Bão Aere, còn được biết đến ở Philippines với tên gọi là bão Julian hay bão số 6 năm 2016Việt Nam, là 1 cơn bão nhiệt đới trên Biển Đông, và là cơn bão thứ 6 hoạt động trên Biển Đông trong năm 2016.[1] Từ trước đến nay, hiếm có cơn bão nào có quỹ đạo lạ như cơn bão này.

Bão nhiệt đới dữ dội Aere
Bão nhiệt đới dữ dội (Thang JMA)
Bão nhiệt đới (SSHWS/NWS)
Bão Aere lúc mạnh nhất
Hình thành04 tháng 8 năm 2016
Tan14 tháng 8 năm 2016
Sức gió mạnh nhấtDuy trì liên tục trong 10 phút:
110 km/h (70 mph)
Duy trì liên tục trong 1 phút:
100 km/h (65 mph)
Áp suất thấp nhất975 mbar (hPa); 28.79 inHg
Số người chết35 người
Thiệt hại$0.11 tỷ (USD 2016)
Vùng ảnh hưởngPhilippines, Đài Loan, Hoa Nam, Việt Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia
Một phần của Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2016

Lịch sử khí tượng

sửa
 
Biểu đồ thể hiện đường đi và cường độ của bão theo thang Saffir-Simpson
Chú thích biểu đồ
     Áp thấp nhiệt đới (≤38 mph, ≤62 km/h)
     Bão nhiệt đới (39–73 mph, 63–118 km/h)
     Cấp 1 (74–95 mph, 119–153 km/h)
     Cấp 2 (96–110 mph, 154–177 km/h)
     Cấp 3 (111–129 mph, 178–208 km/h)
     Cấp 4 (130–156 mph, 209–251 km/h)
     Cấp 5 (≥157 mph, ≥252 km/h)
     Không rõ
Kiểu bão
  Xoáy thuận ngoài nhiệt đới / Vùng áp thấp / Nhiễu động nhiệt đới / Áp thấp gió mùa

Vào đầu tháng 10 năm 2016, một vùng đối lưu khí quyển rộng lớn tồn tại ở phía đông-đông nam của Căn cứ Không quân Andersen trên đảo Guam.[2] Trong vài ngày tiếp theo, nó di chuyển theo hướng tây bắc và bắt đầu phát triển thành một trung tâm hoàn lưu mực thấp. Sau đó nó được Cục Khí tượng Nhật Bản (JMA) phân loại là một áp thấp nhiệt đới trong ngày 4 tháng 10, khi nó ở cách khoảng 1.000 km (620 mi) về phía đông bắc của Manila ở Philippines,[3] về phía đông của Quần đảo Babuyan.[4] Cuối ngày hôm đó, PAGASA đã đặt tên cho nó là Julian.[5] JTWC bắt đầu đưa ra lời khuyên về nó khi nó di chuyển về phía tây trong ngày 5 tháng 10, với ký hiệu là 22W.[6] Sau khi hình ảnh vệ tinh mô tả sự gia tăng đáng kể của đối lưu, tất cả các cơ quan đã phân loại Julian là một cơn bão nhiệt đới, và JMA đã đặt tên cho nó là Aere.[7][8][9][10] Vài giờ sau, khi Aere nổi lên ở cực bắc của Biển Đông, Aere đạt cường độ cực đại với sức gió 110 km/h (70 mph) trong 10 phút.[11] Ngay sau đó, do gần như ở cùng một khu vực trong nhiều giờ, Aere bắt đầu suy yếu.[12][13]

Sau đó, vùng áp thấp di chuyển theo hướng tây nam vào ngày 12 tháng 10,[14] cho đến khi vùng áp thấp Aere mạnh lên thành một áp thấp nhiệt đới vào sáng ngày 13 tháng 10.[15][16] JMA bắt đầu theo dõi áp thấp nhiệt đới này[17] và JTWC cũng ban hành lại các khuyến cáo.[18] Mặc dù nó không trở thành một cơn bão nhiệt đới yếu, JTWC đã đưa ra khuyến cáo cuối cùng và ngay sau đó nó đổ bộ vào đất liền cách Đà Nẵng vài km về phía bắc.[19] Nó di chuyển về phía LàoThái Lan[20] cho đến khi tan hoàn toàn vào cuối ngày hôm đó.[21]

Ảnh hưởng

sửa

Philippines

sửa

Bão Aere với sức gió 85 km/giờ đã đổ bộ vào miền đông nước này. Chính phủ Philippines cho biết, cơn bão Aere (tiếng địa phương gọi là Bebeng) đến nay đã làm ít nhất 15 người chết, gây thiệt hại về hoa màu ước tính là 2,7 triệu USD.

Việt Nam

sửa
 
Tropical Depression Aere approached Central Vietnam in October 13

Cơn bão Aere được goị là bão số 6 ở Việt Nam.[22] Sau khi Aere mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới vào ngày 13 tháng 10, nó đổ bộ vào Huế, đạt đỉnh gió giật cấp 9 (theo thang sức gió Beaufort).[23] Nó gây ra lượng mưa rất lớn ở Bắc–Trung Bộ Việt Nam,[23][24] với lượng mưa khoảng 300–900 mm (1–3 ft), được ghi nhận ở các tỉnh ven biển,[25] lượng mưa lớn đạt đỉnh là ở Đồng Hới với 747 mm (29,4 in), kỷ lục từ năm 1955.[26] Mưa lớn do tàn dư của bão Aere và gió mùa đông bắc gây lũ lụt ở Bắc Trung Bộ từ ngày 13 đến ngày 17 tháng 10 năm 2017. Tổng cộng có 37 người thiệt mạng, chủ yếu ở Quảng Bình với 22 người.[27][28] Tổng thiệt hại ước tính cho các công trình giao thông là 130 tỷ đồng. Tại tỉnh Quảng Bình, 93 nghìn ngôi nhà, 2 nghìn hoa màu và 600 ha diện tích cây trồng hàng năm bị phá hủy.[28][29] Tại Hà Tĩnh, 3.200 ha đất nông nghiệp bị tàn phá và tổng số 175 nghìn con gia súc, gia cầm bị chết; tổng thiệt hại lên tới 994 tỷ đồng.[30] Tổng thiệt hại do lũ lụt lên tới 4,6 nghìn tỷ đồng.[27] Một số ý kiến ​​cho rằng Bắc Trung Bộ Việt Nam đã phải hứng chịu lũ lụt tồi tệ nhất kể từ năm 2010.[26]

Tham khảo

sửa
  1. ^ “Bão Aere trở thành cơn bão thứ 6 hoạt động trên biển Đông trong năm nay”. binhphuoc.gov.vn. 6 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2023.
  2. ^ “Significant Tropical Weather Advisory for the Western and South Pacific Oceans October 2, 2016 06z”. United States Joint Typhoon Warning Center. 2 tháng 10 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2016.
  3. ^ Severe Tropical Storm Aere (RSMC Tropical Cyclone Best Track). Japan Meteorological Agency. 22 tháng 11 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2016.
  4. ^ “WebCite query result”. webcitation.org. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016. Chú thích có tiêu đề chung (trợ giúp)
  5. ^ “Severe Weather Bulletin #1: Tropical Depression "JULIAN". PAGASA. 4 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 10 năm 2016.
  6. ^ “Tropical Depression 22W (Twenty-two) Warning Nr 001”. Joint Typhoon Warning Center. 5 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 10 năm 2016.
  7. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Storm 22W (Aere) Warning Nr 05”. Joint Typhoon Warning Center. 6 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 10 năm 2016.
  8. ^ “TS 1619 AERE (1619) UPGRADED FROM TD”. Japan Meteorological Agency. 5 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 10 năm 2016.
  9. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Storm 22W (Aere) Warning Nr 07”. Joint Typhoon Warning Center. 7 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016.
  10. ^ “STS 1619 AERE (1619) UPGRADED FROM TS”. Japan Meteorological Agency. 7 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016.
  11. ^ “STS 1619 AERE (1619)”. Japan Meteorological Agency. 7 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016.
  12. ^ “Prognostic Reasoning for Trm iopical Storm 22W (Aere) Warning Nr 11”. Joint Typhoon Warning Center. 8 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 10 năm 2016.
  13. ^ “TS 1619 AERE (1619) DOWNGRADED FROM STS”. Japan Meteorological Agency. 8 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 10 năm 2016.
  14. ^ “Archived copy”. tgftp.nws.noaa.gov. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết)
  15. ^ “Xuất hiện áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông”. 13 tháng 10 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2023.
  16. ^ “WebCite query result”. webcitation.org. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016. Chú thích có tiêu đề chung (trợ giúp)
  17. ^ “Marine Weather Warning for GMDSS Metarea XI 2016-10-13T00:00:00Z « WIS Portal – GISC Tokyo”. www.wis-jma.go.jp. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.
  18. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Depression 22W (Aere) Warning Nr 20”. Joint Typhoon Warning Center. 13 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 10 năm 2016.
  19. ^ “Tropical Depression 22W (Aere) Warning Nr 022”. Joint Typhoon Warning Center. 13 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 10 năm 2016.
  20. ^ “Thai Meteorological Department - Waring”. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
  21. ^ “WebCite query result”. webcitation.org. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016. Chú thích có tiêu đề chung (trợ giúp)
  22. ^ “Bão số 6 - AERE giật cấp 13 quần thảo biển Đông”. VietNamNet. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  23. ^ a b “áp thấp nhiệt đới đã đi vào đất liền tỉnh Thừa Thiên Huế”. vov.vn. 14 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  24. ^ “Mưa lũ miền Trung, nhà ngập tận nóc - Xã hội - Báo điện tử Tiền Phong”. tienphong.vn. 15 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  25. ^ “Vietnam Braces for Typhoon Sarika After Deadly Flooding”. Wall Street Journal. 15 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2016.
  26. ^ a b “Mưa ở Quảng Bình là 'kỷ lục chưa từng có' - VnExpress”. vnexpress.net. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  27. ^ a b 2016 VIETNAM REPORT
  28. ^ a b “35 người chết, 4 người mất tích do mưa lũ - VnExpress”. vnexpress.net. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  29. ^ “Quảng Bình thiệt hại quá nặng nề do mưa lũ”. dantri.com.vn. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  30. ^ “Hà Tĩnh Nghệ An thiệt hại gần 1500 tỷ đồng do mưa lũ”. vov.vn. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.