Al-Biruni
Abū al-Rayhān Muhammad ibn Ahmad al-Bīrūnī[pronunciation?][n 1] (4 tháng 9 hoặc 5 tháng 9 năm 973 – 13 tháng 12 năm 1048), được biết đến như Al-Biruni trong tiếng Anh,[1] là một học giả, nhà toán học người Ba Tư[2][3][4] theo đạo Hồi của vùng đất Khwarezm.
Al-Bīrūnī, Bērūnī (بیرونی) | |
---|---|
Sinh | 4/5 tháng 9 năm 973 Khwarezm, Samanid Empire (Uzbekistan ngày nay) |
Mất | 13 tháng 12 năm 1048 Ghazni, Ghaznavid Empire (Afghanistan ngày nay) | (75 tuổi)
Kỷ nguyên | Islamic Golden Age |
Al-Biruni được coi là một trong những học giả vĩ đại nhất của thời đại Hồi giáo thời Trung cổ. Ông nghiên cứu vật lý, toán học, thiên văn học, khoa học tự nhiên, và cũng là một nhà sử học, nhà nghiên cứu niên đại học và ngôn ngữ học.[4] Ông thành thạo các ngôn ngữ Khwarezmian, Ba Tư, Ả Rập, Sanskrit, và cũng biết tiếng Hy Lạp, Hebrew và Syriac. Ông đã dành một phần lớn cuộc sống của mình ở Ghazni ở Ghaznavid dynasty thuộc phía tây Afghanistan ngày nay. Trong năm 1017, ông du hành đến tiểu lục địa Ấn Độ và là tác giả của "Tarikh Al-Hind" (Lịch sử Ấn Độ) sau khi tìm hiểu cách Hindu giáo thực hành ở Ấn Độ. Ông được coi la "người sáng lập Indology". Ông là một nhà văn viết về các phong tục và tín ngưỡng của các quốc gia khác nhau, và được trao danh hiệu al-Ustadh ("The Master") về mô tả xuất sắc về nước Ấn Độ trong đầu thế kỷ 11.[4] Ông cũng đóng góp vào khoa học Trái Đất, và được coi là "người cha của bộ môn trắc địa" cho những đóng góp quan trọng của ông vào lĩnh vực đó, cũng như các sự đóng góp đáng kể vào ngành địa lý.
Chú thích và tham khảo
sửa- Chú thích
- ^ Arabic spelling.
- Tham khảo
- ^ Encyclopædia Britannica, al-Biruni (Persian scholar and scientist) - Britannica Online Encyclopedia, Britannica.com, truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2010
- ^ Bosworth, C. E. (1968), "The Political and Dynastic History of the Iranian World (A.D. 1000–1217)", J.A. Boyle (ed.), Cambridge History of Iran, vol. 5: The Saljuq and Mongol Periods, Cambridge University Press: 1-202. [45]. Excerpt from page 7:"The Iranian scholar al-BIruni says that the Khwarazmian era began when the region was first settled and cultivated, this date being placed in the early 13th-century BC) "
- ^ Biruni (2007). Encyclopædia Britannica. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2007;
- ^ a b c D.J. Boilot, "Al-Biruni (Beruni), Abu'l Rayhan Muhammad b.
Đọc thêm
sửa- On the Presumed Darwinism of Alberuni Eight Hundred Years before Darwin Jan Z. Wilczynski Isis Vol. 50, No. 4 (Dec., 1959), pp. 459–466 (article consists of 8 pages) Published by: The University of Chicago Press on behalf of The History of Science Society Stable URL: [1]
Liên kết ngoài
sửa- BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN in Encyclopaedia Iranica[2]
- C.E. Bosworth, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN i. Life in Encyclopaedia Iranica[3] (accessed April 2011)
- David Pingree, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN ii. Bibliography in Encyclopaedia Iranica[4] (accessed April 2011)
- George Saliba, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN iii. Mathematics and Astronomy in Encyclopaedia Iranica[5] (accessed April 2011)
- David Pingree, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN iv. Geography in Encycloapedia Iranica[6] (accessed April 2011)
- Georges C. Anawati, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN v. Pharmacology and Mineralogy in Encycloapedia Iranica[7] (accessed April 2011)
- Gomez, A. G. (2010) Biruni's Measurement of the Earth [online], http://www.academia.edu/8166456/Birunis_measurement_of_the_Earth
- Gomez, A. G. (2012) Biruni's Measurement of the Earth Lưu trữ 2013-05-24 tại Wayback Machine[8] Lưu trữ 2013-05-24 tại Wayback Machine Geogebra interactive illustration.
- David Pingree, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN vi. History and Chronology in Encyclpaedia Iranica[9] (accessed April 2011)
- François de Blois, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN vii. History of Religions in Encyclopaedia Iranica[10] (accessed April 2011)
- Bruce B. Lawerence, BĪRŪNĪ, ABŪ RAYḤĀN viii. Indology in Encyclopaedia Iranica[11] (accessed April 2011)
- Richard Covington, Rediscovering Arabic Science, 2007, Saudi Aramco World Lưu trữ 2007-05-15 tại Wayback Machine
- "Al-Biruni (973-1048)." Encyclopedia of Occultism and Parapsychology. 2001. Encyclopedia.com. 5 Feb. 2015.
- Al-Bīr Complete Dictionary of Scientific Biography | 2008 | Copyright
- "Abu Rayhan al-Biruni." Encyclopedia of World Biography. 2004. Encyclopedia.com. 5 Feb. 2015
Nội dung tác phẩm trực tuyến
sửa- Hogendijk, Jan: The works of al-Bīrūnī – manuscripts, critical editions, translations and online links
- Elliot, H. M. (Henry Miers), Sir; John Dowson (1871), “1. Táríkhu-l Hind of Bírúní”, The History of India, as Told by Its Own Historians. The Muhammadan Period (Vol 2.), London: Trübner & Co. (At Packard Institute Lưu trữ 2011-09-03 tại Wayback Machine)
- Sachau, Dr.Edward C. (1910), ALBERUNI'S INDIA - An account of... India about A.D. 1030 (Vol. 1), Kegan Paul, Trench Trubner & Co.Ltd., London
- Sachau, Dr.Edward C. (1910), ALBERUNI'S INDIA - An account of... India about A.D. 1030 (Vol 2.), Kegan Paul, Trench Trubner & Co. Ltd., London
- Alberuni's India, in English
- "On Stones": Biruni's work on geology, medical properties of gemstones Lưu trữ 2014-10-08 tại Wayback Machine full text version + comments