Art Nouveau
Art Nouveau (Tân nghệ thuật) là một trường phái quốc tế, một phong cách nghệ thuật, kiến trúc, nghệ thuật ứng dụng (đặc biệt là nghệ thuật trang trí) phổ biến vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX (1890–1905). Nghĩa của Art nouveau trong tiếng Pháp là nghệ thuật mới, nó còn được biết đến với cái tên Jugendstil, tức nghệ thuật trẻ trong tiếng Đức, hay một tên khác là Stile Liberty trong tiếng Anh tiếng Ý, theo tên cửa hàng Liberty & Co. tại Luân Đôn, một nơi khiến phòng trào nay trở nên nổi tiếng. Như một sự đối lập lại trường phái hàn lâm của thế kỷ 19, Art nouveau đặc biệt bởi tính kết cấu, đặc biệt bởi các họa tiết, cách điệu hóa, hay sử dụng các đường cong.
     Từ trên cùng bên trái, theo chiều kim đồng hồ: Ga Abbesses thuộc hệ thống Métro Paris, thiết kế bởi Hector Guimard (1900); bìa tạp chí Jugend, thiết kế bởi Otto Eckmann (1896); tủ âm tường, thiết kế bởi Louis Majorelle; nội thất của Hôtel Tassel ở Bruxelles, thiết kế bởi Victor Horta (1892–1893); chiếc đèn, thiết kế bởi Louis Comfort Tiffany (1900–1910) | |
| Năm hoạt động | k. 1883–1914 |
|---|---|
| Quốc gia | Thế giới phương Tây |
Thuật ngữ này dùng để mô tả một phong cách trang trí thịnh hành từ thập niên cuối cùng của thế kỷ XIX cho đến đầu thế chiến thứ I. Bằng cách sử dụng các đường thẳng không đối xứng, thường mô tả hoa lá hay các hình xoắn, hoặc là mái tóc đang bay trong gió của người phụ nữ. Đây được coi là một trong những thời kỳ gây ấn tượng nhất của nghệ thuật trang trí, chẳng hạn trong trang trí nội thất, các tác phẩm làm từ thủy tinh hoặc đồ trang sức. Tuy nhiên, cũng có thể tìm thấy phong cách này ở các poster và minh họa cũng như trong một vài bức tranh hay tượng ở thời kỳ này.
Trào lưu này được đặt tên theo một cửa hàng ở Paris hoạt động với mục đích thúc đẩy và ủng hộ cho các ý tưởng nghệ thuật hiện đại: "la Maison de l? Art Nouveau". Nó chịu ảnh hưởng của nghệ thuật biểu trưng về sự chia sẻ sự quan tâm đến các chi tiết đẹp, cũng như chịu nhiều ảnh hưởng của nghệ thuật Celtic và Nhật Bản. Art Nouveau nở rộ ở Anh cùng với trào lưu tiến bộ Art & Craft, nhưng đã thực sự thành công trên toàn thế giới.
Nghệ sĩ nổi bật nhất của trào lưu là họa sĩ minh họa Aubrey Beardsley và Walter Crane ở nước Anh; kiến trúc sư Henri van de Velde và Victor Horta ở nước Bỉ; nhà thiết kế hàng trang sức René Lalique ở Pháp; họa sĩ Gustav Klimt ở nước Áo; kiến trúc sư Louis Sullivan ở Mỹ. Chủ đề chung của trào lưu thường là biểu trưng và cái đẹp. Trào lưu Art Nouveau mặc dù không phát triển sau năm 1914 nhưng đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của nghệ thuật trừu tượng.
Những nghệ sĩ tiêu biểu của trường phái này là Gustav Klimt, Aubrey Beardsley, Hector Guimard, Alphonse Mucha, Antonio Gaudi và Henri de Toulouse-Lautrec.
Đặt tên
sửaLịch sử
sửaNguồn gốc
sửaSự phát triển – Bruxelles (1893–1898)
sửaParis – Maison de l'Art Nouveau (1895) và Castel Beranger (1895–1898)
sửaTriển lãm Quốc tế ở Paris (1900)
sửaSự khác biệt ở các quốc gia
sửaArt Nouveau ở Pháp
sửaArt Nouveau ở Bỉ
sửaNieuwe Kunst ở Hà Lan
sửaPhong cách Hiện đại và Trường Glasgow ở Vương quốc Liên hiệp Anh
sửaJugendstil ở Đức
sửaLy khai ở Đế quốc Áo-Hung
sửaLy khai Wien
sửaSzecesszió ở Hungary
sửaLy khai ở Boheme, Moravia và Slovakia
sửaLy khai ở Galicia
sửaLy khai ở Slovenia, Bosnia, Croatia và Trieste
sửaArt Nouveau ở România
sửaStile Liberty ở Ý
sửaArt Nouveau và Ly khai ở Serbia
sửaModernismo và Modernisme ở Tây Ban Nha
sửaArte Nova ở Bồ Đào Nha
sửaJugendstil ở các nước Bắc Âu
sửaPhần Lan
sửaNa Uy
sửaThụy Điển và Đan Mạch
sửaModern ở Nga
sửaKiến trúc Modern Ukraina
sửaJūgendstils (Art Nouveau ở Riga)
sửaStyle Sapin ở La Chaux-de-Fonds, Thụy Sĩ
sửaPhong cách Tiffany và Louis Sullivan ở Hoa Kỳ
sửaArt Nouveau ở Argentina
sửaArt Nouveau ở những nơi còn lại
sửaĐặc điểm, trang trí và hoạ tiết
sửaMối quan hệ với các phong cách và trào lưu nghệ thuật đương đại
sửaThể loại
sửaPoster và nghệ thuật đồ hoạ
sửaHội hoạ
sửaNghệ thuật thuỷ tinh
sửaNghệ thuật kim loại
sửaKiến trúc và hoa văn
sửaĐiêu khắc
sửaNội thất
sửaGốm
sửaKhảm
sửaVải và giấy dán tường
sửaBảo tàng
sửaẢnh hưởng
sửaTham khảo
sửaLiên kết ngoài
sửa| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Art Nouveau. |
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Art Nouveau. |
- Art Nouveau trên DMOZ
- Art Nouveau in Riga
- Réseau Art Nouveau Network, a European network of Art Nouveau cities.
- Orivit, educational website dedicated to the well known German art nouveau pewter company, Orivit.
- iKlimt.com, a site dedicated to the life and work of Gustav Klimt.
- Europa 1900 Lưu trữ 2007-07-06 tại Wayback Machine, a worldwide, collaborative archive for sharing texts and photos related to art nouveau
- Brussels Capital of Art Nouveau, History, artists, tours, pictures, links all about Art Nouveau in Brussels
- The Art Nouveau in Brussels Lưu trữ 2006-03-25 tại Wayback Machine, only available in French, with pictures of Art Nouveau buildings
- Charles Rennie Mackintosh - Glasgow Buildings Lưu trữ 2006-11-26 tại Wayback Machine
- Art Nouveau World Wide, the most complete site with texts and links
- Art nouveau in Poland Lưu trữ 2006-10-16 tại Wayback Machine
- Art Nouveau Architecture in Georgia
- Art Nouveau 1890-1914 Lưu trữ 2010-11-07 tại Wayback Machine exhibition on Art Nouveau
- 1900 architecture Lưu trữ 2008-11-21 tại Wayback Machine Short guide about Art Nouveau / Art Deco architecture (in various countries)
- Art Nouveau Links & History
- lartnouveau.com Art Nouveau in France and in Europe
- szecesszio.com Lưu trữ 2017-11-02 tại Wayback Machine Art Nouveau and Secession in Hungary
- House of Hungarian Art Nouveau Lưu trữ 2011-07-21 tại Wayback Machine Budapest, Hungary