháng 7 năm 1946)
  • Konstantin Litvin (10 tháng 7 năm 1946 – 28 tháng 1 năm 1949)
Bí thư khác
  • Stanislav Kosior (14 tháng 12 năm 1921 – 17 tháng 10 năm 1922)
  • Dmitry Lebed (tháng 11 năm 1920 – tháng 5 năm 1924)
  • Yakov Drobnis (17 tháng 10 năm 1922 – 10 tháng 4 năm 1923)
  • Mikhail Vladimirsky (17 tháng 5 năm 1924 – 12 tháng 12 năm 1925)
  • Boris Kholyavskiy (17 tháng 5 năm 1924 – 5 tháng 4 năm 1925)
  • Aleksandr Shumsky (17 tháng 5 năm 1924 – 12 tháng 12 năm 1925)
  • Fyodor Kornyushin (7 tháng 4 năm 1925 – 24 tháng 11 năm 1926)
  • Vladimir Zatonsky (12 tháng 12 năm 1925 – 24 tháng 2 năm 1927)
  • Kuprian Kirkizh (12 tháng 12 năm 1925 – 24 tháng 11 năm 1926)
  • Ivan Klimenko (12 tháng 12 năm 1925 – 13 tháng 10 năm 1927)
  • Pavel Postyshev (24 tháng 11 năm 1926 – 22 tháng 7 năm 1930)
  • Aleksei Medvedev (28 tháng 10 năm 1927 – 18 tháng 11 năm 1929)

Afanasiy Lyubchenko (29 tháng 11 năm 1927 – 13 tháng 6 năm 1934)

  • Lavrentiy Kartvelishvili (21 tháng 11 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)
  • Roman Terekhov (22 tháng 7 năm 1930 – 5 tháng 1 năm 1933)
  • Vladimir Chernyavskiy (13 tháng 12 năm 1930 – 28 tháng 1 năm 1932; về giao thông)
  • Nikita Alekseyev (30 tháng 11 năm 1931 – 28 tháng 1 năm 1932; về cung ứng)
  • Fyodor Zaitsev (28 tháng 1 năm 1932 – 8 tháng 6 năm 1933; về giao thông)
  • Naum Golod (tháng 7 năm 1932 – 8 tháng 6 năm 1933; về cung ứng)
  • Ivan Akulov (12 tháng 10 năm 1932 – 18 tháng 11 năm 1933; về Donbass)
  • Mendel Khatayevich (29 tháng 1 năm 1933 – 23 tháng 1 năm 1934)
  • Nikolay Popov (27 tháng 2 năm 1933 – 3 tháng 6 năm 1937)
  • Moisei Spivak (17 tháng 5 năm 1940 – 21 tháng 1 năm 1944; phụ trách nhân sự)
  • Iosif Lysenko (17 tháng 5 năm 1940 – 1941; về công tác tuyên truyền và vận động chính trị (mất tích))
  • Aleksei Stoyantsev (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về ngành hàng không)
  • Ivan Vivdychenko (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về kỹ thuật)
  • Ivan Gorobets (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về ngành luyện kim)
  • Aleksei Kirichenko (7 tháng 5 năm 1941 – 21 tháng 1 năm 1944; về công nghiệp)

Pyotr Zakharov (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về xây dựng và vật liệu xây dựng)

  • A. Nikolayenko (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về vận tải)
  • Pyotr Matsuy (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về nhà máy điện và công nghiệp điện)
  • Aleksei Kirichenko (21 tháng 1 năm 1944 – tháng 7 năm 1945; phụ trách nhân sự)
  • Konstantin Litvin (6 tháng 10 năm 1944 – 9 tháng 7 năm 1946; về công tác tuyên truyền và vận động chính trị)
  • Aleksei Yepishev (10 tháng 7 năm 1946 – 28 tháng 1 năm 1949; phụ trách nhân sự)
  • Ivan Nazarenko (10 tháng 7 năm 1946 – 25 tháng 5 năm 1948; về công tác tuyên truyền và vận động chính trị)
  • Demian Korotchenko (3 tháng 3 năm 1947 – 26 tháng 12 năm 1947; về công nghiệp)
  • Nikolay Patolichev (3 tháng 3 năm 1947 – *21 tháng 7 năm 1947; về nông nghiệp và thu mua)
  • Leonid Melnikov (21 tháng 7 năm 1947 – 26 tháng 12 năm 1947)
  • Konstantin Litvin (28 tháng 1 năm 1949 – 13 tháng 4 năm 1950)
  • Ivan Nazarenko (28 tháng 1 năm 1949 – 25 tháng 6 năm 1956)
  • Zinoviy Serdyuk (28 tháng 1 năm 1949 – tháng 5 năm 1952)
  • Grigoriy Grishko (28 tháng 2 năm 1951 – 27 tháng 9 năm 1952)
  • Nikita Bubnovskiy (tháng 5 năm 1952 – 27 tháng 9 năm 1952)
  • Nikita Bubnovskiy (26 tháng 3 năm 1954 – 26 tháng 3 năm 1963)
  • Olga Ivaschenko (25 tháng 5 năm 1954 – 8 tháng 1 năm 1965)
  • Stepan Chervonenko (26 tháng 6 năm 1956 – 22 tháng 10 năm 1959)
  • Leontiy Naidek (4 tháng 12 năm 1957 – 26 tháng 12 năm 1957)
  • Vladimir Scherbitskiy (4 tháng 12 năm 1957 – 17 tháng 5 năm 1961)
  • Andrei Skaba (24 tháng 10 năm 1959 – 29 tháng 3 năm 1968)
  • Anton Gayevoy (19 tháng 5 năm 1961 – 3 tháng 7 năm 1962; chết tại nhiệm)
  • Pyotr Shelest (11 tháng 8 năm 1962 – 1 tháng 7 năm 1963)
  • Ivan Grushetskiy (25 tháng 12 năm 1962 – 18 tháng 3 năm 1966)
  • Vasiliy Komyakhov (25 tháng 12 năm 1962 – 16 tháng 10 năm 1966; chết tại nhiệm)
  • Aleksandr Lyashko (1 tháng 7 năm 1963 – 18 tháng 3 năm 1966)
  • Vasiliy Drozdenko (18 tháng 3 năm 1966 – 20 tháng 3 năm 1971)
  • Aleksei Titarenko (18 tháng 3 năm 1966 – 22 tháng 10 năm 1982)
  • Ivan Lutak (23 tháng 1 năm 1967 – 19 tháng 6 năm 1969)
  • Fyodor Ovcharenko (29 tháng 3 năm 1968 – 10 tháng 10 năm 1972)
  • Nikolay Borisenko (31 tháng 3 năm 1970 – 8 tháng 5 năm 1980; qua đời tại nhiệm)
  • Yakov Pogrebnyak (20 tháng 3 năm 1971 – 24 tháng 3 năm 1987)
  • Valentin Malanchuk (10 tháng 10 năm 1972 – 26 tháng 4 năm 1979)
  • Aleksandr Kapto (26 tháng 4 năm 1979 – 8 tháng 2 năm 1986)
  • Ivan Mozgovoy (28 tháng 5 năm 1980 – 10 tháng 10 năm 1988)
  • Boris Kachura (22 tháng 10 năm 1982 – 23 tháng 6 năm 1990)
  • Vasiliy Kryuchkov (21 tháng 9 năm 1984 – 12 tháng 12 năm 1988)
  • Vladimir Ivashko (8 tháng 2 năm 1986 – 25 tháng 4 năm 1987)
  • Stanislav Gurenko (25 tháng 3 năm 1987 – 18 tháng 10 năm 1989)
  • Yuriy Yelchenko (25 tháng 4 năm 1987 – 23 tháng 6 năm 1990)
  • Ivan Grintsov (11 tháng 10 năm 1988 – cho đến khi giải thể đảng)
  • Leonid Kravchuk (18 tháng 10 năm 1989 – 28 tháng 9 năm 1990)
  • Valentin Ostrozhinskiy (23 tháng 6 năm 1990 – cho đến khi giải thể đảng)
  • Anatoliy Savchenko (23 tháng 6 năm 1990 – cho đến khi giải thể đảng)
  • Vasiliy Lisovenko (15 tháng 4 năm 1991 – cho đến khi giải thể đảng)
Ứng cử viên Ban Bí thư
  • Nikolay Donenko (9 tháng 4 năm 1929 – 18 tháng 11 năm 1929)
  • Olga Pilatskaya (9 tháng 4 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)
  • Andrei Khvylia (9 tháng 4 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)
  • Vladimir Chernyavskiy (21 tháng 11 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)

Tham khảo

sửa

Liên kết ngoài

sửa