Đình Nghĩ

nghệ sĩ ưu tú, nhạc sĩ Việt Nam

Đình Nghĩ, tên khai sinh là Nguyễn Đình Nghĩ, sinh năm 1958 tại Thừa Thiên Huế, là nhạc sĩ Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2022.

Nhạc sĩ
Đình Nghĩ
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh
Nguyễn Đình Nghĩ
Ngày sinh
15 tháng 8, 1958 (66 tuổi)
Nơi sinh
Thành phố Huế, Thừa Thiên Huế
Giới tínhnam
Quốc tịch Việt Nam
Nghề nghiệpnhạc sĩ
Đào tạoTrường Âm nhạc Việt Nam
Lĩnh vựcâm nhạc
Danh hiệuNghệ sĩ ưu tú (2019)
Sự nghiệp âm nhạc
Vai trònhạc sĩ
Thành viên củaĐoàn Ca múa nhạc dân tộc tỉnh Lâm Đồng
Tác phẩm
  • Hoa Lang Bian
  • Trở về đồi cỏ cháy
  • Điệu ru mặt trời
Giải thưởngDanh sách
Giải thưởng
Giải thưởng Nhà nước 2022
Văn học Nghệ thuật

Tiểu sử

sửa

Đình Nghĩ, tên khai sinh là Nguyễn Đình Nghĩ, sinh ngày 15 tháng 8 năm 1958, quê ở thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Ở tuổi lên 8, Đình Nghĩ đã được học nhã nhạc cung đình, chơi một số nhạc cụ như nhị, sáo, kèn... và những bộ gõ khác trong dàn nhạc bát âm khá sành sõi.

Năm 1976, Đình Nghĩ được lựa chọn cử đi học Trường Âm nhạc Việt Nam, nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia. Tốt nghiệp vào năm 1980, anh vào tỉnh Lâm Đồng và công tác tại Phòng Văn nghệ, Ty Văn hóa - Thông tin, chuyên sưu tầm nghiên cứu, sáng tác văn nghệ dân gian.[1]

Từ năm 1985, Đình Nghĩ chuyển qua Đoàn Ca múa nhạc dân tộc tỉnh Lâm Đồng, với cương vị Trưởng đoàn kiêm chỉ đạo nghệ thuật.[2]

Ông là một trong những hội viên sáng lập Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Lâm Đồng[3] và đã nghỉ hưu vào năm 2018.

Sự nghiệp

sửa

Đình Nghĩ có nhiều thành công và đóng góp lớn cho tỉnh Lâm Đồng trên nhiều lĩnh vực: sáng tác âm nhạc; chỉ đạo nghệ thuật; xây dựng các chương trình tham gia liên hoan nghệ thuật ca múa nhạc; dàn dựng các chương trình nghệ thuật cho các cơ quan, đơn vị; dìu dắt nhiều thế hệ ca sĩ...[1]

Với hơn 40 năm công tác, Đình Nghĩ đã viết hơn 300 tác phẩm âm nhạc.[3] Từ năm 2005 đến nay, Đình Nghĩ liên tiếp đạt nhiều giải thưởng âm nhạc quốc gia hàng năm. Đa số các tác phẩm của ông đều viết về thành phố Đà Lạt và những rung cảm lớn lao về tình yêu quê hương đất nước.

Nhiều tác phẩm của ông đã đi vào lòng công chúng và có sức sống lâu bền trong đời sống âm nhạc, như: ''Ngàn năm mây trắng'', ''Phố đào nguyên'', ''Con đường tình phiêu du'', ''Say trăng'', ''Mùa thu trong mưa'', ''Ru tình Đà Lạt'', ''Khoảng trời hoa nắng'', ''Ầu ơ Tiếng Việt'',[3] ''Kể chuyện dòng suối'', ''Cô gái Đariam'', ''Ầu ơi tiếng Việt'', ''Nu mê nu lơi'', ''Ngàn năm mây trắng'', ''Đà Lạt nhịp thời gian'', ''Say trăng'', ''Ồ kìa! Suối thác mùa Xuân'', ''Điệu ru mặt trời''... Ông viết về mẹ, về những người phụ nữ đi qua trong cuộc đời mình bằng tất cả sự nâng niu, chắt lọc và sâu lắng: ''Lặng nhìn mây trắng'', ''Bóng chiều'', ''Lời ru'', ''Lặng trầm bến sông'', ''Hoa LangBiang''[4], ... Những ký ức một thời nơi quê nhà xưa cũ: ''Bông bí vàng ngày hạ'', ''Hương chiều'', trong đó ca khúc "Tình lãng du" được xem như là tình ca của Đà Lạt.[2] Chùm giai điệu chọn lọc có mặt trong Album ''Trở về đồi cỏ cháy'' có: "Mùa vàng rực nắng", "Lạc vào mái phố", "Mùa hoa lại về", "Lặng thầm", "Em gọi anh", "Ru xa", "Phía vườn hoang dại", "Trở về đồi cỏ cháy"... có sự đan xen nhuần nhuyễn của nhiều chất liệu âm nhạc khác nhau.[5]

Ngoài ra, ông còn có những sáng tác khí nhạc, hòa tấu nhạc cụ dân tộc tre nứa như: ''Đồng dao ngày mùa'', ''Suối Tía'', ''Đỉnh ngàn sao''... Thành công nổi bật và cũng là đặc trưng trong sáng tác âm nhạc của Đình Nghĩ là anh sử dụng nhuần nhị chất liệu dân gian Tây Nguyên của các dân tộc thiểu số Kơ Ho, Mạ, với "âm nhạc Huế nghìn đời". Tác phẩm âm nhạc của Đình Nghĩ hòa trộn chất mượt mà với sâu lắng, sự bay bổng với da diết.[2]

Với vai trò là Trưởng đoàn, chỉ đạo nghệ thuật của Đoàn Ca múa nhạc dân tộc tỉnh Lâm Đồng, Đình Nghĩ đã xây dựng rất nhiều chương trình phục vụ các sự kiện chính trị - xã hội của đất nước và của địa phương. Đình Nghĩ còn xây dựng các chương trình cho Đoàn tham gia liên hoan ca múa nhạc vùng biên giới, nơi biển đảo và các tỉnh, thành phố trong khu vực và toàn quốc, và đạt nhiều giải thưởng là huy chương vàng, huy chương bạc, bằng khen.[2]

Ông còn dìu dắt nhiều ca sĩ vốn là thành viên Đoàn Ca múa nhạc dân tộc tỉnh Lâm Đồng thành danh ở các thành phố lớn. Có thể kể đến: Nguyên Thảo, Dũng Đà Lạt, Ka Thiếu, Cil K'Rao...[2]

Đình Nghĩ đã in tuyển tập và Album cùng tên Hoa lang biang (Sở Văn hóa - Thông tin tỉnh Lâm Đồng xuất bản)[1]; đã phát hành 2 album là "Lời ru trong mưa" (Album Vol 1 - 2000) và "Trở về đồi cỏ cháy" (Album Vol 2 - 2010).[5] .

Đình Nghĩ là nghệ sĩ đầu tiên của tỉnh Lâm Đồng được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú vào năm 2019,[3] và là nhạc sĩ đầu tiên của tỉnh Lâm Đồng được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2022[6] với các ca khúc: "Hoa Lang Bian", "Trở về đồi cỏ cháy", "Điệu ru mặt trời".[7]

Tác phẩm chính

sửa

Ca khúc

sửa
  • ''Ngàn năm mây trắng'',
  • ''Phố đào nguyên'',
  • ''Con đường tình phiêu du'',
  • ''Say trăng'',
  • ''Mùa thu trong mưa'',
  • ''Ru tình Đà Lạt'',
  • ''Khoảng trời hoa nắng'',
  • ''Ầu ơ Tiếng Việt'',
  • ''Kể chuyện dòng suối'',
  • ''Cô gái Đariam'',
  • ''Hoa LangBiang'',
  • ''Ầu ơi tiếng Việt'',
  • ''Nu mê nu lơi'',
  • ''Ngàn năm mây trắng'',
  • ''Đà Lạt nhịp thời gian'',
  • ''Say trăng'',
  • ''Ồ kìa! Suối thác mùa Xuân'',
  • ''Điệu ru mặt trời''
  • ''Lặng nhìn mây trắng'',
  • ''Bóng chiều'',
  • ''Lời ru'',
  • ''Bông bí vàng ngày hạ'',
  • ''Hương chiều''
  • "Tình lãng du"
  • "Lạc vào mái phố",
  • "Mùa hoa lại về",
  • "Lặng thầm",
  • "Em gọi anh",
  • "Ru xa",
  • "Phía vườn hoang dại",
  • "Trở về đồi cỏ cháy",
  • "Lặng trầm bến sông"
  • "Mùa vàng rực nắng"...

Album

sửa
  • Lời ru trong mưa (Album Vol 1 - 2000)
  • Trở về đồi cỏ cháy (Album Vol 2 - 2010)

Tuyển tập

sửa
  • Hoa lang biang (Tuyển tập và Album)

Giải thưởng

sửa
  • Giải Khuyến khích về ca khúc của Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 1996[1]
  • Giải nhì của Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 2007[5]
  • Tác phẩm xuất sắc trong Cuộc vận động sáng tác âm nhạc về đề tài Công an nhân dân giai đoạn 2011-2015[8]
  • Giải A Giải thưởng Âm nhạc Việt Nam năm 2022[9]

Vinh danh

sửa

Tham khảo

sửa
  1. ^ a b c d PV (25 tháng 6 năm 2021). “Gương mặt Ban giám khảo Liên hoan "Tiếng hát Đại ngàn": NSƯT Đình Nghĩ: Làm hết sức mình để Chung kết Liên hoan thành công tốt đẹp”. baophapluat.vn. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2024.
  2. ^ a b c d e Tĩnh Xuyên (22 tháng 8 năm 2019). “Nghệ sĩ Ưu tú Nguyễn Đình Nghĩ - cánh chim đầu đàn của nghệ thuật ca - múa - nhạc”. baolamdong.vn. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2024.
  3. ^ a b c d Quỳnh Uyên (12 tháng 12 năm 2022). “Nhạc sĩ, NSƯT Đình Nghĩ được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật”. baolamdong.vn. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2024.
  4. ^ Trịnh Chu (26 tháng 10 năm 2020). “Phía sau một ca khúc”. suckhoedoisong.vn. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2024.
  5. ^ a b c Minh Lân (1 tháng 12 năm 2010). “Đình Nghĩ - Cuộc du hành bất tận”. baophapluat.vn. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2024.
  6. ^ Trịnh Chu (19 tháng 5 năm 2023). “Nhạc sĩ Đình Nghĩ được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật”. baolamdong.vn. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2024.
  7. ^ “87 tác giả, đồng tác giả được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2022”. TTXVN. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2024.
  8. ^ Kim Ngân (7 tháng 10 năm 2017). “Nhạc sỹ Nguyễn Đình Nghĩ - Gã phiêu bồng cõi Đà Lạt”. phuongnam.vanhoavaphattrien.vn. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2024.
  9. ^ Trịnh Chu (25 tháng 12 năm 2022). “Ca khúc Ơi con sông mặt trời của nhạc sĩ Đình Nghĩ được Hội Nhạc sĩ Việt Nam trao giải A Giải thưởng Âm nhạc Việt Nam năm 2022”. baogialai.com.vn. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2024.

Xem thêm

sửa