Adele Juda
Adele Juda (9 tháng 3 năm 1888, München - 31 tháng 10 năm 1949, Innsbruck) là một nhà tâm lý học và thần kinh học người Áo. Bà đã nghiên cứu về tỷ lệ mắc bệnh tâm thần ở những người nói tiếng Đức thuộc nhóm người có năng khiếu và sáng tạo.[1] Một trong số những người mà bà nghiên cứu là Mozart, người mà bà cho là 'bình thường về mặt tâm thần'.[2]
Adele Juda | |
|---|---|
| Sinh | 9 tháng 3 năm 1888 München |
| Mất | 31 tháng 10 năm 1949 (61 tuổi) Innsbruck |
| Quốc tịch | Áo |
| Sự nghiệp khoa học | |
| Luận án | Zum Problem der empirischen Erbprognosebestimmung (1929) |
| Cố vấn nghiên cứu | Ernst Rüdin |
Thời niên thiếu và học vấn
sửaCha của Adele Juda là Karl, ông là một nghệ sĩ đồ họa và giám đốc một nhà in; mẹ bà là Maria. Trong thời niên thiếu, gia đình bà đã chuyển đi khắp nơi và đã sống ở Praha, München và Innsbruck. Bà học âm nhạc và biết đánh đàn piano. Bà đã từng dự định trở thành một nghệ sĩ piano, nhưng chứng rối loạn chuyển động ở tay trái của bà đã cản trở mong muốn này. Trong thời gian điều trị, bà đã gặp Editha Senger, người sau này kết hôn với Ernst Rüdin.[3]
Năm 1922, Juda bắt đầu học chương trình y khoa tại Đại học Ludwig Maximilian München. Bà đã hoàn thành Physikum - một kỳ thi nghiên cứu y học ở Đức, tại Innsbruck vào năm 1923, trước khi quay trở lại München. Tại đây bà nhận bằng bác sĩ y khoa vào năm 1929 với luận án "Zum Problem der empirischen Erbprognosebestimmung" (Vấn đề tiên lượng di truyền theo kinh nghiệm).[4] Trong quá trình học y khoa, bà làm trợ lý cho Ernst Rüdin. Thời gian này, bà bắt đầu nghiên cứu những cá nhân có năng khiếu cao.[3]
Bà hoàn thành chương trình học vào tháng cuối cùng của Chiến tranh thế giới thứ hai, và quay trở về Innsbruck vào năm 1945. Tại đây, Juda làm việc trong vai trò một chuyên gia về rối loạn tâm trạng và thần kinh tại nhà riêng của bà. Bà cũng làm việc cùng lúc tại 'Zentralstelle für Familienbiologie und Sozialpsychiatrie' (Văn phòng trung tâm về Sinh học Gia đình và Tâm thần Xã hội) cùng với Rudolf Cornides và Friedrich Stumpfl cho đến khi qua đời. Cuối đời bà đã chống chọi với bệnh bại liệt và mất vào ngày 31 tháng 10 năm 1949.[3]
Nghiên cứu
sửaTừ năm 1928 đến năm 1944, Juda đã nghiên cứu tiểu sử của 19.000 người Đức, bao gồm các nhà khoa học, nghệ sĩ và ít nhất 27 nhạc sĩ.[2][5] Bà đã thực hiện nghiên cứu này dưới sự điều hành của Ernst Rüdin.[3] Vào thời điểm đó, người ta tin rằng thiên tài và sự điên rồ có liên hệ với nhau, đó là một ý tưởng của Cesare Lombroso.[6] Nhưng Juda không tìm thấy mối liên hệ nào giữa bệnh tâm thần và khả năng trí tuệ cao.[7] Mặc dù bà nhận thấy các trường hợp thiên tài và gia đình của họ có tỷ lệ mắc chứng rối loạn tâm thần cao hơn, nhưng bà kết luận rằng chứng rối loạn tâm thần làm suy giảm khả năng sáng tạo.[5][8] Trong một nhóm nhỏ gồm 113 nghệ sĩ và nhà văn, bà nhận thấy tỷ lệ mắc chứng rối loạn thần kinh và tự tử cao, đặc biệt là ở các nhà thơ. Gia đình của họ cũng có nhiều khả năng mắc một số dạng bệnh tâm thần.[9]
Nghiên cứu của bà đã bị chỉ trích, vì tiêu chí đưa vào của bà khá mơ hồ, cũng như các phương pháp chẩn đoán được sử dụng vào thời bấy giờ không có khả năng phân biệt giữa các bệnh tâm thần phân liệt và rối loạn lưỡng cực khác nhau.[9]
Chú thích
sửa- ^ Pryal, Katie Rose Guest (ngày 8 tháng 8 năm 2011). “The Creativity Mystique and the Rhetoric of Mood Disorders”. Disability Studies Quarterly (bằng tiếng Anh). 31 (3). doi:10.18061/dsq.v31i3.1671. ISSN 2159-8371.
- ^ a b Karhausen, Lucien (2011). The Bleeding of Mozart (bằng tiếng Anh). Xlibris Corporation. ISBN 978-1-4568-5076-0.
- ^ a b c d Wiedemann, Ute; Burgmair, Wolfgang; Weber, Matthias M. (2007). “Die Höchstbegabtenstudie von Adele Juda 1927-1955: Höhepunkt und Ende der psychiatrischen Genialenforschung in Deutschland”. Sudhoffs Archiv. 91 (1): 20–37. ISSN 0039-4564. JSTOR 20778047. PMID 17564157.
- ^ Juda, A. (ngày 1 tháng 12 năm 1928). “Zum Problem der empirischen Erbprognosebestimmung”. Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie (bằng tiếng Đức). 113 (1): 487–517. doi:10.1007/BF02884514. ISSN 0303-4194.
- ^ a b Trend, David (ngày 3 tháng 9 năm 2019). Anxious Creativity: When Imagination Fails (bằng tiếng Anh). Routledge. ISBN 978-1-00-065057-0.
- ^ Norman, Hubert J. (1923). “Genius and Insanity”. Proceedings of the Royal Society of Medicine (bằng tiếng Anh). 16 (Sect_Psych): 33–38. doi:10.1177/003591572301601904. ISSN 0035-9157. PMC 2102955. PMID 19983326.
- ^ Juda, Adele (ngày 1 tháng 10 năm 1949). “The relationship between highest mental capacity and psychic abnormalities”. American Journal of Psychiatry. 106 (4): 296–307. doi:10.1176/ajp.106.4.296. ISSN 0002-953X. PMID 18148484.
- ^ Kaufman, James C.; Sternberg, Robert J. (ngày 25 tháng 4 năm 2019). The Cambridge Handbook of Creativity (bằng tiếng Anh). Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-18848-8.
- ^ a b Jamison, Kay Redfield (ngày 18 tháng 10 năm 1996). Touched With Fire (bằng tiếng Anh). Simon and Schuster. ISBN 978-1-4391-0663-1.